background image
orundad>r, bu nedenle omental bursan>n peritonu ile
çevrilidir. Bezin alt üçte biri ise pankreas gövdesinin ve
dalak vasküler yap>lar>n>n posterior yüzeyi ile komflu-
dur
9
(Resim 11-3).
Adrenal bezler endokrin fonksiyonlar>n> sa¤lamak
için zengin bir kan ak>m>na sahiptir. Superior, orta ve
inferior suprarenal arterler s>ras> ile inferior frenik arter,
aorta ve renal arterden ç>kar. Her bir bez, ana suprarenal
ven ile sa¤da do¤rudan drene olur.
Ultrasonografik incelemede, adrenal korteks çevrede-
ki perirenal ya¤ dokusundan daha az ekojenik iken, me-
dulla, santral çizgisel bir yap> fleklinde, belirgin ekojen
olarak izlenir. Ekojenik çizgisel medulla, fetüs ve yeni-
do¤anda çok belirginken, zay>f yetiflkinlerde de benzer
flekilde saptanabilir. Oppenheimer ve ark.
10
, yenido¤an-
da santral vasküler yap>lar>n çevresindeki artm>fl kollaje-
nin ve hücre popülasyonunun gelifli güzel da¤>l>m>n>n,
çok say>da yans>t>c> ara yüze neden olarak, medüller eko-
jeniteyi artt>rd>¤>n> öne sürmüfllerdir.
Ayr>nt>l> de¤erlendirmelerinde Ma ve ark.,
11
ortala-
ma adrenal bezin uzunlu¤unun 3-4 cm, geniflli¤inin 1-2
cm, kal>nl>¤>n>n ise 2-3 mm aras>nda oldu¤unu sapta-
m>fllard>r. Her ne kadar adrenal bezlerin flekilleri de¤ifle-
bilirse de, krus kal>nl>klar>, özellikle de lateral krus ka-
l>nl>¤> nispeten sabit olup, bez hipertrofisinin en yarar-
l> belirtecidir.
Adrenal bezin medial krusu kranyalde daha büyük-
ken, kaudalde küçük ya da yoktur. Lateral krus ise kau-
dalde daha büyük, kranyalde daha küçüktür.
7
Adrenal
bezin tek bir sonografik kesitte tam olarak görüntülen-
mesi organ>n karmafl>k flekli nedeni ile mümkün de¤il-
dir.
12
Adrenal bez hormon salg>lanmas>nda ve homeostaz>n
sa¤lanmas>nda kritik rol oynar. Korteks, steroid hor-
monlar>, medulla ise katekolaminleri salg>lar. Korteks 3
ayr> bölgeye ayr>l>r. Zona glomerüloza, en d>fltaki kat-
mand>r; bir mineralokortikoid olan aldosteronu üretir ve
salg>lar. Bu hormon, s>v> hacminin ve kan bas>nc>n>n ho-
meostaz>n> sa¤layan düzenleyici hormonal sistemin (re-
nin-anjiyotensin-aldosteron) bir parças>d>r. Aldostero-
nun ana fonksiyonu renal tübüller üzerindedir. Sodyum
retansiyonunu sa¤lar. Zona fasikülata ve Zona retikü-
laris
tek bir birim gibi davran>r ve kortizol ve andro-
jen
leri salg>lar. Adrenal korteks stres alt>nda olmayan
bir eriflkinde günde yaklafl>k 20 mg kortizol salg>lar;
stresli uyaran alt>nda ise, sekresyon günde 150-200 mg'a
kadar artabilir. Adrenal androjenlerin fizyolojik önemi
bilinmemektedir. Fazlal>¤>nda, androjenler kad>nlarda
hirsutizm ya da virilizasyona, erkeklerde ise psödopuber-
te prekoksa neden olabilir.
13
Adrenal medulla, katekolaminlerden epinefrin ve
norepinefrinin sentez ve sal>n>m>ndan sorumludur. Bu
hormonlar mevcut veya olabilecek strese yan>tta önemli
rol oynarlar, ancak yaflam için gerekli de¤ildirler.
13
431
B
ÖLÜM
11
Adrenal Bezler
A
B
C
I
I
RES
Normal eriflkinde sa¤ adrenal bez. A, Sagital ve B, Transvers ultrasonografik incelemede sa¤ adrenal bez, line-
er hipoekoik bir yap> fleklinde inferior vena kavan>n (I) daha arkas>nda ve yan komflulu¤unda gözlenmekte. Böbrek sa¤ adrenal bezin ka-
udalinde yer almakta ve bu nedenle ayn> planda izlenememektedir. C, BT, sa¤ adrenal bezin retrokaval yerleflimini göstermekte. Sa¤
böbre¤in üst kutbunun sadece tepesi görülmekte. Sol sürrenal bez ise, sol böbre¤in önünde yer almaktad>r.
P
K
RES
Feokromositomaya ba¤l> büyümüfl sol
adrenal bez. Feokromositoman>n (P) anterior epigastrik yakla-
fl>m ile görüntülenmesi. Adrenal bez, sol böbrek (K) üst kutbunun
önünde izlenmekte.