background image
E¤er mümkünse plasentadan geçilmemeye çal>fl>lmal>-
d>r. Amniyotik s>v> kavitesine girilince i¤nenin içindeki
stilesi ç>kar>l>p, i¤neye (ba¤lant> tüpü ile birlikte veya
olmadan) enjektör tak>l>r. Fetal kardiyak aktivite hasta
ultrasonografi odas>n> terk etmeden mutlaka gözlenme-
lidir. Amniyosentezden sonra Rh-negatif annelere
Rh
0
(D) immunglobulin (anti-D immunglobulin,
"Rh
0
GAM") yap>lmal>d>r.
Orta trimesterdeki tan>sal amniyosentezi, en yay-
g>n yap>lan amniyosentez ifllemidir. Üç cc'lik ya da 5 cc'-
lik enjektör, bafllang>çtaki 1-2 ml s>v>y> al>p atmak için
kullan>l>r. Bu ifllem, spesimene, maternal bulafl riskini
minimalize eder. Ard>ndan yeni bir enjektör tak>l>r ve
örnek al>n>r. Orta trimester genetik amniyosentezinde
her bir gestasyon haftas> için 1 mL s>v> çekilir. Özel ça-
l>flmalar da yap>lacaksa, ek s>v> almak gereklidir.
Ço¤ul gebeliklerde amniyosentez yaparken, her fetüs-
ten ayr> ayr> örnek al>nmas>na dikkat edilmelidir.
33
E¤er
iki kesenin ayr>m> net olarak yap>lam>yorsa, birinci kese-
den s>v> al>m>n> takiben "mavi boya" ("blue dye") enjek-
te edilebilir. v> aspirasyonu, baflka bir
bölgeden gerçeklefltirilmeli ve enjekte edilmifl kontrast
maddeyi içermeyen renksiz bir s>v> aspire edilmelidir.
Terapötik amniyosentezde önemli miktarda amni-
yotik s>v> al>nmas> söz konusudur. Bu iflleme preterm
kontraksiyonlar veya maternal solunumsal s>k>nt>ya ne-
den olan polihidramniyoz durumunda baflvurulabilir.
34
Ek olarak yöntem, ikizden-ikize transfüzyon sendro-
mu'nda (TTTS) da kullan>labilir.
35
Amniyosentez, tek
bir farkla yukar>da bahsedildi¤i flekilde gerçeklefltirilir.
Burada amniyotik s>v>y> almak için bir uzatma ile va-
kumlu bir flifleye ba¤l> 20 gauge'lik i¤ne kullan>l>r. lem s>ras>nda, normal miktarlardaki intrauterin amniyo-
tik s>v> miktar>na eriflecek kadar s>v> al>nabilir (1-2 L).
Uterin kavitenin dekompresyonu sonras>nda plasental
ablasyon ("ablation, abruption") oluflabilece¤i için, am-
niyosentez s>ras>nda ve ifllem sonras>nda bradikardi ve fe-
tal distres aç>s>ndan fetal monitorizasyon büyük önem
tafl>r.
36
TTTS yönetiminde seri amniyoredüksiyonla-
r>n septostomiye eflde¤erde oldu¤u gösterilmifltir.
37
TTTS'li olgulara yaklafl>mda 1990'lardan bu yana ger-
çeklefltirilen fetoskopi eflli¤indeki lazer fotokoagulas-
yon
38,39
ile ilgili yak>n tarihli meta analizler ise, bu yeni
tekni¤in, amniyoredüksiyon veya septostomiye üstün ol-
du¤unu ortaya koymufltur.
35,40
Amniyotik kaviteye s>v> verilmesi gerekti¤inde, >l>-
t>lm>fl steril serum fizyolojik ("saline") kullan>l>r. Amni-
yosentez i¤nesi ultrasonografi rehberli¤inde intra-amni-
yotik bofllu¤a yerlefltirilir. <¤ne ucunun s>v> bofllu¤unda
oldu¤undan, ama kordonda olmad>¤>ndan emin olunma-
l>d>r. Bunun için, ifllem s>ras>nda renkli Doppler ultraso-
nografi kullan>l>r, ayr>ca i¤ne içeri yerlefltirildikten son-
ra, aspirasyon yap>l>p, enjektöre kan gelmedi¤inden
emin olunur.
KORYON
Endikasyonlar ve Komplikasyonlar
Koryonik villüs örneklemesi ("chorionic villus sampling,
CVS") ilk olarak 1960'larda genetik tan> amac> ile ta-
n>mlanm>flt>r.
41
Yöntem bafllang>çta transservikal iken,
daha sonra transabdominal yaklafl>mlar tarif edilmifltir.
42
Önceleri teknik kör aspirasyon, endoskopik do¤rudan
görerek biyopsi, ultrasonografi eflli¤inde i¤ne aspirasyo-
nu veya biyopsi forseps, veya ultrasonografi eflli¤inde en-
doskopi kombinasyonlar>n> kapsamaktayd>.
