![]() dalga flekli elde edilir (Resim 1-1). Bu e¤ride Y ekseni belli bir noktadaki bas>nc>, X ekseni zaman> gösterir. Zaman içinde bas>nçtaki de¤ifliklikler, sesin temel öl- çüm birimini tan>mlar. Zaman-bas>nç e¤risinin karfl>l>k gelen noktalar> aras>ndaki mesafe dalga boyu ( re (T) periyod olarak adland>r>l>r. Birim zamandaki tam döngü say>s> sesin frekans>d>r (f). Frekans ve periyod ters iliflkilidir. Periyod (T) saniye olarak ifade edilirse f = 1/T veya F = T x sn lohertz (kHz; 1 kHz = 1000 Hz) veya megahertz (MHz; 1 MHz = 1.000.000 Hz) olarak ifade edilir. lir. Ultrasesin iflitilebilir sesten tek fark> frekans>d>r ve normalde duyabildi¤imiz sesten 500-1000 kat daha yüksektir. Belli baz> özel görüntüleme uygulamalar> için 50-60 MHz gibi yüksek frekanslar araflt>r>l>yor olsa da, tan>sal ifllemlerde kullan>lan frekanslar genellikle 2-15 MHz aral>¤>ndad>r. Genel olarak, ultrasonografi için kullan>lan frekanslar, Doppler inceleme için kullan>lan- lardan daha yüksektirler. Frekans ne olursa olsun, ayn> temel akustik prensipler geçerlidir. denine k>sa patlamalar ya da pulslar halinde enerji akta- r>l>r ve dokuda yay>l>r. Akustik bas>nç dalgalar>, yer de- ¤ifltiren partiküllerin yönüne dik yönde yol alabilir (transvers dalgalar), fakat dokuda ve s>v>larda sesin yay>- l>m>, partikül hareketi ile ayn> do¤rultudad>r (longitudi- nal dalgalar). Bas>nç dalgas>n>n doku içindeki yay>l>m h>z> çok de¤iflkendir ve dokunun fizik özelliklerine ba¤- l>d>r. Yay>l>m h>z>, bafll>ca ortam>n kompresyona direnci li¤i ve s>k>flt>r>labilirli¤i ile iliflkilidir. Sertlik artt>kça ve yo¤unluk azald>kça yay>l>m h>z> artar. ve sesin frekans ve dalga boyundan ba¤>ms>zd>r. m/sn kabul edilir. Bu de¤er, normal dokulardan elde edilen ölçümlerin ortalamas>d>r. dokularda yay>l>m h>z> 1540 m/sn'den belirgin düflük- tür, kemik gibi dokularda ise daha yüksektir. Birkaç normal dokuda yay>l>m h>z>, ultrasonografi cihaz>n>n m>n parçac>klar>nda s>rayla s>k>flma ("compression") ve seyrelme ("rarefaction") oluflturan bir dizi bas>nç dalgalar> fleklinde yay>l>r. Bir bas>nç dalgas>n>n bel- li bir noktay> geçmesi için geçen süre periyod, T dir. Dalgan>n frekans> 1/T'dir. Dalga boyu, s>ndaki mesafedir. gibi, bu hayli de¤iflkendir. T>bbi ultrasonografi cihazlar> ölçümle- rinde, varsay>lan ortalama yay>l>m h>z> olarak 1540 m/sn'yi temel al>rlar. |