background image
G
Üst ekstremitenin do¤umsal anomalilerinin çok az
bir bölümünde normal fonksiyon ve görünüm elde
edilebilir. Tedavide amaç olabildi¤ince fazla fonksi-
yon kazand>rmak, his duyusunu korumak ve nedbe
oluflumunu en az düzeyde tutmakt>r. Cerrah önce ai-
leye sonra çocu¤a, bugünkü t>bbi teknolojiyle norma-
le ulaflman>n mümkün olmad>¤>n> anlatmal>d>r. Cer-
rahi giriflim planlan>rken giriflimin baflar>s>ndan çok
çocu¤a sa¤layaca¤> fayda göz önünde bulundurul-
mal>d>r. Giriflimin hedefleri çocuk ve aile taraf>ndan
iyice anlafl>lmal>d>r.
S>k görülen do¤umsal hastal>klardaki baz> cerrahi
endikasyonlar oldukça aç>kt>r ve literatürde teknikle-
ri ayr>nt>l> olarak tarif eden bolca materyel mevcut-
tur. Daha nadir rastlanan baz> anomalilirde ise ameli-
yat öncesi dikkatli ve hatta yarat>c> bir planlama ya-
p>lmal> ve anormal anatominin bu planlar> bozabile-
ce¤i de düflünülerek ameliyat s>ras>nda gerekli olabi-
lecek de¤ifliklikler yap>lmal>d>r.
Do¤umsal üst ekstremite anomalilerinde genel
olarak amaç, elleri iki tarafl> aktiviteyi yapabilecek fle-
kilde görme alan> içinde tutmakt>r. Ekstremitenin
ulaflabilece¤i mesafeyi artt>rmak, özellikle yüz ve pe-
rineye ulafl>m> sa¤lamak aç>s>ndan eklem hareket
aç>kl>¤>n>n korunmas> önemlidir. Elin fonksiyonlar>
aras>nda dokunma duyusu da oldu¤undan nedbe
dokusu oluflumu iyi planlanmal>, periferik sinirler
tüm ekstremite boyunca korunmal>d>r. Bask>n el ifllev
yaparken nesneleri sabit tutacak olan bask>n olmayan
elin cerrahi tedavisinde pozisyon verme, hareket ka-
zand>rma ve kavrama gücünün ve b>rakma fonksiyo-
nun kazand>r>lmas> amaçlanmal>d>r. Bask>n elin cer-
rahi tedavisinde de pozisyon verme, hareket kazan-
d>rma, çimdik atma gücünün ve ince moror ifllevlerin
kazand>r>lmas> amaçlan>r.
Embriyoloji
Üst ekstremite gebeli¤in 23. gününde Wolf ç>k>nt>s>n-
dan tomurcuklan>r (fiekil 15-1). Ekstremite tomurcu-
¤undaki mezodermal proliferasyon, ekstremite için-
de geliflip besin maddelerini ve oksijenasyonu sa¤la-
yan kritik bir vasküler yap>ya ba¤l>d>r. Bu tomurcu-
¤un innervasyonu nöroektodermden farkl>laflan si-
nirlerle olur. Bu ektodermal tomurcu¤un en önemli
bölümü apikal ektodermal s>rtt>r (AES; fiekil 15-2)). leyen bir mobil kumanda merkezi gibi çal>fl>r ve eks-
tremite yap>s>n>n "mimari yol" göstericisidir. AES,
DNA segmentlerinin transkripsiyonunu sa¤lamak
üzere programlanm>flt>r. AER kontrolünde gerçekle-
flen zaman ba¤>ml> genetik transkripsiyon s>ralamas>
ekstremitenin proksimalden distale do¤ru yap>lan-
mas>n> sa¤lar. Çeflitli fibroblast büyüme faktörlerinin bu
büyüme sürecine etkisi vard>r. Genetik olarak kod-
lanm>fl olan üst ekstremite anomalileri embriyolojik
taslaklar>n birer varyasyonudurlar ve üst ekstremite
geliflimi esnas>nda ortaya ç>karlar.
Mezodermal tasla¤>n farkl>laflmas>nda büyüme
faktörleri ve hücresel mediatörlerin konsantrasyon
düzeylerinin etkileflimi rol oynar. Ekstremitenin kra-
niokaudal yönlenmesinde, tomurcu¤un kaudal ucun-
da flekillenen polarize edici aktivite zonu (ZPA) esasd>r
B ö l ü m
15
Üst Ekstremite
Rahats>zl>klar>
Girifl 483
Pansuman ve Cihazlama
Akut Bak>m Rekonstrüksiyon Do¤umsal Anomaliler 525
Jüvenil Artritler ve fl>
Di¤er klar 600
Travmatik Hastal>klar 613
Üst Ekstremite Tümörleri 627
Mikrocerrahi 630
483