background image
H
EMOF
Hemofili, faktör VIII, ya da IX'un ifllevsel bozuklu¤u
sonucu ortaya ç>kan, anormal bir kan p>ht>laflmas> ile
karakterize genetik kökenli bir hastal>kt>r. Çok eski
zamanlardan bafllayarak kas ve iskelet sisteminin sa-
kat b>rakan deformiteleri ile ölümle sonuçlanan kon-
trol edilemeyen kanamalar, tarihin sayfalar>nda çok
iyi bir flekilde betimlenmifltir. M.S. 200'e ait Taldumik
metinlerde kardefllerinde sünnet sonras> afl>r> kana-
ma gözlenen çocuklar>n sünnetten muaf tutulduklar>
belirtilmifltir.
62
-
¤>n genlerini kendi k>zlar> üzerinden Rusya, ve Avusturya'y> yöneten hanedanlara geçirmifltir.
Hopff taraf>ndan 1828 y>l>nda ortaya at>lan hemofi-
li terimi "kan> seven" anlam>n> tafl>maktad>r. Wright,
bu hastal>ktaki uzam>fl p>ht>laflma zaman>n> gösteren
ilk kifli olarak bilinir.
154
Hastal>¤a yol açan eksik fak-
tör 1937 y>l>nda Patek ve Taylor taraf>ndan bulunmufl
ve antihemofilik globulin olarak adland>r>lm>flt>r.
107
Hemofilinin tedavisindeki ça¤dafl yaklafl>mlar
hastal>¤>n morbiditesini belirgin bir flekilde azaltm>fl-
t>r. Kan ürünü kullananlarda geliflen HIV infeksiyo-
nu tedavide büyük bir sorun olmufltur. HIV infeksi-
yonunun daha iyi tedavi edilmesi ve p>ht>laflma fak-
törlerinin haz>rlanmas>n>n daha güvenli yöntemlerle
yap>lmas>, bu talihsiz hastal>k kompleksinin yaratt>¤>
kötü etkiyi azaltmaktad>r.
78
Son zamanlarda faktör
VIII ve faktör IX rekombinant DNA yöntemleriyle
üretilmekte, böylelikle kan nakli yoluyla bulaflan has-
tal>k risklerinden korunulmaktad>r.
Görülme S>kl>¤>
Hemofili görülme s>kl>¤>n>n Amerika Birleflik Devletle-
ri'nde (ABD) 10,000 erkek çocukta 1, erkek çocukta 0,8 oldu¤u tahmin edilmektedir.
5,28
1998
y>l>nda yap>lm>fl olan bir çal>flmada, ABD'nde hemofili
A prevalans>n>n 13,320, hemofili B prevalans>n>n 3,640
oldu¤u, ikisi birlikte ele al>nd>¤>nda ise 5,032 canl> er-
kek do¤umda 1 oldu¤u hesaplanm>flt>r.
133
S>n>fland>rma ve Kal>t>m
Hemofili, hemofili A, hemofili B ve Von Willebrand
hastal>¤> olarak alt s>n>flara ayr>labilir.
HEMOF
Hemofili A, ya da klasik hemofili, ayn> zamanda an-
tihemofilik faktör, ya da antihemofilik globulin ola-
rak da bilinen faktör VIII'in do¤umsal eksikli¤i sonu-
cu ortaya ç>kar. Hemofili olgular>n>n %80'i X kromo-
zomunda tafl>nan bir genin yol açt>¤> hemofili A'd>r.
Son araflt>rmalar, faktör VIII proteininin normal ifllev
görmesini engelleyen en az 58 farkl> mutasyon oldu-
¤unu göstermifltir.
83
Hemofili A erkeklerde ortaya ç>kar ve asempto-
matik kad>n tafl>y>c>larla geçer. Bir kad>n, ancak anne-
si tafl>y>c> ve babas> hemofili hastas> ise hemofili has-
tas> olabilir, ancak bu çok nadiren gerçekleflir.
HEMOF
Hemofili B, ya da Christmas (Noel) hastal>¤>, faktör
IX'daki (plazma tromboplastin komponent, ya da
Christmas Faktörü) eksikli¤ine ba¤l> oluflur. Klinik
bulgular> klasik hemofiliye oldukça benzerdir. Hasta-
l>¤>n genetik geçifli, yine X'e ba¤l> resesif bir gen ile
olur. Hemofili A'da oldu¤u gibi, faktör IX'un fonksi-
yonunda bozulmaya yol açan birçok gen mutasyonu
saptanm>flt>r.
103,125
Hemofili olgular>n>n %15'i hemo-
fili B hastas>d>r.
VON WILLEBRAND HASTALI/I
Bu kanama bozuklu¤unda hem faktör VIII eksikli¤i,
hem de trombosit ifllev bozuklu¤u vard>r. Bu hastal>k
otozomal dominan olarak geçer ve hem kad>n hem
de erkeklerde görülür. Bu kanama bozuklu¤u görece-
li olarak hafif seyreder.
Faktör VIII, 200 bin kD moleküler a¤>rl>¤> olan alt
birimlerden oluflan, toplam 2 milyon kD moleküler
B ö l ü m
36
Hematolojik
Bozukluklar
Hemofili 2157
Orak Hücreli Anemi 2174
2157