2: ANORMAL SERV‹KOVAJ‹NAL SÜRÜNTÜ 9 Graff LG IV, Robinson D. Abdominal pain and emergency department evaluation. Emerg Med Clin North Am. 2001;19:123-136. Kizer KW, Vassar MJ. Emergency department diagnosis of abdominal disorders in the elderly. Am J Emerg Med. 1998;16:357-362. Penner RM, Majumdar SR. Diagnostic approach to abdominal pain in adults. Up To Date 2006. http://www.utdol.com/utd/content/topic.do?topicKey=pri gast/4946&type=A&selectedTitle=1?197. Perry R. Acute abdomen in pregnancy. eMedicine Journal. 2002;3(5). http://www.emedicine.com/med/topic3522.htm Portis AJ, Sundaram CP. Diagnosis and initial management of kidney stones. Am Fam Physician. 2001;63:1329-1338. 2 Anormal Servikovajinal Sürüntü Kathryn Reilly, MD ve Neal D. Clemenson, MD Çeviri: Dr. Ümit Aydo¤an, Dr. Serkan Kavuk, Dr. Kenan Sa¤lam ANAHTAR NOKTALAR • Human papilloma virüs (HPV) enfeksiyonlar›, anormal servikovajinal sürüntü (Pap smear) sonuçlar›na ve hemen hemen tüm servikal displazilere sebep olmaktad›r. • Birçok anormal servikovajinal sürüntü, HPV enfeksiyonunun geçmesiyle kendili¤inden iyileflmektedir. • HPV testi yayg›n bir flekilde yap›labilmektedir ve baz› durumlarda karar vermede yard›mc› olabilmektedir. I. Tan›m. Servikovajinal sürüntü (Pap Smear), dökülmüfl servikal ve endoservikal hücrelerin sitolojik incelemesi olup 1930’larda Papanicolaou taraf›ndan gelifltirilmifltir ve halen servikal displazi ve karsinomalar›nda tarama arac› olarak kullan›lmaktad›r. Ço¤unlukla servikovajinal sürüntü kullan›lmas›ndan dolay›, Birleflik Devletlerde 1955 ve 1992 y›llar› aras›nda servikal kanserden dolay› ölüm %74 azalm›flt›r; 2005 y›l›nda yaklafl›k 10500 servikal kanseri olan yeni vaka tan›s› konulmufl ve 3900 servikal kanserden ölüm meydana gelmifltir. Servikal hastal›k anlay›fl›m›zdaki geliflmeler, yeni raporlama sistemleri, yeni tan› ve tedavi yöntemleri anormal servikovajinal sürüntü için sistematik yaklafl›m› çok önemli k›lm›flt›r. Servikovajinal sürüntü s›kl›k ve yöntem ile ilgili önerileri Bölüm 102’de bulabilirsiniz. Servikovajinal sürüntü sonuçlar›n›n raporlanmas› için çeflitli sistemler kullan›l›r. Bethesda sistemi en eksiksiz bilgi sa¤lar ve yayg›n olarak kabul görmüfl bir sistemdir; bu bölümde kullan›lan s›n›fland›rma düzeni 2001 y›l›nda güncellenmifltir. Dünya Sa¤l›k Örgütündeki (DSÖ) eflde¤er s›n›fland›rmalar ve servikal intraepitelyal neoplazi (CIN, cervical intraepithelial neoplazi) sistemleri oluflturulmufltur. Sistemler üzerinde uzlaflma oldu¤undan itibaren, klinisyenlerin sistem ile aflina olmas›yla birlikte kendi laboratuvarlar›nda kullan›lmas› vazgeçilmez olmufltur. HPV enfeksiyonu çok s›k görülür. Cinsel olarak aktif erkek ve kad›nlar›n en az %50’si 50 yafl›na gelene kadar enfekte olmaktad›rlar. Ço¤u, zaman içinde iyileflecektir. Yüksek riskli alt tipleri ile devam eden inatç› enfeksiyonlar›n, özellikle Human Papilloma Virüs (HPV) 16 ve 18, servikal kanser geliflimi ile ba¤lant›l› oldu¤u tespit edilmifltir (OR, 45 kadar yüksek). Ancak, yüksek riskli tipler ile devam eden inatç› enfeksiyonlar›n büyük ço¤unlu¤undan yüksek dereceli displazi geliflmez. II. S›k Tan›lar. Afla¤›daki servikal ve vajinal anormalliklerin birço¤u servikovajinal sürüntü ile tespit edilebilir: A. Atipik skuamöz hücreler (ASH). Bu hücreler ayr›ca ‘flüpheli anlamda’ (ASH-US) veya ‘YS‹L d›fllanamaz’ olarak s›n›fland›r›l›r (ASH-H) (YS‹L ile yüksek dereceli skuamöz intraepitelyal lezyonlardan bahsedilir). ASH, enfeksiyon sebebiyle olabilir (Bölüm II.E’ye bak›n›z), HPV enfeksiyonunu da kapsayabilir (Bölüm II.C), fakat enfeksiyon olmad›¤› durumlarda da olabilir; birçok vakada bu durum vajinal epitelde atrofik de¤iflikliklere neden olur. Bethesda sistemi ile %5 kadar servikovajinal sürüntü ASH olarak de¤erlendirilebilir. B. Düflük dereceli skuamöz intraepitelyal lezyonlar (DS‹L, hafif displazi veya CIN 1). Bu genellikle geçici bir HPV enfeksiyonu ile meydana gelir. HPV, epitelyum hücre çekirdeklerinde ço¤alan küçük bir DNA virüsüdür; baz› HPV tipleri ‘yüksek riskli’ olarak tan›mlan›r ve kronik enfeksiyonlarda konakç› DNA’s› ile birleflerek malign de¤iflikli¤e sebep olabilir. HPV enfeksiyonu subk-