background image
T
ANIMLAMA
Geliflimsel kalça displazisi (GKD), kalça gelifliminde-
ki hastal>klar>n de¤iflik yaflda, de¤iflik biçimde ortaya
ç>kt>¤> bir yelpazedir. En s>k etken, femur bafl>n> ase-
tabulum içinde koruyamayan kapsüldeki afl>r> gev-
flekliktir. Yenido¤anda, muayeneyi yapan>n femur
bafl>n> k>smen (sublükse), ya da tümüyle (disloke)
deplase edebildi¤i bir kalça instabilitesi söz konusu-
dur. Kalça ç>k>k durumda da olabilir ve muayene s>-
ras>nda yerine konur. Zamanla femur bafl> tamamen
ç>kar ve kalça pozisyonunu de¤ifltirmekle yerine ko-
namaz hale gelir. Baz> süt çocuklar>nda klinik muaye-
ne negatifken, ultrasonografik ve radyolojik çal>flma-
larda saptanan anormallikler daha sonraki bir kalça
displazisine iflaret eder. Sendrom çocuklu¤un geç dö-
neminde veya ergenlik ça¤>nda ç>k>k bir kalça, ya da
ergenlik ça¤>nda asetabulumda yeterince geliflmemifl
örtünme fleklinde ortaya ç>kar ki, bu sonuncusu kalça
displazisi
olarak adland>r>l>r.
GKD zaman içinde geliflen bir hastal>kt>r. Embri-
yogenez s>ras>nda kalçay> oluflturan yap>lar normal-
dir ve bafll>cas> fetal pozisyon ve do¤umda gelifl flek-
li (femur bafl>n>n malpozisyonu, geliflen kalçay> etki-
leyen anormal kuvvetler) ve kalçan>n ba¤ yap>lar>n-
daki gevfleklik olan, çok çeflitli nedene ba¤l> olarak gi-
derek anormal hale gelir.
Eski do¤umsal kalça ç>k>¤> teriminin yerini, giderek,
do¤umda normal olan, ancak daha sonra kalça disp-
lazisi ve ç>k>¤>n geliflti¤i süt çocuklar>n> da hastal>k
kapsam>na almak üzere, 1980'lerde ortaya at>lan geli-
flimsel displazi
terimi alm>flt>r.
51
"Çocuk hekimi, kad>n
do¤umcu, ortopedist, pratisyen hekim ve hemflireler
aras>ndaki multidisipliner tedavi yaklafl>m>na ba¤l>
olarak...çocuk gelifltikçe iyiye, ya da kötüye gidifl
gösterebilme potansiyelinde, dinamik bir hastal>k"
oldu¤una dikkat çekmek için, Klisic 1989'da "kalça-
n>n geliflimsel deplasman>" teriminin kullan>lmas>n>
önermifltir.
142
Amerikan Çocuk Hekimli¤i Akademisi
geliflimsel kalça displazisini, femur bafl>n>n asetabu-
lumla olan iliflkisinin bozuldu¤u bir durum olarak ta-
n>mlar.
4
Kalçada ç>k>¤> ve displaziyi birlikde belirten
GKD k>saltmas> kullan>la gelmifltir ve bu bölümde
her iki anlamda da kullan>lacakt>r. Ç>k>k, orijinal ek-
lem yüzeyleri aras>nda temas>n bulunmad>¤>, ekle-
min tümüyle deplasman> olarak tan>mlan>r. Sublük-
sasyon
, eklem yüzeyleri aras>nda bir miktar temas>n
kald>¤> bir eklem deplasman> olarak tan>mlan>r.
Displazi asetabulumun eksik geliflimini ifade eder.
Teratolojik ç>k>k, kalça ç>k>¤>n>n genellikle di¤er
hastal>klarla birlikte olan, ayr> bir fleklidir. Bu kalça-
lar do¤umdan önce ç>kar, hareket k>s>tl>l>¤> vard>r ve
muayene s>ras>nda yerine konamaz. Genellikle kalça-
n>n teratolojik ç>k>¤>, özellikle miyelodisplazi ve ar-
trogripozis gibi kas felcine ba¤l> di¤er nöromüsküler
sendromlarla birliktedir. Teratolojik ç>k>¤>n patoloji-
si, do¤al seyri ve tedavisi ayr> olarak anlat>lacakt>r.
B ö l ü m
16
Geliflimsel Kalça Displazisi
Tan>mlama 637
Tarihçe 638
Görülme S>kl>¤> 638
Etyoloji 639
Efllik Eden Durumlar 642
Patofizyoloji 642
Do¤al Seyir 648
Klinik Görünüm 650
Görüntüleme Çal>flmalar> 645
Tarama Kriterleri 662
Tedavi, 662
Komplikasyonlar ve
Tuzaklar 688
Displaziye Yönelik Rekonstrüktif
Giriflimler 718
Kalçan>n Teratolojik
Ç>k>¤> 756
637