background image
Derin femoral ven çok fazla dallan>r ve sadece superior
bölümü incelenebilir.
Femoral ven ise sartorius kas> derininde, kuadriseps
kas grubu medialinde ve adduktor kas grubu lateralinde,
fasyal mesafede afla¤> do¤ru seyreder. Femoral ven, uyluk
distalinde adduktor kanal> geçerken, yüzeyel femoral ar-
terin medialinde kal>r. Adduktor kanal, adduktor mag-
nus kas> tendonu insersiyosundaki bir aralanma ile olu-
flur. Bu kanal uyluk distalinde derindedir ve yo¤un apo-
nevrotik ve tendinöz doku içerir. Bu konum, iri hastalar-
da femoral ven inferior segmentinin görüntülenmesini
ve kompresyonunu güçlefltirir. Femoral ven, ana femoral
venin devam> olup, derin yerleflimli bir vendir. Klasik
tan>mlay>c> anatomik terminolojide bu ven için "yüze-
yel" ifadesinin kullan>lmas> talihsizliktir. Aile hekimleri
ve genel dahiliyecilerle yap>lan çal>flmalar alt ekstremite
derin venöz sistem anatomisinin beklenen düzeyde anla-
fl>lmad>¤>n> göstermektedir. Bir çal>flma, doktorlar>n
%76's>n>n, femoral ven trombozu olan bir hastay> "yüze-
yel" bir ven oldu¤u için antikoagulasyon ile tedavi etme-
yece¤ini ortaya koymufltur.
5
Bu sonuç da, radyologlar>n
yüzeyel femoral ven terimini kullanmamalar>, ve bunun ye-
rine daha do¤ru olan femoral ven terimini tercih etmeleri
gerekti¤ini göstermifltir. Popliteal ven, femoral venin,
distal uylu¤un arka bölümünde, adduktor kanaldan pop-
liteal bofllu¤a ç>kt>ktan sonraki devam>n> oluflturur. Bu
seviyede popliteal ven, popliteal boflluktan bald>r üst bö-
lümüne geçerken popliteal arterin hemen yüzeyelinde
seyreder. Femoral ven ve popliteal ven duplikasyonlar>-
na, s>ras>yla hastalar>n %20 ve %35'inde rastlan>r. Bu
anatomik varyant>n ak>lda tutulmas> önemlidir. Bunun
nedeni, çift sistemin birindeki akut derin ven trombozu-
nun (DVT), ultrasonografi inceleme s>ras>nda atlanabil-
me olas>l>¤>d>r.
Popliteal venin ilk derin dallar>, bald>r ön kompart-
man>nda, arterine efllik eden çift halindeki anterior tibi-
al venler
dir. Bu venler, interosseöz membran>n ön yüze-
yi boyunca inferiora, aya¤>n dorsal bölümüne kadar de-
vam eder. Anterior tibial venlerin köklerinden k>sa mesa-
fe sonra, tibioperoneal venöz gövde, peroneal ve posterior
tibial ven çiftlerine ayr>l>r. Peroneal venler, peroneal ar-
ter komflulu¤unda ve fibula arka bölümü medialinde uza-
n>rlar. Fibula, bu venlerin lokalize edilmesinde önemli
bir iflarettir. Posterior tibial venler ise, tibia arkas>nda,
derinde bald>r kas yap>s> içerisinde komflu arterine efllik
ederler. Kasl> veya obez hastalar>n bald>r bölgelerinde,
posterior tibial venlerin kranyal bölümlerinin incelenme-
si zor olabilir. Bununla birlikte bu venlerin tan>mlanma-
s>, medial malleol arkas>ndan geçerken daha kolayd>r ve
retrograd yaklafl>mla gerçeklefltirilebilir.
Çok say>da derin ven, bald>r kas yap>s>n> drene eder.
Bu gastroknemius ve soleus venlerinin efllik eden arter-
leri olmay>p, say>lar>yla uzunluklar> de¤iflkendir. Yük-
sek riskli veya post-operatif hastalarda bu venlerde, akut
DVT s>k görülür. Varyasyonlar>, tam olarak incelenme-
lerini ve DVT'nin ekarte edilmesini güçlefltirir.
Derin Ven Trombozu
Akut DVT ve bafll>ca komplikasyonu pulmoner emboli-
nin gerçek insidans> bilinmemektedir. A.B.D.'de DVT
ve pulmoner emboli insidans> 100.000'de 70 olgudur.
Her y>l 600.000 kadar Amerikal> pulmoner emboli ge-
çirmektedir (Resim 27-2) ve bunlardan 100.000'i öl-
mektedir.
6
DVTli hastalar>n büyük ço¤unlu¤u asempto-
matik olsa da, her y>l yaklafl>k 200.000 hasta akut DVT
tedavisi amac>yla hastaneye yat>r>lmaktad>r.
7,8
Tan>
koyma zorlu¤unun temel nedeni hatal> klinik de¤erlen-
dirmedir.
Akut DVT bulgu ve semptomlar> a¤r>, eritem ve
fliflli¤i içerir. Bu bulgular özgül olmay>p, baflka bölgesel
veya sistemik nedenle de oluflabilir. Palpe edilebilen bir
"kordon" veya tromboze ven bulgusu, daha çok, genel-
likle DVT ile iliflkili olmayan, yüzeyel tromboflebitin
sonucudur. Bu faktörler semptomatik hastalarda akut
DVT tan>s>na %50 klinik do¤rulukla katk>da bulunur-
lar.
8-10
Asl>nda hastanede yatan, akut venöz tromboz ge-
liflimi için yüksek risk tafl>yan hastalar>n ço¤u asempto-
matiktir.
8
Bizim vasküler laboratuar>m>zda, 2001 y>l>n-
da akut DVT flüphesi ile tetkiki istenen hastalar>n sade-
ce %11'inde ultrasonografik olarak pozitif bulgular sap-
tanm>flt>r.
Akut DVT'nin klinik tan>s> zor oldu¤u ve tedavi
edilmedi¤inde pulmoner emboli ve postflebitik sendro-
1026
KISIM III
Yüzeysel Dokular, Karotis Arter ve Periferik Damar Ultrasonografisi
RES
Akut pulmoner emboli. Kontrastl> 64 kesit
toraks BT incelemesi çift tarafl> pulmoner arterlerdeki akut pul-
moner emboliyi gösteriyor.