background image
K
AS
<
SKELET
S
T
ÜMÖRLER<
Kas iskelet sistemi tümörleri çeflitlilik gösterirler. Ço-
¤u selim tümör pediatrik ortopedistler taraf>ndan ko-
layl>kla iyi bir sonuçla tedavi edilir, fakat ara s>ra cid-
di komplikasyonlar geliflir. Habis tümörleri olan has-
talar ise, en iyi flekilde onkoloji üzerine özel uzmanl>-
¤> olan cerrahlar taraf>ndan tedavi edilir. Deneyim-
sizlik ilk biyopsi evresinde bile ölümcül tedavi hata-
lar>na yol açabilir. Modern sa¤kal>m oranlar> 20 y>l
öncesininkileri kat kat geçmifltir; bu büyük oranda
ortopedik onkoloji alan>n>n, cerrahi ve adjüvan teda-
vilerin donan>mlar>ndaki geliflmelere ba¤l>d>r.
S>n>flama
Selim tümörler latent, aktif veya agresif olabilirler.
Latent bir selim tümör (evre 1) intrakapsülerdir, ge-
nellikle yak>nmas>zd>r ve hiçbir zaman metastaz yap-
maz. Aktif bir selim tümör de (evre 2) intrakapsüler-
dir ve nadiren metastaz yapar, fakat aktif olarak bü-
yümektedir ve s>kl>kla semptomatiktir. Agresif bir se-
lim tümör ise (evre 3) s>kl>kla kapsülün d>fl>na ç>kar,
komflu kompartmana do¤ru uzan>r. Bunlar nadiren
metastaz yapar.
18
Oliviera ve arkadafllar> tümörlerin
histolojik evrelemesinin ilkeleri ve sorunlar> konu-
sunda bir çal>flma yay>nlam>fllard>r.
13
Enneking, kemik ve yumuflak doku sarkomlar>n>
histolojik derecesine, tümörün anatomik kompart-
manlarla iliflkili yerleflimine ve metastazlar>n varl>¤>-
na göre farkl> evrelere ay>rm>flt>r. Düflük dereceli bir
tümör iyi farkl>laflm>fl hücrelere, çok az mitotik flekil-
lere, çok az veya hiç atipik hücrelere ve az nekroza
sahiptir; damarsal invazyon ise hiç görülmez. Yüksek
dereceli tümörler s>k mitoza u¤rarlar, kötü farkl>lafl-
m>flt>rlar, atipik hücrelere, nekroza, az matrikse sa-
hiptirler ve damarsal invazyon gösterirler.
Habis tümörleri ekstremiteyi koruyarak baflar>yla
tedavi edebilme yetene¤i sarkom davran>fl>n> anlamaya
be¤l>d>r. Enneking'in belirtti¤i gibi "Bir sarkom, ufak
bir havuzda yay>lan dalgac>k gibi merkezden uzaklafla-
rak büyür. Fakat, genifllerken en az dirence sahip yolu
izler."
7
E¤er bir tümör bulundu¤u kompartmanda, ke-
mik veya fasyada, kal>rsa, tüm kompartman> rezeke
ederek baflar>yla ç>kart>labilir. Kemik, bir kas veya bir
eklem gibi bir kompartman olarak kabul edilir. Tümör-
ler komflu kompartmanlar>n içine do¤ru yay>labilir ve
ekstrakompartmental olabilirler. Enneking evreleme
sistemi Tablo 37-1'de gösterilmifltir.
Tümörler büyüdükçe çevre dokular> fibröz kap-
süllere benzeyen yap>lar içersine s>k>flt>r>rlar. Bu çev-
re doku, uydu olarak bilinen, tümör hücrelerini içe-
rir. Ek olarak, çevre normal dokularda da, s>çrama
olarak adland>r>lan, tümör hücreleri olabilir.
4
Kemik
içinde de s>çrama metastazlar> olabilir; kemikili¤in-
den tümör yay>l>m> primer tümörün görünen yay>-
l>mdan daha proksimale uzanabilir.
Klinik Özellikler
Kas iskelet sisitemi tümörü olan bir hastan>n baflvuru
flekli tan> için ço¤u kez yararl> bir ipucu sa¤lar. Önce-
sinde semptomlar> olmaks>z>n patolojik k>r>kla bafl-
B ö l ü m
37
Tümör Tedavisinin
Genel
Kas
Tümörleri 2181
2181
Tablo 37-1
Kemik veya Yumuflak Doku
Sarkomlar>n>n Enneking S>n>flamas>
Evre
Derece
Yer
Metastaz
IA
IB
IIA
IIB
III
Düflük
Düflük
Yüksek
Yüksek
Düflük veya
yüksek
Kompartman içi
Kompartman d>fl>
Kompartman içi
Kompartman d>fl>
Kompartman içi
veya d>fl>
Yok
Yok
Yok
Yok
Evet