background image
vuran bir çocuk, s>kl>kla korteksi kademeli olarak za-
y>flatan selim bir kemik lezyonuna sahiptir, bu da
kistik bir lezyondan kaynaklanan yorgunluk k>r>¤> ile
sonuçlan>r. Di¤er taraftan, özellikle geceleri artan a¤-
r>yla beraber kademeli olarak geniflleyen bir kitle pri-
mer habis tümör tan>s>n> akla getirir. Yumuflak doku
tümörleri ço¤u kez a¤r>s>zd>r ve hasta veya ebeveyn-
lerin bir kitle farketmeleri nedeniyle t>bbi aç>dan dik-
kat çekerler. Tümör daha agresif oldukça, bafllang>ç
süresi da daha k>sa ve daha dikkat çekici olur.
Ele gelen bir kitlenin varl>¤> fiziksel muayenede
önemli bir bulgudur. Muayene eden kifli kitlenin bü-
yüklü¤ünü, k>vam>n>, mobilitesini ve ellemeyle a¤r>l>
olup olmad>¤>n> belirlemelidir. H>zl> büyüyen bir lez-
yonun habis olma olas>l>¤> selim olmas>ndan daha
fazlad>r. Öykü al>rken, kitlenin büyüklü¤ünü santi-
metre olarak sorgulamak veya e¤er tümör daha ge-
niflse, bir tenis topu, futbol topu veya bunun gibi fley-
lerle k>yaslamak faydal>d>r. Tümörün büyüklü¤ünü
olabildi¤ince do¤ru ölçmek ve kaydetmek k>yaslama
ve yapmak sonraki muayeneler için önemlidir.
Daha sonra kitlenin k>vam> belirlenir. Kitle sert
mi, yoksa yumuflak m>d>r? Kistik mi, yoksa kemiksi
ve sert mi hissedilmektedir? Kistik veya s>v> dolu bir
kitleye el feneri tutularak ayd>nlan>p ayd>nlanmad>-
¤>na bak>lmal>d>r. Genelde, s>v> dolu kitleler s>kl>kla
selimdir, fakat genifl, sert kitleler daha olas>l>kla ha-
bistir. Kitlenin kenarlar>nda normalden anormale ge-
çerken belirgin bir de¤ifliklik var m>d>r? Çevre nor-
mal dokunun k>vam> kitle ile ayn> m>d>r? Habis flifl-
likler genellikle komflu dokular> istila ederler. Lokal
>s>daki bir art>fl selim bir lezyondan daha çok habis
bir lezyonu akla getirir.
Bir kitlenin mobilitesi onun do¤as>n> anlamada
çok yard>mc> olur. Kitle sabit oldu¤unda, ya bir kemi-
¤e yap>flm>flt>r, ya da kemik içindedir. Ossöz bir tü-
mör kas kontraksiyonundan etkilenmez. Kas içindeki
tümörler, genellikle kas gevfledi¤inde mobil, kas>ld>-
¤>nda ise sabit olurlar. Kas hareketinden etkilenme-
yen derin, mobil lezyonlar derin fasyan>n alt>nda ve-
ya kas d>fl>nda yerleflirler. Yüzeyel olan ve hareket et-
tirilebilen tümörler derin fasyay> istila etmemifltir ve
muhtemelen selimdir.
Palpasyonla hassasiyet aktif bir süreci gösterir ve
bir inflamatuar yan>ta ba¤l>d>r. Bir abse veya infeksi-
yon çok a¤r>l>d>r ve genellikle eritem, ödem, lenfanjit
ve adenopati gibi inflamasyonun di¤er bulgular>yla
beraberdir, fakat orta derecede bir hassasiyet aktif bir
neoplastik süreci ve hassasiyetin olmamas> da sessiz
bir lezyonu akla getirir. Fakat yine de ihtiyatl> olma-
l>d>r, çünkü habis bir tümörün h>zl> büyümesi ve nek-
rozu, infeksiyonu taklit edebilir. Örne¤in, bu Ewing
sarkomu ile osteomyelit aras>ndaki ay>r>m>n yap>l-
mas>nda bir sorun olabilir. H>zl> büyüyen bir habis
tümör ciltalt> yerleflimli oldu¤unda, damarsal genifl-
leme, artm>fl lokal >s> ve cilt tonusuna neden olabilir;
böyle bir tümör tromboflebit veya bir infeksiyöz sü-
reç ile kar>flt>r>labilir. Fakat, neoplastik bir inflamatu-
ar yan>t daha sert bir his ve lokal çukurlaflm>fl ödemin
yoklu¤u ile karakterizedir ve cilt dokusu infeksiyon-
da oldu¤u gibi k>rm>z> de¤ildir. Noktasal hassasiyet
osteoid osteoma, bir nöral veya glomus tümörü gibi
lezyonlar>n göstergesidir.
