background image
T
RAVMAYA
B
A/LI
S
ERV
O
MURGA
Y
ARALANMALARI
Servikal omurga yaralanmalar> çocuklarda nadir ola-
rak görülür; anamnez alma ve kemik geliflimini ta-
mamlamam>fl omurgan>n görüntüleme zorluklar>n-
dan dolay> tan> koyma genellikle zordur. Bundan do-
lay> tan>y> atlamamak ve olas> sekellerden kaç>nmak
için flüpheci olmak gerekir. Eriflkinlerdekinin aksine,
görüntüleme bulgular> normal olmas>na ra¤men nö-
rolojik yaralanma söz konusu olabilir. 10 yafl>n üze-
rindeki çocuklardaki yaralanmalar eriflkinlerdekine
benzer ve s>kl>kla C2 seviyesinin alt>ndad>r; 10 yafl>n
alt>ndakilerde ise yaralanma genellikle oksiput ve C2
seviyesi aras>ndad>r. Çocuklardaki servikal omurga
k>r>klar>n>n ço¤unda nörolojik yaralanma yoktur ve
konservatif tedavi genellikle etkilidir.
Anatomi
Atlas ve aksisin kemikleflme merkezlerinin geliflimi,
Bailey taraf>ndan ayr>nt>l> bir flekilde incelenmifltir.
15
Ol-
gunlaflmam>fl atlas kemi¤inde üç adet kemikleflme mer-
kezi bulunmaktad>r: ön halkan>n genellikle 1 yafl>nda
ortaya ç>kan kemikleflme merkezi ve her iki arka nöral
arka ait kemikleflme merkezleri. Ön ve arka arklar ara-
s>ndaki ba¤lant>y>, 7 yafl>nda kemikleflen ve yanl>fll>kla
k>r>k olarak de¤erlendirilebilen nörosantral sinkondroz-
lar oluflturur. Arka ark genellikle 3 yafl>nda kapan>r, an-
cak tam veya k>smen aç>k da kalabilir (fiekil 41-1).
Aksiste, cisim için bir adet, her bir nöral ark için
birer adet ve dens için de bir adet kemikleflme merke-
zi bulunmaktad>r (fiekil 41-2). Densin nöral arklara ve
cismin önüne füzyonu 3 ila 6 yafllar> aras>nda gerçek-
leflir. Fötal geliflim s>ras>nda dens, hamileli¤in 7. ay>n-
da kaynayan, iki kemikleflme merkezinden oluflur. 4
ila 6 yafllar> aras>nda, odontoidin ucunda bir kemik-
leflme merkezi belirir ve 12 yafl>nda odontoidle kay-
nama gösterir. Alt servikal omurlar da, 3 yafl>nda ka-
panan cisim ve nöral arklardaki kemikleflme merkez-
leri ve 4 ila 6 yafl aras>nda kapanan nörosantral sin-
kondrozlar> ile C1 ve C2'ye benzer bir flekilde geliflir.
Odontoid 3. servikal omur düzeyinde vertebral
arterlerden dallan>p, orta hatta anastomoz yapan, ön
ve arka asendan arterlerden beslenir.
232
Odontoid ç>-
k>nt>n>n apeksi yak>n>nda, karotis arteri ve asendan
arterler anastomoz yapar.
Epidemiyoloji
Çocuklardaki servikal omurga k>r>klar> tüm servikal
omurga k>r>klar>n>n ancak küçük bir yüzdesini olufl-
turur. Bununla birlikte çocuklardaki omurga yaralan-
malar>n>n büyük bölümü (%48) servikal omurgada
görülür.
8,41,47
Henry Ford Hastanesine 20 y>l içinde
baflvuran tüm servikal k>r>klar>n derlemesinde 631
hastan>n yaln>zca 12'sinin (%19) 15 yafl>n alt>nda ol-
du¤u görülmüfltür.
118
Baflka çal>flmalar da bu yara-
lanmalar>n çocuklarda nadir oluflunu do¤rulam>fl-
t>r.
118
Çocuklarda omurga yaralanmalar>n>n ço¤u ser-
vikal bölgede gerçekleflir.
52
Çocuklarda bafl>n göreceli büyüklü¤üne ve ba¤
gevflekli¤i ile afl>r> hareketlili¤e ba¤l> olarak, servikal
travmalarda kald>raç kolu C3 seviyesinin üzerinde
yer al>r ve bunun sonucunda servikal omurga yara-
lanmalar>n>n ço¤u, eriflkinlerdekinin aksine oksiput
ve C2 aras>nda meydana gelir. Genifl bir seri üzerin-
de yap>lan araflt>rmada eriflkinlerde atlas ve aksis ya-
ralanmalar> tüm servikal omurga yaralanmalar>n>n
%16's>n> olufltururken, küçük çocuklarda bu oran
%70'tir.
115
Çocuk büyüyüp eriflkinin vücut fleklini al-
d>kça, yaralanma bölgesi de giderek eriflkinlerdekine
benzemeye bafllar.
36,68,111,130
B ö l ü m
41
Omurga Yaralanmalar>
Travmaya Ba¤l> Servikal Omurga
Yaralanmalar> 2391
Travmaya Ba¤l> Torakal ve
Lomber Omurga
Yaralanmalar 2404
Omurilik Yaralanmalar>nda
Farmakolojik Tedavi 2412
Radyolojik bulgu
Vermeyen Omurilik
Yaralanmalar> 2413
Omurilik Yaralanmas> Sonras>
Komplikasyonlar 2414
2391
*Bkz kaynaklar 20, 33, 37, 68, 111, 118, 205, 207, 208, 244