background image
GEÇM
Transrektal Prostat
Ultrasonografisinin Rolü
1980'li y>llar>n bafllar>nda, prostat bezinin benign ve
malign hastal>klar>nda (benign hiperplazi, obstrüktif in-
fertilite, gibi) ve tarama, tan>, biyopsi, evreleme ve teda-
viye olan cevab>n takibini içerecek biçimde kanserlerin
de¤erlendirilmesinde, transrektal ultrasonografi (TRUS)
temel inceleme yöntemi olarak düflünülmekteydi. An-
cak, manyetik rezonans görüntüleme (MRG) gibi yeni
tekniklerin geliflimi ve deneyimin artmas>, TRUS'un ve
di¤er prostat görüntüleme yöntemlerinin etkinli¤inin ve
limitasyonlar>n>n daha iyi tan>mlanmas>n> sa¤lam>flt>r.
1,2
Günümüzde, prostat kanserinin de¤erlendirilmesi ve bi-
yopsi ve tedavi ifllemlerine rehberlik amac>yla, hastalar>n
ço¤unlu¤una TRUS uygulanmaktad>r.
1,3
Bafllang>çta,
prostat kanserinde primer tarama yöntemi olarak TRUS
düflünülmekteydi. Günümüzde ise bu görevi prostat
spesifik-antijen (PSA) ve dijital (parmakla) rektal mu-
ayene (DRM) üstlenmektedir.
4,5
Bazen, infertilite ve
prostatit ön tan>s>yla, hastalardan TRUS inceleme isten-
mektedir. Erkeklerde ve kad>nlarda pelvis içinde ulafl>la-
bilecek lokalizasyonlarda yerleflen lezyonlar>n biyopsile-
rine rehberlik amac>yla da TRUS kullan>labilmektedir.
Prostat Ultrasonografisinin Tarihçesi
Bafllang>çta (ve halen), prostat bezinin de¤erlendirilme-
sinde, transabdominal ve transvezikal yaklafl>mlar kulla-
n>lmaktayd>. Transvezikal yaklafl>m, prostat>n ve mesa-
nenin genel olarak de¤erlendirilmesinde kullan>fll> bir
yöntemdir. Transvezikal de¤erlendirme, prostat>n boyu-
tuna, flekline ve a¤>rl>¤>na yönelik bilgiler sa¤lamaktad>r.
Ancak, prostat kanserinin gösterilmesinde yeterli detay
vermemektedir. Yan> s>ra, prostat kanserleri ço¤unlukla
bezin posterior bölümünde ortaya ç>kmaktad>r ve transve-
zikal yaklafl>m bu bölgeyi gösterememektedir. Sonuç ola-
rak, transrektal yolla kullan>labilen küçük transdüserle-
rin gelifltirilmesiyle birlikte günümüzde prostat bezinin
ultrasonografik görüntülenmesi mümkün olmaktad>r.
1960'l> ve 1970'li y>llarda, bir sandalye üzerine yer-
lefltirilmifl, radial görüntüleme özelli¤ine sahip transdü-
ser ile yap>lan prostat incelemelerine ait sonuçlar Japon
araflt>rmac>lar taraf>ndan yay>nlanm>flt>r.
6,7
"Yunus" ismi
verilen bir minibüs içine konumland>r>lan bu sandalye ve
ultrasonografi cihaz> ile Japonyada mobil prostat kanseri
taramalar> yap>lm>flt>r. Küçük problar>n, gri-skala real-ti-
me görüntülemelerin, yeni prob kristal yap>lar>n>n ve bi-
yopsi rehberli¤inde kullan>lan cihazlar>n gelifltirilmesi;
teknik anlamda belirgin ilerlemelere yol açm>flt>r. araflt>rmac> Lindgren taraf>ndan gelifltirilen "biyopsi ta-
bancas>" ise yeni bir devrim özelli¤i tafl>maktad>r.
392
B
ÖLÜM
10
Prostat
Ants Toi
Çeviri: M. Refik Killi
Bölüm Plan> ve Bafll>klar>
GEÇMTransrektal Prostat
Ultrasonografisinin Rolü
Prostat Ultrasonografisinin Tarihçesi
ANATOM<
Genel Yap>lar
Vasküler ve Nöral Yap>lar
SONOGRAFAksiyel Ultrasonografik Anatomi
Sagittal Ultrasonografik Anatomi
Prostat `'Kapsülü''
EKTransdüser Yap>s>
BENNormal Varyasyonlar
Benign Prostat Hiperplazisi
Prostatit
Prostat ve Seminal Vezikül Kistleri
Hematospermi
PROSTAT KANSER<
Epidemiyoloji
Prostat-Spesifik Antijen
PSA Dansitesi
Yafla Spesifik PSA
PSA H>z>
Serbest/Total PSA Oran>
Güncel PSA Standartlar>
Tarama
Evreleme ve Histolojik
Derecelendirme
Tedavi
Transrektal Ultrasonografinin Rolü
Ultrasonografik Görünüm
Gri-Skala Ultrasonografi
Renkli ve "Power" Doppler
Görüntüleme
Kontrast Maddeli Ultrasonografi
Üç-Boyutlu Ultrasonografi
Elastografi
Özet
ULTRASONOGRAF<
REHBERL
Haz>rl>k
Teknik
Yan Etkiler ve Komplikasyonlar
Endikasyonlar
Biyopsi Tekrar>
Radikal Prostatektomi sonras>nda
Biyopsi
Anüsü Olmayan Erkeklerde Biyopsi
ULTRASONOGRAF<
REHBERL
D
TEKN
ERKEKLERDE VE KADINLARDA
D