background image
oldu¤u görülmektedir.
155
Kelsey, Connecticut'da 25
yafl alt>ndaki s>kl>¤> 100,000`de 3.41, New Mexico'da
0.71 olarak bildirmifltir.
155
Erkeklerde kad>nlardan ve solda sa¤dan daha faz-
la görülme e¤ilimindedir. fiafl>rt>c> olarak son çal>fl-
malarda bu e¤ilimin azald>¤> görülmektedir.
111,179
Es-
ki yay>nlarda erkeklerde kad>nlardan 5 kat fazla, sol-
da 3 kat fazla görüldü¤ü fleklindeyken, bu durum ar-
t>k de¤iflmifltir. Hagglund ve arkadafllar> t>klar> epidemiyolojik çal>flmada erkek kad>n oran>n>
yaklafl>k 2:1 olarak bulmufllar, ancak çal>flman>n de-
vam etti¤i sürede bu oran>n azald>¤>n> belirtmifllerdir
(1910-1982).
111
Loder, 1954 ile 1991 aras>nda yap>lan,
33 merkezli uluslararas> bir takip çal>flmas>nda erkek-
kad>n oran>n> yaklafl>k 3:2 olarak bulmufltur.
179
Erkek
egemenli¤indeki bu azalma, k>zlar>n spor aktivitele-
rine daha fazla kat>lmaya bafllamalar>na veya baflka
nedenlere ba¤l> olabilir. Son zamanlarda yap>lan ça-
l>flmalar, kayman>n sol kalçada daha fazla görülme
oran>n>n da düflünüldü¤ünden daha düflük oldu¤u-
nu göstermektedir. Loder sol sa¤ oran>n> 3:2,
179
Hagglund ve arkadafllar>
111
yaklafl>k 2:1 olarak bul-
mufllard>r. Bu durum müzelerdeki antropolojik örnek-
lerde yap>lan, solda 3 kat fazla görüldü¤ü fleklindeki,
çal>flmadan tamamen farkl>d>r.
102
Neden solda daha
fazla görüldü¤ü bilinmemektedir. Alexander, epifiz
kaymas>n>n, risk alt>ndaki üst femur epifizindeki ma-
kaslay>c> kuvvetler nedeni ile olufltu¤unu öngörerek,
bu s>kl>¤>n sa¤ elini kullanan çocuklar>n oturma pozis-
yonlar>na ba¤l> olabilece¤ini bildirmifltir.
9
Bununla bir-
likte, artm>fl makaslay>c> kuvvetleri de¤erlendiren di-
¤er çal>flmalarda, s>kl>¤>n sol tarafta fazla olmas>n>n ne-
denini aç>klanamamaktad>r.
51,54,97,177,205,234,237,271
Epifiz kaymas>n>n görülme s>kl>¤>n>n mevsimsel
da¤>l>m özellikleri de de¤erlendirilmifltir.
41,111,180,181
Michigan
181
'da yap>lan bir çal>flmada semptomlar>n
bafllang>ç zamanlar>n>n Haziran ay>nda, uluslararas>
baflka bir çal>flmada da Kuzey Amerika'da Haziran
sonlar>nda ve Avrupa'da Temmuz ay>nda yo¤unlafl-
t>¤> bildirilmifltir.
180
Ayn> çal>flmada kuzey yar>mkü-
rede 40. enlemin alt>ndaki merkezlerde ve güney ya-
r>mkürede mevsimsel farkl>l>klar görülmemifltir.
Hagglund ve arkadafllar>, bu mevsimsel farl>l>klar>n
yaln>zca k>zlarda görüldü¤ünü saptam>flt>r.
111
Kent-
lerdeki ve k>rsal kesimdeki oranlar aras>nda belirgin
bir fark görülmemifltir, ancak Hagglund ve arkadafl-
lar> k>rsal kesimde yaflayan çocuklardaki yatk>nl>¤>n
kentlerdekilerden daha fazla oldu¤unu belirtmifltir.
Bazen ayn> ailenin birkaç bireyinde kayma görülebi-
lir,
71,210
ancak bu durum s>k de¤ildir ve FBEK için
muhtemelen ailesel bir yatk>nl>k söz konusu de¤ildir.
