background image
Ergenlik ça¤>ndaki h>zl> büyüme sürecinde, femur fi-
zindeki zay>flama ve genellikle afl>r> kiloya ba¤l> ma-
kaslay>c> kuvvetler nedeniyle femur bafl> epifizinin
femur boynu ile olan normal iliflkisi bozulabilir. Bu
bozukluk her ne kadar femur bafl> (veya üst) epifizi kay-
mas>
(FBEK) olarak tan>mlanm>fl olsa da, bu isimlen-
dirme teknik aç>dan yanl>flt>r. Femur bafl> asetabulum
ile normal iliflkisini devam ettirir, ancak femur boynu
ve cismi, femur epifizine ve asetabuluma göre yer de-
¤ifltirir. Ola¤an deformite femur boynunun, bafl epifi-
zine göre yukar>ya ve öne hareketinden ibarettir. Epi-
fiz esas olarak femur boynuna göre arkaya "yer de-
¤ifltirir".
Bu bölümde deformite tan>mlan>rken, femur boy-
nuna göre femur bafl> epifizinin yer de¤ifltirmesinin
ne yöne oldu¤u anlat>lacakt>r. Bu nedenle, bu bölüm-
de femur epifizinin (en s>k görülen) "arkaya yer de¤ifl-
tirmesi" üzerinde durulacakt>r. Bazen kayma de¤iflik
yönlere olur, femur epifizi femur boynuna göre
öne
74,151
veya valgusa
185,257,315
do¤ru yer de¤ifltirebilir.
Epifiz kaymas> kademeli olarak yavafl yavafl, k>sa
bir yak>nma dönemini takiben akut bir flekilde veya
daha hafif, ama uzam>fl semptomlar> takiben, yine
akut bir flekilde oluflabilir. Kalça tutulumu tek tarafl>
veya iki tarafl> olabilir; ikinci kalçan>n tutulumu di¤e-
ri ile beraber veya sonradan olabilir. Vücut flekilleri
aksini düflündürse de, hastal>¤a yakalanan çocukla-
r>n ço¤unlu¤unda belirgin bir endokrin bozukluk
yoktur. Bununla birlikte baz> FBEK hastalar>nda
önemli bir endokrinopati bulunabilir.*
Howorth'a
128
göre FBEK'n>n ilk tan>m>n> Paré
227
1572'de yapm>flt>r ve tan>mda `femur bafl> epifizi ba-
zen eklemleflmez ve ayr> durur ve cerrah> yan>ltarak
ç>k>k olarak de¤erlendirmesine neden olur' ifadesi
kullan>lm>flt>r. Di¤er yazarlar isim hakk>n> 1889'daki
tan>mlamas>ndan dolay> (l-
m>flt>r) Müller'e vermifltir; o, "Schenkelhalsverbiegungen
im Jungesalter",
yani "ergenlikte femur boynunda e¤il-
me" terimini bulmufltur.
214
man, FBEK için osteotomi serisini
308
ve Boyd da
1949'da çivilerle tespiti yay>nlam>flt>r.
35
Howorth
128
FBEK'n>n tan>m>n>n ve tedavisinin tarihçesi konusun-
da ayr>nt>l> ve ilgi çekici bir derleme haz>rlam>flt>r.
G
ÖRÜLME
S
IKLI/I VE
E
P
FBEK'n>n görülme s>kl>¤> >rk, cinsiyet ve co¤rafi yer-
leflime göre de¤iflir.
Görülme s>kl>¤> 100,000'de 2 ola-
rak tahmin edilmektedir, ancak yerleflim yeri ve >rka
göre 100,000'de 1'den az ve 7'den fazla olarak görüle-
bilir. Amerika Birleflik Devletleri'nde siyahlarda ve
do¤u eyaletlerinde oturan ergenlerde daha fazla risk
B ö l ü m
18
Femur Bafl>
Epifiz Kaymas>
Görülme S>kl>¤> ve
Epidemiyoloji 839
S>n>flama 841
Etyoloji 842
Patoloji 842
Klinik Tablo 847
Görüntüleme Çal>flmalar> 848
Tedavi 851
Komplikasyonlar876
Prognoz 882
839
*Bkz kaynaklar 8, 32, 33, 50, 60, 85, 86, 90, 99, 108, 115, 118, 119,
125, 138, 145, 160, 183, 188, 189, 201, 209, 217, 220, 232, 235, 239, 244,
248, 259, 281, 305, 318
Bkz kaynaklar 10, 41, 81, 111, 120, 155, 179, 180-182, 187, 312