background image
sinden daha yukar>da yerleflik kranyal k>sm> fundusdur.
Tüplerin uterusa girifl yapt>¤> korpus bölgesine kornua
denir. Uterusun fundusu ve korpusunun ön yüzü peri-
tonla kapl>d>r. Uterus anteriorunda peritoneal katlant>
ile oluflan boflluk vesikouterin pofl veya "anterior cul-
de-sac
"d>r. Bu cep genellikle bofltur ama içine ince bar-
sak anslar> girebilir. Posteriordaki peritoneal katlant> va-
jinan>n posterior forniksine kadar uzanarak rektouterin
reses
veya "posterior cul-de-sac" denilen cebi olufltu-
rur. Her iki yanda uterus lateral yüzünden pelvis duvar>-
na kadar uzanan peritoneal katlant>lar ise broad liga-
manlar
>n> (ligamantum latum uteri) flekillendirir (Re-
sim 15-1). Uterus kornlar>ndan bafllayan round liga-
manlar
fallop tüplerinin önünde anterolaterale do¤ru
uzanarak vulva büyük dudaklar>n>n fasiyas>na yap>flmak
üzere inguinal kanal içinde seyrederler.
Serviks, mesane boynu arkas>nda yerleflik olup para-
metrium arac>l>¤>yla mesane boynuna s>k>ca tutunmufl-
tur. Eskternal os ile vajinaya aç>l>r. Serviksden vulva ves-
tibülüne do¤ru orta hatta uzanan vajina fibromusküler
yap>da bir kanald>r. Serviksin vajina içinde oluflturdu¤u
ç>k>nt>, serviks yüzeyi ile vajen duvarlar> aras>nda bir cep
oluflmas>na neden olur. Bu cebe vajinal forniks denir.
Vajinal forniks birbirleri ile devaml> anterior, posterior
ve lateral (sa¤-sol) olmak üzere bölümlere ayr>l>r.
2
fallop tüpü broad ligaman>n süperior serbest
kenar>nda uterusdan laterale do¤ru uzan>r. Uzunluklar> 7
ile 12 cm aras>nda de¤iflebilen tüplerin intramural, ist-
mik, ampüller ve infundibüler parçalar> mevcuttur.
2
tramural veya intersitisyel parça yaklafl>k 1cm uzunluk-
tad>r. Uterusun muskuler parças> içinde kal>r ve tüpün en
dar kesimidir. Medial üçte biri oluflturan isthmus intra-
mural parçadan hafifçe daha genifl, yuvarlak kordon tar-
z>nda bir yap>d>r. Tüpün yaklafl>k bir yar>s>n> oluflturan
tortiyöz seyirli ampulla, en distal parça olan infundibu-
lum
da sonlan>r. fleklinde peritoneal kaviteye aç>l>r (Resim 15-1).
Overler uzun eksenleri genelde vertikal konumlan-
m>fl eliptik flekilli yap>lard>r. Over yüzeyi peritonla kap-
l> de¤ildir ama germinal epitel olarak isimlendirilen
tek katl> küboid veya kolumnar hücre tabakas> organ hi-
lusunda peritonla devaml>l>k gösterir. Overin d>flta kor-
teks, içte medülla olmak üzere iki parças> vard>r. Kor-
teksin
bir tür intersitisyel kafes veya destek doku göre-
vi üstlenen retiküler fibriller ve i¤si hücrelerden ibaret
stromas> vard>r. Ovaryan folliküller ve korpus luteum-
lar korteksin içinde yer al>rlar. Germinal epitelin hemen
alt>nda korteksin konnektif dokusu fibröz bir kapsül
meydana getirmek üzere yo¤unlafl>r. Bu kapsüle tunika
albuginea
ad> verilir. Volüm olarak korteksden daha
küçük olan medülla, fibröz doku ve kan damarlar>ndan
özellikle de venlerden zengindir. Nullipar (hiç do¤um
yapmam>fl) kad>nlarda overler lateral pelvik duvarda
ovaryan fossa tabir edilen bir çukurlukta yerleflirler.
Ovaryan fossa anteriorda oblitere umblikal arter kal>nt>-
s>, posteriorda üreter ve internal iliak arter, süperiorda
ise eksternal iliak venle s>n>rlan>r.
2
Fallop tüpünün fim-
brialar> overin superolateral komflulu¤unda bulunur.
Overin anterior yüzü k>sa bir meso-ovarium yard>m> ile
broad ligaman>n posterior yüzeyine tutunur. Overin üst
kutbu, süspansör (infundibulopelvik) ligaman olarak
bilinen asl>nda broad ligaman>n bir tür lateral uzant>s>y-
la pelvis lateral duvar>na tutunur. Bu as>c> ba¤ ayn> za-
manda overin damar ve sinirlerini tafl>r. Alt kutup ise
ovaryan ligaman vas>tas>yla uterusa ba¤lan>r. Pek ger-
gin olmayan bu ligamanlar özellikle hamile kad>nlarda
overlere oldukça fazla hareket yetene¤i sa¤lar.
Uterusun arteriyel kan ihtiyac>n>n karfl>lanmas>nda pri-
mer sorumluluk, internal iliak arterin anterior trunkusu-
nun majör dallar>ndan biri olan uterin arterlerindir. Uterin
arter, broad ligaman içinde uterus lateral kenar> boyunca
uterus kornlar> seviyesine kadar yükselir. Daha sonra late-
rale k>vr>larak ovaryan arterle anostomoz yapar. Broad liga-
man içinde seyri sonras>nda myometriuma giren anterior
ve posterior arkuat arterler vas>tas>yla her iki uterin arter
aras>nda orta hatt> çaprazlayan pek çok anastomoz gerçek-
leflir.
2
Uterin pleksus venleri arterlere efllik eder.
Ovaryan arterler renal arterlerin hafifçe inferiorundan
olmak üzere, aorta yan k>s>mlar>ndan ç>kar. Pelvis giri-
flinde eksternal iliak damarlar> çaprazlayarak mediale yö-
nelir ve overin as>c> ba¤> içinde ilerlerler. Overe dallar
verdikten sonra broad ligaman içinde mediale k>vr>larak
548
KISIM II
Abdominal, Pelvik ve Torasik Ultrasonografi
RES
Normal jinekolojik organlar. Ute-
rus, overler, tüpler ve iliflkili yap>lar>n flemas>. Solda broad
ligaman (ligamantum latum uteri) uzaklaflt>r>lm>flt>r (Jocelyne
Salem'in izniyle).
Uterus
gövdesi
Uterus
fundusu
Broad
ligaman
Over
ligaman>
Over
damarlar>
Fallop
tübü
Serviks
Kornua
Over
Mezosalpinks
Ampulla
Fimbrialar
Mezoovaryum
Overin
as>c>
ba¤>