444 A‹LE HEK‹ML‹⁄‹ • Atefl, döküntü ve miyalji yak›nmalar›yla gelen hastalarda akut HIV enfeksiyonu tan›s›n› göz önünde bulundur. HIV aç›s›ndan risk faktörlerini de¤erlendir (ÖG C ). • Pamukçuk, pnömoni ve herpes enfeksiyonlar› olan hastalarda HIV enfeksiyonu ihtimalini göz önünde bulundur (ÖG C ). Antiretroviral tedavi, sadece hayat boyu çoklu ilaç tedavisi almas› planlanan hastalarda bafllanmal›d›r (ÖG C ). HIV tedavisinde uzmanlarla konsültasyon faydal› olacakt›r (ÖG A ). • Akut HIV enfeksiyonunun tedavisi tart›flmal›d›r ve genellikle tavsiye edilmez (ÖG B ). • Antiretroviral tedavi, uzman konsültasyonu gerektiren özel durumlar hariç akut olarak hastaneye yat›r›lm›fl hastalarda bafllanmamal›d›r (ÖG B ). E¤er karar tedavinin ertelenmesi yönünde ise, direnç testi yine de düflünülmelidir (ÖG C ). • Akut olarak hastaneye yat›r›lm›fl hastalarda, ciddi toksisite bulgular› olmad›¤› sürece antiretroviral tedaviyi kesmeyin (ÖG A ). • Antiretroviral ilaç baflar›s›zl›¤›, tedavi protokollerine sad›k kalmaman›n veya virolojik direncin bir sonucu olabilir. Direnç testi, tedavi seçeneklerine karar verme konusunda yard›mc› olabilir (ÖG A ). I. Girifl A. Tan›m. HIV hastal›¤›, insan immün yetmezlik virüsü olarak adland›r›lan bir retrovirüsün sebep oldu¤u kronik ve ilerleyici bir hastal›kt›r. Karakteristik f›rsatç› enfeksiyonlardan biri olarak tan›mlanan AIDS [örne¤in, Pneumocystis jiroveci olarak da bilinen Pneumocystis pneumonia (PCP), spesifik kanserler (örne¤in, Kaposi sarkomu), nörolojik durumlar (örne¤in, HIV ile iliflkili ensefalopati) tükenmifllik sendromu veya her mikrolitrede 200 hücreden az CD4+ lenfosit say›m›] HIV hastal›¤›n›n ileri bir aflamas›d›r. 1. Akut sendrom. Genellikle HIV enfeksiyonunu takiben yaklafl›k 2-4 hafta içerisinde oluflan bu sendromu tan›mlamak non-spesifik tabiat›ndan dolay› oldukça zordur. Belirti ve bulgular› pek çok viral sendromunkilerle benzerlik gösterir. Atefl, makülopapüler döküntü, bo¤az a¤r›s›, lenfadenopati, a¤›zda ya da genital bölgede ülser, bafl a¤r›s›, k›r›kl›k, eklem ve kas a¤r›s› görülebilir. Akut viral belirtiler sürecinde görülen a¤›z ülserleri ve HIV enfeksiyonu ile uyumlu risk faktörleri, laboratuvar onay› sürecinde patognomik olarak düflünülür. Kar›n kramplar›, ishal, aseptik menenjit, ensefalopati ve nöropatiler nadiren görülürler. Akut HIV sendromu, 1-2 hafta içerisinde kendili¤inden iyileflir. 2. Belirtisiz HIV enfeksiyonu. Enfeksiyondan sonra, 5-10 y›l sürebilen belirtisiz bir dönem geçer. Enfeksiyonun sürmesine ve virüsün ço¤almaya devam etmesine ra¤men, immünolojik sistem nispeten sa¤lam kalmaya devam eder. 3. Belirtili HIV enfeksiyonu. A¤›zda kandidiyazis (pamukçuk), a¤›zda tüylü lökoplaki, yayg›n lenfadenopati ve trombositopeni gibi durumlar, genellikle AIDS’in klinik gelifliminin önüne geçerler. Ayr›ca bu durumlar HIV ile enfekte olmam›fl kiflilerde de görülebilir, dolay›s›yla bunlar›n tek bafllar›na mevcudiyeti HIV enfeksiyonu anlam›na gelmez. 4. AIDS. Klinik AIDS spesifik f›rsatç› enfeksiyonlar, tükenmifllik sendromu, kanserler ve ensefalopatinin efllik etti¤i ileri derecede immün yetmezlikle karakterizedir. AIDS, ayr›ca her mikrolitrede ≤200 hücre kadar CD4+ (T-helper) lenfosit say›m› olarak da tan›mlan›r. 5. Çocuklarda AIDS a. AIDS’li bebekler ve çocuklarda tekrarlayan bakteriyel enfeksiyonlar, lenfadenopati, pnömoni, büyüme ve geliflme gerili¤i veya davran›flsal problemler ortaya ç›kar. Pediatrik AIDS uzmanlar› ile konsültasyon genel olarak tedaviye yön vermek ve klinik çal›flmalar› düzenlemek ad›na gereklidir (ÖG C ). b. HIV’li çocuklara uygulanacak immünizasyon program›, Bölüm 101’de bulunan standart programlara göre farkl›l›k gösterir. Oral çocuk felci afl›s›, AIDS’li çocuklarda veya çocuklar› HIV ile enfekte olmufl ya da oldu¤undan flüphe edilen ailelerde kullan›lmamal›d›r (ÖG B ). B. Epidemiyoloji 1. Prevalans. 2005 y›l›n›n sonunda, Amerika Birleflik Devletlerinde AIDS/HIV’li yaklafl›k 470.000 eriflkin ve 5000’den fazla HIV’li çocuk yafl›yordu. Yo¤un test ve tedavi çal›flmalar› sayesinde, 2000 y›l›ndan beri y›ll›k 200’den az yeni vertikal geçifl meydana gelmifltir.