background image
U
ltrasonografi ile fetal izlem, fetal büyüme (Bölüm
42), Doppler ultrasonografi dalga deseni ve biyofizik
profil de¤erlendirilmelerinin bir birleflimidir.
Çal>flmalar, obstetri prati¤ine 1977'de giren Doppler
ultrasonografinin modern obstetride önemli bir tarama
ve tan> arac> oldu¤unu göstermektedir.
1,2
büyüme gerili¤i (umbilikal ar-
ter
(UA) dalga desenlerinin anormal oldu¤unu ve
UA'da ters ak>m olmas>n>n kötü prognozla iliflkili ol-
du¤unu ilk olarak FitzGerald ve Drumm
3
bildirmifltir.
Dalga desenlerinin incelenmesi konusunda ç>¤>r açan an-
lay>fllar> birçok önemli klinik uygulamaya yol açm>flt>r.
Örne¤in, Amerika Obstetri ve Jinekoloji Derne¤i
["American Collage of Obstetrics and Gynecology"
(ACOG)] yüksek riskli gebeliklerde UA Doppler ultra-
sonografi kullan>m>n> yerinde bir uygulama olarak onay-
lamaktad>r.
4
UA'n>n Doppler ultrasonografi ile incelen-
mesi m standard> haline
gelmifl olup, bu sayede yüksek riskli gebeliklerde perina-
tal mortalite azalm>flt>r.
1
Orta Serebral Arterin Dopp-
ler ultrasonografisi fetal aneminin tan>s> için standart in-
celemedir; böylece gereksiz invaziv ifllemler önlenebil-
mektedir.
5-8
Doppler ultrasonografidan elde edilen veriler,
fetal anemi ve ço¤ul gebelikler ile komplike olmufl gebe-
liklerin sa¤alt>m>na yard>mc> olmaktad>r. Ek olarak
Doppler ultrasonografi ilaçlar>n maternal ve fetal dolafl>ma
olan etkisinin de¤erlendirilmesi aç>s>ndan da yararl>d>r.
FETAL DOLAfiIM
Fetal kan dolafl>m> paralel kan ak>m> kanallar> ve iki adet
özel flanttan oluflur (Resim 43-1). Oksijenden (O
2
) zen-
gin ve besinle zenginlefltirilmifl kan, plasentadan umbi-
likal vene gider ve karaci¤ere ulaflt>¤>nda bir miktar kan,
karaci¤er içinden geçerek, sa¤a döner ve sol portal venin
enine uzanan kesimi ile birleflir. Bir miktar kan ise duk-
tus venozus ile karaci¤eri pas geçerek, inferior vena ka-
va
(
Üç hepatik venin, duktus venozusun ve n sa¤
atriyum düzeyinin hemen alt>nda birleflmesi bir subdi-
yafragmatik venöz vestibulum oluflturur. Sa¤ atriyum
gövdenin üst kesiminden superior vena kava (SVK) ve
myokardiyumdan koroner sinus yolu venöz dönüfl al>r.
Sa¤ atriyumdan gelen en yüksek miktarda kan foramen
ovale
yolu ile sol atriyuma ve mitral kapak yolu ile sol
ventriküle geçer. Buradan kan aortaya boflal>r, sa¤ ve sol
pulmoner arter bifürkasyonu üzerindeki arkus aortadan
geçerek aortan>n desendan kesimine girer.
Buna karfl>l>k karbon diyoksitten zengin (CO
2
), besin
aç>s>ndan fakir kan, SVK yolu ile sa¤ atriyuma akar, pla-
sentadan gelen O
2
aç>s>ndan zengin kan ile k>smen kar>-
fl>r ve triküspit kapak yolu ile sa¤ ventriküle girer. Ka-
n>n az bir miktar> pulmoner trunkus ve pulmoner arter-
ler yolu ile pulmoner dolafl>mdan geçer ve pulmoner
venler ile sol atriyuma ulafl>r, buradan sistemik dolafl>m
sistemine girer. Akci¤erlerdeki yüksek pulmoner arteri-
yel bas>nç nedeni ile az>msanamayacak kadar yüksek bir
miktar kan ise, duktus arteriyozustan geçerek desen-
dan aortaya girmekte ve direkt olarak sistemik dolafl>ma
ulaflmaktad>r.
Sa¤ atriyuma giden kan ak>mlar> de¤iflik konsantras-
yonlarda besin ve oksijen tafl>r. Önemli organlara yeterli
besin ve oksijen gitmesinin sa¤lanmas> için uygun tafl>-
1472
B
ÖLÜM
43
Fetal
Doppler ile De¤erlendirilmesi
ve Biyofizik Profil
Maryam Rivaz, Normal L. Meyer, Rebecca A. Uhlmann ve Giancarlo Mari
Çeviri: Evren Üstüner
Bölüm Plan> ve Bafll>klar>
FETAL DOLAfiIM
GER
Doppler Ak>m Dalga Deseni Analizi
Uterin Arter
Umbilikal Arter
Orta Serebral Arter,
Di¤er Arterler
Fetal Venöz Sistem
Fetal Kardiyak Sistem
Yönetim: Evreleme ve S>n>fland>rma
ERFETAL HEMATOKR
ÖNGÖRÜLMES<
ÇO/UL GEBELUyumsuz
Doppler Ultrasonografisi
Sendromunda Doppler
Ultrasonografisi
ARTER
FETAL MORFOLOJ
ANOMALULTRASONOGRAF<
BModifiye Profil
Büyüme Gerili¤i Olan Fetüsler
SONUÇ