background image
m> ile nefrolitiyazisin görüntülemesi ile olgular>n izlen-
mesi baz>lar>nca tart>flma konusudur. Bir çal>flmada 10
y>ll>k prospektif klinik izlemde kalsiyum seviyesi 11
mg/dL alt>ndaki 52 hastan>n %72'sinin hastal>k prog-
resyonuna ait bir belirtisi olmadan yaflad>¤> bildirilmifl-
tir. Ancak %27'sinde bir veya daha fazla cerrahi endikas-
yon oluflturan belirtilerin olufltu¤u gözlenmifltir.
26
Asemptomatik primer hiperparatiroidizmin tedavisi ile
ilgili öneriler pek çok makalede yay>nlanm>flt>r, ço¤u da
"National Institutes of Health (NIH) Consensus Confe-
rence" bildirisine ve sonraki güncellemelerine dayan-
maktad>r. Ancak bu alan henüz geliflmekte olup, tedavi
klinik pratiklere göre farkl>l>k göstermektedir.
24,25,27-30
ULTRASONOGRAF
fiekil
Paratiroid adenomlar> ço¤unlukla oval veya fasulye flek-
lindedir (Resim 19-2). Paratiroid bezi büyürken, boyun
bölgesinde uzunlamas>na bulunan dokular>n aras>nda
kendisine yer açar ve karakteristik uzun oval fleklini al>r.
E¤er bu ifllem afl>r> olursa, tubuler veya yass> bir flekil al-
maya bafllar. Büyümede genellikle bir asimetri söz konu-
su olup, sefalik ve/veya kaudal uç daha yuvarlak hale ge-
lerek, üçgen, konik, "gözyafl>" ya da iki lobdan oluflan bir
flekile dönüflebilir.
19,31-33
Ekojenite ve <ç Yap>
Ço¤u paratiroid adenomunun ekojenitesi, normal tiroid
dokusundan daha düflüktür (Resim 19-3). Paratiroid
adenomlar>n>n karakteristik hipoekoik görüntüsü, lez-
yonun, sesi yans>tacak ara yüz say>s>n> azaltan, düflük ya¤
içerikli, uniform hipersellüler iç yap> özelliklerine ba¤l>-
d>r. Bazen adenomlar>n, artm>fl ve azalm>fl ekojenitelere
sahip alanlardan oluflan heterojen bir görüntüsü olur.
Çok nadiren fonksiyonel paratiroid lipoadenomlar, içer-
dikleri ya¤ dokusu nedeniyle tiroid bezinden daha eko-
jen de görülebilir
34
(Resim 19-3, G). Paratiroid adenom-
lar>n çok büyük ço¤unlu¤u homojen solid özelliktedir.
Yaklafl>k %2'si, kistik dejenerasyon (en s>k) veya ger-
çek basit kistlerin (daha nadir) yol açt>¤> kistik kompo-
nentlere sahiptir.
35,36
Adenomlar nadiren internal kalsi-
fikasyon içerebilir (Resim 19-3, H ve I).
Damarlanma
Büyümüfl paratiroid bezinin renkli ak>m, spektral ve
Doppler ultrasonografisinde, belirgin diyastolik ak>m>n
izlendi¤i hipervasküler bir patern görülebilir (Resim 19-
4). S>kl>kla inferior tiroideal arter dallar>ndan köken alan
genifllemifl bir ekstratiroideal arterin, adenomu besle-
yecek flekilde uzun ekseninin bir ucundan içeri girdi¤i
görüntülenebilir.
37-42
Paratiroid adenomlar>nda lezyo-
nun çevresini 90 ile 270 derece ile, yay fleklinde saran
vasküler bir arkusun varl>¤> da tan>mlanm>flt>r. Bu da-
marsal patern paratiroid adenomunun ilk saptanmas>n-
daki duyarl>l>¤> art>rabilir; santral hiler damarlanma pa-
terni gösteren lenf nodüllerinden ayr>m>n> sa¤layarak ta-
n>y> do¤rulamaya yard>m edebilir. Paratiroid adenoma
komflu tiroid bezinde asimetrik olarak artm>fl kan ak>m>
ortaya ç>kabilir.
Boyut
Paratiroid adenomlar>n>n ço¤unlu¤u 0.8 ile 1.5 cm
uzunluk ve 500 ile 1000 mgr aras> a¤>rl>ktad>r. Boyut-
lar> çok küçük olan adenomlar, ameliyat s>ras>nda nor-
male son derece benzer olup, minimal bez boyut art>fl>
yapsalar da, patolojik incelemelerinde hipersellüler ol-
duklar> ortaya konulur (Resim 19-5). Büyük adenomlar
5 cm veya daha uzun olup, a¤>rl>klar> 10 gr'> aflabilir.
Büyük adenomu olanlar>n ameliyat öncesi incelemele-
rindeki serum kalsiyum düzeyi daha yüksektir
31
.
Multipl Bez Hastal>¤>
Multipl bez hastal>¤> diffüz hiperplazi veya multipl ade-
nom nedeniyle görülebilir. Bu büyümüfl bezlerinin her
biri, di¤er paratiroid adenomlar>yla ayn> d>fl görüntü ve
753
B
ÖLÜM
19
Paratiroid Bezleri
A
B
T
T
T
T
Tr
C
C
J
RES
Tipik paratiroid adenomu. A, Transvers ve B, longitudinal, düzlemdeki sonogramlarda, (oklar) tiroidin (T) pos-
terior bölümüne bitiflik yerleflen tipik adenom; Tr, trakea; C, ana karotis arter; J, internal juguler ven.