background image
N
ormal bebeklerde, henüz kemikleflmemifl posterome-
dian intranöral sinkondroz yeterli bir akustik pencere
sa¤lad>¤> için, omurilik ultrasonografi ile görüntülene-
bilir (Resim 51-1). Baz> disrafik anomalileri olan bebek-
lerde vertebralardaki flekil bozukluklar> nedeniyle akus-
tik pencere daha da geniflleyebilmektedir. Manyetik re-
zonans görüntüleme (MRG), çocuk ve yetiflkinlerde
omurili¤in de¤erlendirilmesinde ilk seçilecek de¤erlen-
dirme yöntemi iken, yenido¤an döneminde omurili¤in
ultrasonografi ile de¤erlendirilmesi, MRG ile tan>mlan-
mas> güç ayr>nt>lar> ortaya koyabilir.
EMBR
Spinal kolon (omurga) ve omurilik embriyolojisinin ay-
r>nt>l> anlat>m>n>n bu bölümün kapsam> d>fl>nda olmas>
nedeni ile, okuyuculara konuya iliflkin birkaç seçkin kay-
nak önerilmifltir.
1-7
Spinal patolojilerin daha iyi anlafl>la-
bilmesi için omurilik ve vertebral kolonun oluflumu hak-
k>nda genel bir bilgi yard>mc> olacakt>r. Omurili¤in ser-
vikalden ikinci sakral segmente kadar oluflumu primer
nörilasyon
sürecinde tamamlan>r.
8
Bu düzeyin distalin-
de kalan omurilik ve filum terminale, kaudal hücre kit-
lesinin kanalizasyonu ve retroregresif farkl>laflmas>
denilen, ancak bazen sekonder nörilasyon olarak da ad-
land>r>lan süreçte oluflmaktad>r.
Primer nörilasyon, nöral ektoderm'in (nöroekto-
derm, nöroderm), yani 18-28. güne ait embriyonik dis-
kin dorsal tabakas>n>n nöral tüp haline dönüflmesi süre-
cidir. Bu süreçte nöral oluk, sürükleyici nokta rolünü üst-
lenir. Bafllang>çta nöral ektodermin lateral kenar>n> olufl-
turan nöral krest, nöral tüpün tepesine do¤ru hareket
eder. Böylece nöral tüpün dorsalinde kalm>fl olur ve du-
yusal gangliyonun (dorsal kök gangliyonu)
9
(Resim 51-2)
oluflumunu sa¤lar. Nöroektodermin kutanöz endoderm-
den ayr>lma olay>na ayr>lma ("disjunction") denilir.
Farkl>laflmam>fl kaudal hücre kitlesi nöroporun arka-
s>nda toplan>r ve kuyruk katlant>s>na dek uzan>r. Bu
hücreler kümesi nöral tüpün en distal k>sm>n> (kanali-
zasyon) oluflturmak üzere bir araya gelecek olan vakuol-
ler olufltururlar. Distal nöral tüp de primer nörilasyon
sürecinde rostral tüp ile birleflir. Kaudal hücre kitlesi-
nin distal nöral tüpe farkl>laflmas>
28-48. günler ara-
s>nda meydana gelir.
Spinal kolon (omurga) da, omurilik oluflumu ile pa-
ralel geliflir ve bu geliflme, gelecekte oksipital lob olacak
bölgeden bafllayarak kaudale do¤ru ilerler. Solid mezo-
derm parçalar> nöral plakan>n önünde oluflurlar. Bu, 20.
gün civar>nda eflleflen bloklara veya somitlere bölünür.
Her somitin dorsolateral k>sm> iskelet kaslar> ve dermis,
ventromediyal k>sm> ise vertebral kolonun k>k>rdak, ke-
mik ve ligamanlar>na dönüflür. nöral tüpün etraf>na hareket ederek 24. gün civar>nda
primitif k>k>rdaks> vertebraya bölünecek perikordal tü-
pü olufltururlar. Bu aflamalar>n tamamlanmas>ndaki bir
yetersizli¤in veya organizasyonundaki bir hatan>n aç>k
nöral tüp defektleri, gergin omurilik, kaudal regresyon
ve vertebra gövde anomalilerine nas>l neden olabilece¤i
rahatl>kla anlafl>labilir.
Baz> spinal kolon ve omurilik anomalilerinin, servi-
kal myelomeningoseller, ayr>k kord malformasyonlar>,
nöroenterik kistler, baz> komplike intestinal malformas-
yonlar ve Klippel-Feil sendromu gibi baflka anomaliler
1733
B
ÖLÜM
51
Pediatrik Spinal Kanal
Carol E. Barnewolt ve Carol M. Rumack
Çeviri: Petek Bay>nd>r
Bölüm Plan> ve Bafll>klar>
EMBRULTRASONOGRAF< TEKN
NORMAL ANATOM<
KRANYOSERVSPAÇIK SP
KAPALI SPSpinal Lipom
Meningosel
Dorsal Dermal Sinüsler
Myelosistosel
Diastematomyeli
Ayr>k Notokord Sendromu
KAUDAL REGRESYON
VERTEBRAL GÖVDE
ANOMAL
TÜMÖRLER
KANAMA VE ENFEKSSP
BAfiKA POTANSKULLANIM ALANLARI