background image
zi [özellikle Jansen tip] ve spondilometafizer displazi
[özellikle Kozlowski tip] hepsi ototomal dominant
geçer) birlikte görülmesinin yan> s>ra, "itek bafl>na"
geliflimsel koksa varada da genetik geçiflin oldu¤u
düflünülmektedir. Ailelerde ve homozigot ve hetero-
zigot ikizlerin ikisinde de bu hastal>¤>n oldu¤una da-
ir yay>nlar mevcuttur.
6,9,28,38,62,76
K
L
Ö
ZELL
Deformite do¤umdan önce ve genellikle de yürüme-
den önce belirti vermez. Klinik olarak çocuk, gerçek
Trendelenburg yürüyüflü ve tek tarafl> olgularda nis-
beten hafif bacak uzunluk eflitsizli¤inin birlikte bulu-
nufluna ba¤l>, a¤r>s>z bir topallama ile baflvurur. Ça-
buk yorulma ve gluteal kaslar üzerinde s>z>dan yak>-
nabilir. Çift tarafl> olgularda, çift tarafl> geliflimsel kal-
ça displazisindekine benzer ördekvari yürüyüfl tek ba-
fl>na veya bitkinlik veya kas a¤r>s> ile beraber olabilir.
Fizik muayenede etkilenen kalçada abduksiyon
ve iç rotasyon k>s>tl>d>r. Koksa vara artt>kça trokanter
majorun üst ucu femur bafl> merkezinden proksimale
do¤ru kayar ve kalça abdüktorlar>n>n ç>kt>klar> yerle
yap>flt>klar> yer birbine yaklafl>r. Trendelenburg testi
pozitifleflir. Geliflimsel kalça displazisinin aksine, kal-
çada teleskop bulgusu veya Ortolani belirtisi gibi di-
¤er instabilite bulgular> yoktur. K>sal>k tek tarafl> ol-
gularda vard>r, ama tedavi edilmemifl olgularda dahi
iskelet olgunlaflmas>nda nadiren 3 cm'yi aflar.
Özellikle aile öyküsünde benzer deformiteye veya
boy k>sal>¤>na rastlananlarda, e¤er hasta k>sa boyluy-
sa veya, çift tarafl> tutulum varsa, yayg>n iskelet disp-
lazinin varl>¤> araflt>r>lmal>d>r. Ne var ki, bu özellikle-
rin hiçbirisi özgün olarak tan>nabilir bir iskelet disp-
lazisi varl>¤>n> göstermez; tek bafl>na geliflimsel koksa
vara olarak düflünülen hastalarda aile anamnezi, k>sa
boy ve çift tarafl> tutulumun hepsi de olabilir. Oku-
yucu fluna dikkat etmelidir ki, baz> yazarlar bu hasta-
l>kla ilgili yaz>lar>nda iskelet displazileri ile birlikte
olan koksa vara olgular>n> özellikle hariç tutarlar.
27,77
Koksa vara deformitesinin klinik ve radyolojik özel-
likleri, izole geliflimsel koksa vara deformitesinden
farkl> de¤il ise, biz bu ay>r>m> yapm>yoruz.
R
ADYOLOJ
B
ULGULAR
Direkt ön arka radyografide etkilenen kalçada cisim-
boyun aç>s>ndaki azalma, proksimal femur fizine
uyan yerde genifl radyolüsan hat ve karakteristik,
ama her zaman olmayan, boynun iç taraf>ndafize da-
yanm>fl ve iki radyolüsan flerit ile çevrili halde boynu
kateden ve ters bir üçgen fleklini oluflturan, kemik
parça görülür (fiekil 19-1 ve 19-2). Daha yatay olan,
üstteki hat femur bafl> fizidir; alttaki, daha düfley olan
hat, kusurlu olgunlaflma gösteren k>k>rda¤a ve dü-
zensiz kemikleflmeye ait anormal alana aittir.
E¤er hastada aile öyküsü ve k>sa boy nedeni ile bir
yayg>n iskelet displazisinden kuflkulan>l>yorsa, bir is-
kelet taramas> ile bu hastal>klar>n özellikleri gösterile-
bilir. Bunlar kleidokranial dizostozda klavikula ve
pubis kollar> iç taraf>ndaki bozukluklar, metafizer di-
zostozda fizde yayg>n geniflleme ve aç>sal deformite-
lerdir. Radyolojik ay>r>c> tan>da avasküler nekroz ne-
deni ile oluflmufl koksa varalar (travma, infeksiyon,
geliflimsel kalça displazisi veya Perthes ile iliflkili) ve
osteogenez imperfekta, fibröz displazi, osteopetroz
ve renal osteodistrofi gibi durumlar düflünülmelidir.
Etkilenen kalçadaki varus deformitesinin derecesi
ön arka radyografide boyun-cisim aç>s>n>n, bafl-cisim
aç>s>n>n veya Weinstein ve arkadafllar>n>n tarif etti¤i
Hilgenreiner-epifiz (H-E) aç>s>n>n ölçülmesi ile he-
saplanabilir (fiekil 19-3).
84
Ameliyat ile tedavinin
mant>¤> ve patofizyolojisi, femur epifizindeki sark-
maya ve kaymaya (ve boyunda hastal>k için karakte-
ristik olan üçgensi kemik k>r>¤>na) dayand>¤>ndan,
baz> yazarlar boyun-cisim aç>s>n>n> geleneksel olarak
ölçmenin deformitenin derecesini, öngörülen cerrahi
düzeltmeyi, kendili¤inden ilerleme veya cerrahi son-
898
Anatomik Rahats>zl>k
K
UTU
19-1
Koksa Vara S>n>flamas>
Edinsel Koksa Vara
Femur bafl> epifiz kaymas>
Femur epifizi avasküler nekroz sekeli
Perthes hastal>¤>
Travmatik
Femur boyun k>r>¤>
Travmatik kalça ç>k>¤>
Geliflimsel kalça displazisi redüksiyonundan
sonra
Septik nekroz
Olgunlaflmam>fl femur bafl>n>n di¤er avasküler
nekroz nedenleri
Patolojik kemik bozukluklar> ile birlikte
Osteogenez imperfekta
Fibröz displazi
Renal osteodistrofi
Osteopetroz
Kemik yumuflamas>na neden olan femur boynunu
etkileyen di¤er nedenler
Do¤umsal Femur Eksikli¤i ile Beraber
Koksa Vara
Geliflimsel Koksa Vara
Tek bafl>na (çift tarafl> olabilir)
Kleidokranial dizostoz
Metafizer dizostoz
Di¤er iskelet displazileri