518
Kisim II Anestezinin Uygulanmasi
4. Entübe hasta.
Solunum seslerini bilateral dinleyerek ve end-tidal
CO2'yi monitörize ederek endotrakeal tüpün pozisyonunu dorula-
yin. Endotrakeal tüpü güvene alin ve yeterli ventilasyon ve oksijenas-
yonu garantileyin.
B. Solunum.
Akcierler, diyafram ve göüs duvarinin yeterli fonksiyonu hiz-
la deerlendirilmelidir. Tüm travma hastalarina maske veya endotrakeal
tüple oksijen destei verilmelidir.
1.
Göüs duvari ekspansiyonunu deerlendirin ve akcierleri dinleyerek
yeterli gaz deiimi olduundan emin olun. Görsel deerlendirme ve
palpasyonla pnömotoraks gibi yaralanmalar hizla saptanabilir.
2.
Tansiyon pnömotoraks, masif hemotoraks ve pulmoner kontüzyon
akut olarak ventilasyonu zayifl atabilen durumlardir ve her zaman far-
kedilmeleri gerekir. Pozitif basinçli ventilasyon tansiyon pnömotorak-
si kötületirebilir ve hizla kardiyovasküler kollapsa neden olabilir.
3.
Travma hastasinin solunum ve gaz deiimi entübasyondan veya pozi-
tif basinçli ventilasyon baladiktan sonra tekrar ve ilk deerlendirme-
den sonra periyodik olarak deerlendirilmelidir.
C. Dolaim
1. Hemodinamikler
önce nabizlari palpe ederek ve tansiyon ölçülerek de-
erlendirilir.
2. ntravenöz (IV) damar yolu açmak.
Yerletirilmi IV kateterleri kontrol
edip fonksiyonlarini deerlendirin. En az iki büyük kateter (tercihen
14 gauge) yerletirilmelidir. Karin yaralanmasi olan hastalarda kate-
terler diyafram düzeyinin üzerinde olacak ekilde yerletirilmelidir
(burada büyük ven yaralanma potansiyeli vardir). Eer superior vena
kava, innominat veya subklavyan vende yaralanma veya tikanma üp-
hesi varsa diyafram düzeyinin altinda yerletirilen kateter yararli olur.
3. Periferal venöz kateter yerletirmede baarisizlik.
Bu durumda perkütan
subklavyan veya femoral ven kanulasyonu yapilmalidir. nternal ve
eksternal jugular ven seçenekleri olsa da, bu yapilara ulamak siklikla
servikal omurga yaralanmasi üphesiyle bain ve boynun immobili-
ze edilmesiyle engellenir. Eer bu yaklaimlar baarisiz olursa,
cerrahi
olarak cutdown
yapilmalidir. Ayak bileindeki safen ven ve antekübital
venöz sistem kabul edilebilir seçeneklerdir. Personel eitimliyse tibia-
dan intraosseöz giriim de bir seçenek olabilir.
4. Hacim resusitasyonu
kiiselletirilmelidir. Travma hastalarinin büyük
kismi hipovolemiktir ve sivi almasi gerekecektir. Sivinin tipi ve veril-
me zamani kritik önem tair.
a.
Isitilmi kristaloidin, özellikle laktatli ringerin (yetikinlerde 1-3
L ve çocuklarda 20ml/kg) hizla verilmesi genelde hipovolemik
hastada en azindan geçici hemodinamik gelime salayacaktir.
Kristaloid infüzyonunun dezavantajlari arasinda koagülasyon fak-
törlerinin dilüsyonu, hematokritin dilüsyonu ve pihtinin yerinden
ayrilmasina neden olabilen tansiyon ve kardiyak outputun artma-
si vardir ve hemorajinin tam kontrol altina alinmadii hastalarda
daha fazla kanamaya neden olabilir. Kontrolsüz kanama durumun-
da tansiyonun artmasi hayvan modellerinde daha kötü sonuçla-
ra neden olmutur. nsan çalimalarinin kanitlari kariiktir. Kafa
travmasi hipotansif resüsitasyon için net bir kontrendikasyondur.
b.
Kan hacimlerinin %30-40'indan fazlasini kaybeden hastalar kan
transfüzyonu ve pihtilama faktörlerinin yerine konmasi için