Irk, epifiz kaymas> e¤ilimini artt>ran faktörlerden
birisidir, ama hastal>kla veya tedavisiyle ilgili komp-
likasyonlar>n (AVN veya kondrolizis) geliflimi için
risk faktörü olup olmad>¤> aç>k de¤ildir. Kelsey, Con-
necticut'da görülme s>kl>¤>n>n zenci erkeklerde
100,000'de 7.79 iken, beyaz erkeklerde 4.74 ve zenci
kad>nlarda 6.68 iken, beyaz kad>nlarda 1.64 oldu¤u-
nu bildirmifltir.
155
6 k>tada 33 merkezde 1993 kalçada
yap>lan daha yeni bir çal>flmada, Loder, en yüksek
oran>n Polonezya adalar>ndaki çocuklarda (beyaz
>rktaki çocuklara göre 4 kat fazla) ve en düflük oran>n
da iç Akdeniz'deki çocuklarda (beyaz >rktaki çocuk-
lar>n onda biri oran>nda) görüldü¤ünü bildirmifller-
dir.
179
Loder ayr>ca zencilerde, beyaz >rktakilere göre
2 kat fazla s>kl>k saptam>fllar ve Latinlerde görülme
s>kl>¤>n>n beyazlardakiyle hemen hemen ayn> oldu-
¤unu bulmufllard>r. Bununla birlikte, daha s>n>rl> di-
¤er bir çal>flmada, Loder ve arkadafllar> çift tarafl>
FBEK geliflimi aç>s>ndan, zencilerle beyazlar aras>nda
bir fark saptayamam>fllard>r.
182
Baflka bir soru da
AVN veya kondroliz gibi komplikasyonlar>n zenci
çocuklarda beyazlardan daha m> fazla oldu¤udur.
Zenci çocuklarda özellikle k>zlarda çeflitli nedenlerle
tedavi edilmifl hastalarda kondrolizis gelifliminin faz-
la oldu¤u birçok çal>flmada bildirilmifltir.
24,29,62,121,290
Aadalen ve arkadafllar> 1974'teki akut kaymal> 50
hastal>k çal>flmalar>nda, hiçbir k>z ve zenci hastada
AVN geliflmedi¤ini, ancak 2 zenci hastada kondroliz
görüldü¤ünü bildirmifllerdir.
1
Bununla birlikte, ya-
k>n zamanl> çal>flmalarda her iki komplikasyonun da
zencilerde daha fazla görüldü¤ü saptanamam>fl-
t>r.
13,14,157,231,265,295
Hastal>¤>n semptomlar> tipik olarak azami iskelet
büyümesinin oldu¤u ergenlik ça¤>nda (erkeklerde
yaklafl>k 13 ila 15, ortalama 14; k>zlarda ise yaklafl>k
11 ila 13, ortalama 12 yafl>nda) bafllar.
81,111,179-182,312
Bi-
linen endokrinopatisi olmadan FBEK görülen, litera-
türdeki en küçük hasta 5 yafl 9 ayl>k bir k>z çocu¤u-
dur.
154
FBEK k>zlarda menarfltan sonra nadiren olur.
Oxford pelvis kemik yafl> incelendi¤inde, kayman>n
oldu¤u yafl aral>¤>n>n çok dar oldu¤u görülür.
3,178
Jü-
venil (10 yafl>ndan önceki) yafllarda veya 16 yafl>ndan
büyüklerde görüldü¤ünde altta yatan endokrin bo-
zuklu¤u mutlaka de¤erlendirilmelidir.
188,226
Çift tarafl> kalça tutulumu aç>s>ndan, literatürde
%17
111,114
ila %80
27
aras>nda oranlar verilmifltir. Çal>fl-
malar>n ço¤unda çift tarafl> tutulum ilk baflvuru s>ra-
s>nda veya hastalar>n %20 ila %25'inde ilk baflvuru
sonras>nda saptanmaktad>r. kaymas> olan-
lar>n %50'sinde ilk baflvuru s>ras>nda her iki kalça da
tutulmufltur. Tek tarafl> bafllay>p, daha sonradan kar-
fl> kalças> tutulanlar>n %80'den fazlas>nda, karfl> tara-
f>n tutulmas> 18 ay içerisinde olur. Küçük çocuklarda
ve endokrin ve metabolik anomalileri olanlarda iki
tarafl> tutulum riski daha fazlad>r.
840
Anatomik Rahats>zl>k