Kas spazm> veya mekanik temasa ba¤l> olarak ek-
lem hareket aç>kl>¤> k>s>tlanabilir. Lezyon bir ekleme
komflu oldu¤unda veya eklem do¤rudan tutuldu-
¤unda reaktif sinovit olabilir. Kas atrofisi nadir de¤il-
dir ve antaljik bir aksama olabilir.
E¤er ekstremiteyi yükseltme veya düzenli, sert bir
bas>nç lezyonun boyutlar>nda azalmaya sebep olursa,
venöz turnike kullan>lmas>yla boyutlar artarsa veya
bir titreflim veya ele gelen nabazan mevcutsa damar-
sal bir tümörden kuflkulan>lmal>d>r. Patolojik bir k>-
r>k, primer veya metastatik habis tümörlerde meyda-
na gelebilir veya unikameral kemik kisti gibi selim
bir süreçi komplike edebilir.
Bir sinirin invazyonu a¤r>, parestezi, hipoestezi
veya motor zay>fl>¤a neden olabilir. Patolojik olarak,
sinir lezyon taraf>ndan örtülebilir veya kemik veya ri-
jid fasyaya karfl> s>k>flt>r>labilir. Tümörler siyatik çen-
tik veya nöral foramina gibi rahatça hareket edeme-
dikleri anatomik alanlarda olmad>kça nörolojik fonk-
siyon bozuklu¤u nadirdir.
Radyolojik Bulgular
Bafllang>ç Radyografisinin De¤erlendirilmesi
Kemikteki bir lezyonun bafllang>ç radyolojik çal>flmas>
sistematik olarak de¤erlendirilmelidir; incelemeyi ya-
pan kifli ilk olarak lezyonun karakterini, çevre kemi¤in
reaksiyonunu, lezyonun yerleflimini ve farkl> yerlerde
lezyonlar>n olma olas>l>¤>n> göz önüne almal>d>r.
Lezyonun Anatomik Yerleflimi
Bir kemik lezyonun yerleflimi önemli bir tan>sal ipucu-
dur (Tablo 37-2). Epifizdeki radyolüsan lezyonlar ge-
nellikle ya kondroblastom, infeksiyon veya nadiren
eozinofilik granülomdur. Büyüme pla¤>n>n kapanma-
s>ndan sonraki epifiz lezyonlar> ise genellikle dev hüc-
reli tümörlerdir. Metafiz, selim lezyonlar, unikameral
kistler, osteoid osteomalar ve osteosarkomlar için s>k
tutulan bir bölgedir. Diafizdeki lezyonlar fibröz disp-
lazi, Ewing sarkomu ve adamantinomay> içerir.
sm> tan>sal de¤ere sahiptir. Ço-
cuklarda omur önündeki lezyonlar genellikle eozino-
filik granüloma veya infeksiyonken, arka eleman lez-
yonlar> s>kl>kla anevrizmal kemik kistleri veya osteo-
id osteomalard>r. Pelvisdeki lezyonlar s>kl>kla Ewing
sarkomu veya fibröz displazidir.
Lezyonun Karakteri
Kemikteki bir lezyon kistik bir hastal>¤> düflündüre-
cek flekilde tamamen radyolüsan olabilir; yumuflak
doku yo¤unlu¤una sahip olabilir; veya kemiksi veya
kalsifik yo¤unlukta görünebilir. Bir lezyon içindeki
kemikleflme olgun kemi¤e benzeyen baz> elemanlara
sahip olabilirken, kalsifikasyonlar genellikle daha ge-
lifli güzel ve yo¤un yo¤unluktad>r. Fibröz displazi gi-
bi baz> lezyonlar kemiksel yap>y> de¤ifltirirler, böyle-
2182
Kas