background image
yet Britanya Ulusal Sa¤l>k Hizmetleri'nin (British Na-
tional Health Service) öngördü¤ü çerçevede bulunmufl-
tur.
29
Bir Danimarka çal>flma grubu, AAA için taran>lan
grupta, hastane içi mortalitesinin %68 azald>¤>n> tespit
etmifl, bunun sonucunda da US ile AAA taramas>n>n
maliyet etkin oldu¤una varm>fllard>r.
30
Yap>lan az say>-
daki çal>flma ile, kad>nlarda AAA taramas>n>n yararl>l>¤>
hakk>ndaki bilgiler henüz yeterli de¤ildir.
27
United States Preventive Services Task Force
(USPSTF) taraf>ndan, daha önce de sözü edilen iki Avru-
pa çal>flmas>n> da içeren toplam dört çal>flmal>k bir me-
ta-analiz yap>lm>flt>r. Çal>flman>n sonucuna göre, 65 ila
75 yafl aras> erkeklerin AAA taramas>na kat>lmaya davet
edilmeleri, AAA ile iliflkili mortaliteyi düflürmektedir.
31
Bu sonuçlara dayanarak, 2005'de flu tavsiyeler yay>nlan-
m>flt>r:
32
USPSTF 65-75 yafl aras>nda sigara içmifl olan erkeklerde, bir
kerelik ultrasonografi ile abdominal aort anevrizmas> (AAA)
taramas>n> önermektedir.
Temeli: USPSTF; 65-75 aras>nda sigara içmifl (halen içen
ya da b>rakm>fl) erkeklerde AAA taramas> ve büyük AAA'lar>n
(5.5 cm ve üzeri) cerrahi onar>m>n>n, AAA spesifik mortalite-
sinde azalmaya yol açt>¤> konusunda kan>t bulmufltur. Yeterli
kalitede yap>lan abdominal US'nin, AAA için do¤ru bir tara-
ma testi oldu¤u konusunda kan>t mevcuttur. Artm>fl cerrahi
giriflimler ve bununla iliflkili morbidite, mortalite ve psikolo-
jik zararlar> da içeren, tarama ve erken tedavi ile de ilgili bir-
tak>m zararlar konusunda mevcut kan>t bulunmaktad>r. Orta-
lama net kar göz önünde bulunduruldu¤unda, USPSTF, 65-75
yafl aras>nda sigara içmifl erkeklerde AAA taramas>n>n faydala-
r>n>n zararlar>ndan daha fazla oldu¤u sonucuna varm>flt>r.
Ayr>ca USPTF, sigara içmeyen erkeklerde yapt>¤> ta-
rama ile AAA mortalitesinin azalm>fl oldu¤unu bulmufl-
tur. Ancak mortaliteden sa¤lanan fayda, sigara içmeyen-
lerde sigara içenlere göre biraz daha azd>r. USPFT, tara-
madan sa¤lanan faydan>n, taramaya ba¤l> olumsuzlukla-
ra (örn., maliyet, anksiyete) net bir flekilde a¤>r basmad>-
¤> sonucuna varm>flt>r.
32
Sonras>nda ABD kongresinde "Screening Abdominal
Aortic Aneurysms Very Efficiently, (SAAAVE)" kanunu
onaylanm>fl ve 8 fiubat 2006'da yürürlü¤e girmifltir.
Amerikan Sa¤l>k Güvenlik Sistemi, Medicare, 1 Ocak
2007'den itibaren uygun hasta grubunda US ile AAA ta-
ramas>n> ücreti sistemce karfl>lanacak tetkikler kapsam>na
alm>flt>r. Söz konusu uygun hastalar, sigara içme öyküsü
olan erkekler (hayatlar> boyunca toplam olarak 100'den
fazla sigara içmifl) ile birinci derece yak>nlar>nda AAA ai-
le öyküsü olan kad>n ve erkekler olarak tan>mlanm>flt>r.
Tetkik masraf>n>n Medicare taraf>ndan karfl>lanmas> için,
hastalar>n, Medicare sistemine girdiklerinde yap>lacak ilk
genel de¤erlendirmelerinin ("Welcome to Medicare
Physical Exam, WTMPE") bir parças> olarak AAA tara-
ma testine girmeleri ve bunu Medicare sistemine kabul
edildikleri ilk 6 ay içinde tamamlamalar> flartt>r.