43
Test endi-
kasyonlar> aras>nda fetal karyotip analizi, belli kal>tsal
hastal>klar için risk alt>nda olan kiflilerde fetal gen duru-
munun araflt>r>lmas> ve hastal>k durumunun tespiti için
fetal hücrelerin biyokimyasal testleri bulunur. CVS ge-
nellikle 10 ile 13. gebelik haftalar> aras>nda gerçekleflti-
rilir. Erken anöploidi riski belirlemenin öne ç>kt>¤> gü-
nümüzde, olgu bafl>na tan>sal test oran> ayn> kalm>fl ya da
biraz azalm>flsa da, ilk trimesterde tan>sal testlerine bafl-
vuran toplam kad>n miktar> yükselmifltir.
44,45
Koryon, sinsityotrofoblast ve sitotrofoblasttan oluflan
d>fl trofoblast halkas> ile içteki bir mezenflimal halkadan
oluflur. Biyopsi yap>ld>ktan sonra spesimen dikkatlice y>-
kan>r ve maternal desidua, fetal villüsten mikroskopik
olarak diseke edilerek uzaklaflt>r>l>r. CVS örne¤i direk si-
togenetik analiz yöntemi olan FISH ile ya da pek çok du-
ruma yönelik olarak villüslerin kültüre ekilmesi ile test
edilebilir.
46,47
CVS konusunda ABD ortak araflt>rmas> ("The U.S.
Collaborative Study on CVS") ve di¤er büyük kay>tlar,
CVS materyalinin sadece 10000 gebelikte 11'lik bir ya-
lanc> pozitif oran> ile, olgular>n %99.7'de baflar>l> flekil-
de genetik tan> koydurabildi¤ini göstermektedir.
48,49
Bu çal>flmalarda trizomi 13, 18 ve 21'i içeren tan> hata-
s>na rastlanmam>flt>r.
48
Olgular>n %0.8-2.2'de maternal
hücre kontaminasyonu oluflmaktad>r.
48,50
Plasentaya s>-
n>rl> mozaiklik ("confined placental mosaicism") %0.7
ile 1.6 aras>nda görülmekte olup,
48-50
"trizomiden kur-
tarma" ("trisomy rescue") ile devam eden mayotik ("me-
iotic") hatalar veya geliflmekte olan moruladaki mitotik
hatalar nedeniyle oluflur.
51
"Trizomiden kurtarma", tek
ebeveyn kökenli ("uniparenteral") dizomiye neden olabi-
lir, ve e¤er mozaiklik plasentaya s>n>rl> bulunursa, ileri
araflt>rmalar gerekebilir. Plasentaya s>n>rl> mozaiklik
plasental fonksiyonlarda azalma ve kötü perinatal sonuç-
lara yol açabilmektedir.
52
Amniyosentezle karfl>laflt>r>ld>¤>nda CVS'e ba¤l> ge-
belik kayb> riski ve düflük oran> halen tart>flmal>d>r.
CVS'in yap>ld>¤> haftalardaki tüm gebeliklerde görülen
bazal kayb> oran>, amniyosentezin yap>ld>¤> daha geç dö-
neminkinden yaklafl>k %1 daha fazlad>r. Bu nedenle her
iki yönteme ba¤l> kay>plar>n birebir karfl>laflt>r>lmas> ve
retrospektif çal>flmalar yap>lmas> do¤ru bir k>yaslama
sa¤lamayacakt>r.
53
Daha az deneyimli uygulay>c> ve
programlarla daha fazla kayb>n gözlendi¤i bir ö¤renme
e¤risi mevcuttur.
54
En genifl serilerde %1-5'lik bir fetal
kay>p oran> bildirmektedir.
55-60
Odibo ve ark.
58
CVS
olan kad>nlar>, ayn> gebelik haftas>ndaki kontrol için ge-
len kad>nlarla karfl>laflt>rm>fl ve fetal kay>p oran>nda be-
lirgin bir fark saptamam>flt>r.
Çok say>da çal>flma CVS ile amniyosentez aras>ndaki
kay>p oran>n> araflt>rm>flt>r (bkz. Tablo 46-1). Bu çal>fl-
malar gebelik kayb>n>n s>n>flanmas> aç>s>ndan belirgin
bir heterojeniteye sahiptir (örn., ifllemin yap>ld>¤> hafta-
daki kay>p, 24 haftadan önceki kay>p, 28 haftadan önce-
ki kay>p gibi). Tan>sal testlerle ilgilenen, gebeli¤i 10
haftan>n alt>ndaki kad>nlar> toplay>p, onlar> randomize
1545
B
ÖLÜM
46
Ultrasonografi Rehberli¤indeki