background image
TANISAL TARAMA YÖNTEMLER<
Üst ve alt ekstremite arterleri Doppler ultrasonografi ile
kolayl>kla de¤erlendirilmektedir. Ekstremite arterleri
genellikle 6 cm ya da daha az derinlikte bulunduklar>n-
dan, abdominal ya da torasik arterlere göre görüntüle-
meye daha uygundur. Uygun bir görüntüleme pencere-
sinin sa¤lanmas> ile, kemik ya da gaz içeren atenüasyona
neden olan dokular>n süperpozisyonu olmaks>z>n, prob
direkt olarak incelenecek arterin üzerine yerlefltirilebilir.
Arterler deri yak>n>nda yer ald>¤>ndan 5 MHz'den daha
yüksek frekansl> problar rutin olarak kullan>labilir.
Doppler frekans> tipik olarak 3 MHz'den daha yüksek
olarak uygulan>r.
Gerçek zamanl> gri-skala ultrasonografi aterosklero-
tik pla¤>n de¤erlendirilmesinde ya da ekstravasküler kit-
le varl>¤>n>n do¤rulanmas>nda s>n>rl> da olsa, yararl>d>r.
Renkli Doppler ultrasonografi, ilgilenilen alan>n h>zl>
bir flekilde incelenmesini, vasküler yap>lar>n bulunup
bulunmad>¤>n>n belirlenmesini ve var ise bunlar>n ak>m
desenlerinin tan>mlanmas>n> sa¤lar (Resim 26-1). Spek-
tral Doppler dalga desen analizlerinin eklenmesi, Dup-
leks Doppler ultrasonografiyi, aterosklerotik lezyonlar>n
klinik öneminin de¤erlendirilmesi, belirgin arteriyel
stenozlar>n oklüzyonlardan ayr>lmas> ve perivasküler kit-
lelerin de¤erlendirilmesinde güçlü bir tan>sal araç haline
getirir. Tek bafl>na dupleks sonografi (spektral Doppler
ve gri-skala sonografi) ile karfl>laflt>r>ld>¤>nda, renkli
ak>m Doppler görüntülemesi ekstremite arterlerinin
tüm uzunlu¤u boyunca h>zl> bir flekilde de¤erlendiril-
mesini ve belirgin stenoz ve oklüzyonlar>n saptanmas>n>
sa¤lar. Renkli ak>m görüntüleme, tek bafl>na dupleks so-
nografi ile karfl>laflt>r>ld>¤>nda periferik arter muayenesi-
nin süresini k>salt>r
1
ve tan>sal do¤rulu¤unu art>r>r
2
. As-
l>nda, periferik arter incelemesi, gerçekte bir renkli
Doppler incelemesidir. Renkli Doppler ultrasonografi-
nin daha duyarl> bir türevi olan "power" Doppler ultra-
sonografi, özel klinik durumlarda Doppler sonografinin
tan>sal performans>n> güçlendirebilir.
Anjiyografi ile karfl>laflt>r>ld>¤>nda, bu bölümde tar-
t>fl>lan sonografik yaklafl>mlar invaziv olmayan, nisbe-
ten daha ucuz ve seri incelemeler için uygun olma-
lar>
gibi avantajl> özelliklere sahiptir. Bunlar ayn> za-
manda arterlere komflu yumuflak dokular>n da de¤er-
lendirilmesi
ne olanak verir. Bilgisayarl> tomografi an-
jiyografi
(BTA) Doppler ultrasonografiden daha pahal>
bir teknolojidir ve kontrast materyalinin uygulanmas>
gerekir. Multi-dedektör BTA kullan>m> ile görüntüleme
süreleri k>salm>fl, görüntü kaliteleri artm>fl ve arteriyog-
rafiye rakip durumuna gelmifltir. Arteriyel lezyonlar>n
varl>¤>n>n saptanmas>nda Manyetik rezonans anjiyog-
rafi
(MRA) de kullan>labilir. BTA ile oldu¤u gibi MRA
da, yumuflak dokular> vasküler olmayan patolojiler aç>-
s>ndan de¤erlendirebilir. Ancak MRA, ek görüntüleme
sekanslar> ve artm>fl görüntüleme zaman>na ihtiyaç du-
yar. BTA ve MRA daha az kullan>c> ba¤>ml>d>r ve belli
klinik durumlarda Doppler ultrasonografiden daha do¤-
ru ve tekrar edilebilir olma özelli¤ine sahiptir. Ancak,
böbrek fonksiyonlar> kötü olan hastalarda Doppler ultra-
sonografinin de¤eri tart>flmas>zd>r. Baz> klinik durum-
larda MRA ve BTA'n>n fiyat etkinli¤i, ultrasonografiden
998
B
ÖLÜM
26
Periferik Arterler
Joseph F Polak ve Jean M Alessi-Chinetti
Çeviri: Suna Ö. Oktar ve Evflen Polattafl Solak
Bölüm Plan> ve Bafll>klar>
TANISAL TARAMA
YÖNTEMLER<
ULTRASONOGRAFGerçek Zamanl> Gri-Skala
Görüntüleme
Doppler Ultrasonografi
DOPPLER AKIM TNormal arterler
Stenotik arterler
Arteriyovenöz fistüller
Kitleler
PERUltrasonografik Teknik
Alt Ekstremite
Normal anatomi
Anevrizmalar
Stenozlar ve Oklüzyonlar
Üst Ekstremite
Normal Anatomi ve Doppler Ak>m
Tipleri
Patofizyoloji ve Tan>sal Do¤ruluk
VASKÜLER VE PER
K
Sentetik Vasküler Köprü Greftleri
Kitleler: Hematom-Psödoanevrizma
Ay>r>m>
Oklüzyonlar ve Anastomotik
Stenozlar
OTOLOG VEN GREFTLER<
Venöz Köprü Greft Stenozu
Arteriyovenöz Fistül
D
F
KOMPL
Fistülöz Ba¤lant>lar
Psödoanevrizmalar
KAPAMA CSONUÇ