background image
429
B
ÖLÜM
11
Adrenal Bezler
Amit R. Ahuja, Wendy Thurston ve Stephanie R. Wilson
Çeviri: Selen Bayraktaro¤lu
Bölüm Plan> ve Bafll>klar>
A
drenal (surrenal) bezler kar>ndaki en küçük çift or-
ganlard>r. Stres alt>nda olmayan bir eriflkinde her biri 4
gram a¤>rl>ktad>r.
1
Boyutlar>na ra¤men, adrenal bezler
hormon sal>n>m> ile homeostaz>n sa¤lanmas>nda gerekli-
dirler. Ayn> zamanda genifl bir hastal>k grubu için s>k
tutulum alan> olufltururlar. Adrenal patoloji flüphesi olan
hastan>n incelenmesinde çeflitli görüntüleme yöntemleri
kullan>labilir. Bilgisayarl> Tomografi (BT) yayg>n olarak
kabul gören temel inceleme yöntemidir. Manyetik Rezo-
nans Görüntüleme (MRG) ve Pozitron Emisyon Tomog-
rafi (PET-BT)'deki son geliflmeler de ek katk>lar sa¤la-
maktad>r. Adrenal hastal>k varl>¤>nda ultrasonografi
(US) halen yayg>n kullan>m alan> olan, ekonomik, etkili
bir yöntemdir. Radyolo¤un sadece adrenal patoloji spek-
trumunu de¤il, tüm görüntüleme yöntemlerinin uygu-
lama ve s>n>rl>l>klar>n> bilmesi ve en uygun görüntüleme
stratejisine yönlendirmesi gereklidir.
EMBR
Adrenal bez bir korteks ve bir medulla olmak üzere
farkl> embriyolojik kayna¤> olan iki k>s>mdan oluflur.
Korteks mezodermden, medulla ise nöral kristadan
geliflir.
Fetal geliflimin alt>nc> haftas>nda, mezonefroz (pri-
mitif böbrek) kranial ucunun yan>ndaki arka kar>n duva-
r> periton epitelinden orijin alan mezenflimal hücrelerin
h>zl> proliferasyonu olur. Bu hücreler retroperitoneal
mezenflimi penetre ederek primitif adrenal korteksi
olufltururlar.
2
Mezenflimal hücre proliferasyonu devam
ederek, bu hücreler primitif korteksi daha s>k> olarak sa-
rar ve kal>c> adrenal korteksi oluflturur. Sekizinci ges-
tasyonel haftan>n sonunda, kortikal kitle posterior peri-
toneal yüzeyden ayr>l>r, retroperitoneal ba¤ doku ile çev-
relenir.
Geliflimin yedinci haftas>nda, nöroektodermden kay-
naklanan hücreler geliflmekte olan primitif sürrenal kor-
teksin medial yüzeyine do¤ru ilerlerler. Bu hücreler sür-
renal medullan>n
kromafin hücrelerine farkl>lafl>rlar.
Do¤umda, adrenal bez, primitif fetal korteks ve sür-
renal medulladan oluflur. Do¤umdan hemen sonra, pri-
mitif korteks küçülmeye bafllar ve 1 yafl>nda kaybolur.
Ayn> zamanda ince, kompakt, kal>c> adrenal korteks erifl-
kin adrenal bezinin üç bölgesine farkl>lafl>r (glomerülo-
za, fasikülata, retikülaris)
3
(Resim 11-1).
ANATOM< VE F
Adrenal bezler, birinci lomber vertebra lateralinde, 11
veya 12. kosta seviyesinde bulunur (Resim 11-2). Her
bir bez, anteromedial katlant> ve medial ve lateral krus-
EMBRANATOM< VE FADRENAL ULTRASONOGRAF<
Çok Düzlemli Tarama
Sa¤ Adrenal Bez
Sol Adrenal Bez
Tuzaklar
ENFEKSBENAdenom
Cushing Hastal>¤>
Conn Hastal>¤>
Histolojik Ay>r>m
Klinik Yaklafl>m
Görüntüleme
Myelolipom
Feokromositoma
Multiple Endokrin Neoplazi
Nadir Benign Tümörler
MAL
NEOPLAZ
Adrenokortikal kanser
Lenfoma
Kaposi Sarkomu
Metastazlar
ADRENAL KADRENAL KANAMA
Spontan Kanama
Posttravmatik Kanama
METABOLHemokromatozis
Wolman Hastal>¤>
ULTRASONOGRAF<
REHBERL
Biyopsi
Drenaj
ULTRASONOGRAF<