Ultrasonografi Yaklafl>m>
AAA taramas>n>n duyarl>l>¤> yüksek olmal>d>r. Tüm inf-
rarenal abdominal aortan>n incelenmesi bir zorunluluk-
tur. Tarama ultrasonografisi üç sonuçtan birini verecek-
tir: pozitif, negatif veya karar verilemeyenler. Tarama-
dan beklenen, "karar verilemeyen" sonuçlar>n oran>n>n
%5'den az olmal>d>r.
Günümüzde AAA'n>n US ile taranmas>nda iki model
mevcuttur. rican College of Radiology, ACR") güncel k>lavuzlar>n-
da ortaya konulmufl olup, her hastada önerilen ve say>la-
r> önceden belirlenmifl kay>tl> görüntülerin al>nmas>n>
içerir.
33
Tarama incelemesi AAA aç>s>ndan olumlu ise,
önerilen görüntüler anevrizma boyutunu do¤ru bir fle-
kilde göstermek için yeterlidir. Tarama incelemesi, ayn>
zamanda ilk tan>sal inceleme görevini de görür. Bu tip
bir tarama, tam bir "tan>sal" incelemeden çok farkl> de-
¤ildir ve çok yo¤un biçimde US yap>lan radyoloji bö-
lümlerindeki en s>k tetkiklerdendir.
sa¤layan baz> seyyar kurulufllar taraf>ndan kullan>lmakta-
d>r. Kâr amaçl> bu programlar>n maliyeti, tarama isteyen
bireyler taraf>ndan karfl>lan>r; kâr k>sa bir zaman içinde
çok büyük say>da incelemeler yap>larak, maliyetin en dü-
flük düzeyde tutulmas> prensibine dayanmaktad>r. Pozitif
ya da negatif olas> iki sonucu olan bu kaba incelemelerde,
yeterli kalite-kontrol tedbirlerinin olup olmad>¤> belli
de¤ildir. Sonucu pozitif olan tetkikler, ayr>nt>l> bir tan>
için uzat>lmamakta, bu durumlarda hastaya ayr>nt>l> ta-
n>sal inceleme önerilmektedir. Bu flekilde, hizmet sunu-
cu zaman ve maliyet tasarrufu sa¤lamaktad>r.
Azalt>lm>fl maliyeti olan bu modeldeki bir inceleme-
nin potansiyel yararlar> vard>r. Bu tip düflük maliyetli
bir hizmet, yayg>n olarak temin edilebilir ve kalite kon-
trol meselesinin de üzerinde durulursa, genifl bir toplum
segmentinde do¤rulu¤u ve maliyet - etkinli¤i yüksek bir
tarama yap>labilmifl olacakt>r.
AAA saptand>¤> andan itibaren hasta art>k tarama ince-
lemesinden, y>ll>k düzenli takiplerinin yap>laca¤> izlem
program>na geçirilir. AAA'lar> boyutlar> artt>kça daha
h>zl> büyüdü¤ü için, daha küçük anevrizmalar>n daha
büyük olanlara göre daha seyrek kontrol edilmesi konu-
sunda genel bir fikir birli¤i vard>r. Öte yandan, sonogra-
fik izlemin hangi s>kl>kla yap>laca¤> konusunda ortak bir
görüfl yoktur. Dört cm'den küçük anevrizmalar>n de¤er-
lendirilme aral>klar> konusundaki tavsiyeler, 1 ila 3 y>l
aras>nda de¤iflmektedir.
34
Birleflik Krall>k Küçük Anev-
rizma Çal>flma Grubu ("UK Small Aneurysm Trial")
için, Brady ve ark.
35
35, 40, 45 ve 50 mm boyutlar>nda-
ki anevrizmalar için izlemin s>ras>yla 36, 24, 12 ve 3 ay-
l>k aralarla yap>labilece¤ini bildirmifllerdir. Bu progra-
m>n uygulanmas> sonras>nda, AAA boyutunun bir son-
raki kontrolde 55 mm'nin üzerinde olma riski %1'in al-
t>ndad>r. Bu oran>n %5'e ulaflmas> halinde daha da az
s>kl>kta izlem yeterli olabilecektir.
Bu sonuçlar nedeniyle grubumuzun anevrizma taki-
bi, yeni anevrizma izlem k>lavuzlar> kullan>larak gerçek-
lefltirilmektedir. Merkezimizde halen çap> 40 mm'nin
450
KISIM II
Abdominal, Pelvik ve Torasik Ultrasonografi