95: KONTRASEPS‹YON 719 a. Uygun zaman: ‹liflkiden önce uygulan›r, tek kullan›ml›kt›r. b. Bulunurluk: Reçeteye gerek yoktur. B. Kad›n kondomu: Bu yöntem d›fl genitalleri kapsar ve vajinay› tamamen kaplar. ‹liflkiden 6 saat önce yerlefltirilebilirler. 1. Baflar›s›zl›k oranlar› (her y›l her 100 kad›nda beklenen gebelik say›s›): 21. 2. Riskleri: ‹ritasyon ve alerjik reaksiyon. 3. Faydalar›: CYBH’den bir miktar koruma sa¤lar. 4. Kabul edilebilirlik a. Uygun zaman: ‹liflkiden önce yerlefltirilir, tek kullan›ml›kt›r. b. Bulunurluk: Reçeteye gerek yoktur. V. Kimyasal Yöntemler. Bu yöntemler spermin motilitesini bozarak inaktive eder. Spermisidler; jel, krem, köpük, supozituar ve film fleklinde bulunur. A. Lea kalkan›. Vajina duvar›nda yerine yerlefltirilen, vajinan›n üst k›sm›n› spermlerin ulaflamayaca¤› flekilde kaplayan bir valfi ve k›vr›m› olan kubbe fleklinde lastik bir disk. Spermisid ile birlikte kullan›l›r. 1. Baflar›s›zl›k oranlar› (her y›l her 100 kad›nda beklenen gebelik say›s›): 15. 2. Riskleri: Cilt irritasyonu, lekelenme ve rahats›zl›k (erkekte ve kad›nda), üriner sistem enfeksiyonu. Teorik olarak toksik flok riski. 3. Faydalar›: Kifliye özel kullan›m. 4. Kabul edilebilirlik a. Uygun zaman: ‹liflkiden önce yerlefltirilir ve en az 8 saat sonras›na kadar yerinde b›rak›l›r, tekrarlayan iliflki için ilave spermisidle 48 saate kadar yerinde b›rak›labilir. b. Bulunurluk: Reçete edilmelidir. B. Diyaframlar kubbe fleklinde, kemer fleklini alan veya sarmal kenarlar› olan lastik kupalard›r. ‹liflkiden önce ilave spermisid koyulur. 1. Baflar›s›zl›k oranlar› (her y›l her 100 kad›nda beklenen gebelik say›s›): 17. 2. Riskleri: ‹rritasyon veya alerjik reaksiyon, üriner sistem enfeksiyonu. a. Kontrendikasyonlar. Toksik flok sendromu öyküsü. 3. Faydalar›: Kifliye özel kullan›m. 4. Kabul edilebilirlik a. Uygun zaman: ‹liflkiden önce yerlefltirilir ve en az 6 saat yerinde b›rak›l›r, tekrarlayan iliflki için ilave spermisidle 24 saate kadar yerinde b›rak›labilir. b. Bulunurluk: Reçete edilmelidir. C. Servikal Bafll›k: Yuvarlak kenarl›, yumuflak lastikten bir kupad›r, serviksin etraf›na rahatça oturur, spermisidle birlikte kullan›l›r. 1. Baflar›s›zl›k oranlar› (her y›l her 100 kad›nda beklenen gebelik say›s›): Prentiff Cap-17, FernCap-23. 2. Riskleri: ‹rritasyon ve alerjik reaksiyon, anormal servikovajinal sürüntü testi ve toksik flok. 3. Faydalar›: Gizlilik, kifliye özel olufl. 4. Kabul edilebilirlik a. Uygun zaman: Yerlefltirmek zor olabilir, tekrarlayan iliflkide yeniden spermisid uygulamaya gerek kalmaks›z›n 48 saat yerinde kalabilir. b. Bulunurluk: Reçete edilmelidir. D. Tek bafl›na spermisid: Nonoksinol-9 içeren köpük, krem, jel, film, supozituar veya tablet. 1. Baflar›s›zl›k oranlar› (her y›l her 100 kad›nda beklenen gebelik say›s›): 20-50. 2. Riskleri: ‹rritasyon ve alerjik reaksiyon ve üriner sistem enfeksiyonu. 3. Faydalar›: Kifliye özel kullan›m. 4. Kabul edilebilirlik a. Uygun zaman: ‹liflkiden 5-90 dakika önce yerlefltirilir ve genellikle 6-8 saat sonras›na kadar yerinde b›rak›l›r. b. Bulunurluk: Reçeteye gerek yoktur. VI. Rahim ‹çi Araç (R‹A). R‹A’lar spermi hareketsizlefltirir, fertilize ovumun implantasyonunu önler ve blastokisti endometriumdan ç›kar›r. Piyasada bulunan her iki R‹A T-flekillidir; ParaGard T380A taban›n›n çevresinde bak›r kapl›d›r ve Progestasert’e progesteron emdirilmifltir. Her ikisinin de kad›n›n R‹A’n›n varl›¤›n› kontrol etmesini sa¤layan, serviksten sarkan ince, naylon kuyru¤u vard›r. A. Baflar›s›zl›k oranlar› (her y›l her 100 kad›nda beklenen gebelik say›s›): <1 B. Riskleri: Kramp, kanama, pelvik inflamatuar hastal›k, infertilite ve uterus perforasyonu.