Bölüm 19 Periopertaif Hemodinami Kontrolü
291
2. Postsinaptik
2
reseptörler
periferik vasküler düz kaslarda, gastrointes-
tinal yolda, pankreas hücrelerinde ve santral sinir sistemi içinde yer
alir. Periferik postsinaptik 2 reseptör aktivasyonu vazokonstrüksi-
yon ve hipertansif yanita, sekresyon azalmasina ve insülin salgilanma-
sinin azalmasina yol açar. Santral reseptörlerin aktivasyonu analjezi ve
anestezi etkileri ile ilikilidir.
C.
1
Reseptörler
miyokard, sinoatriyal nod, ventrikül iletim sistemi, ya do-
kusu ve renal dokuda lokalizedir. Aktivasyonu inotropi, kronotropi, myo-
kard iletim hizi, renin salinimi ve lipoliz ile ilikilidir.
D.
2
Reseptörler
vasküler, broniyal, dermal ve uterus düz kaslari yaninda
miyokardda lokalizedir. Stimülasyonu, vazodilatasyon, bronkodilatasyon,
uterus gevemesi ve muhtemelen inotropide artia yol açar. 2 reseptör
aktivasyonu ayrica glukoneogenez, insülin salinimi ve hücrelere potas-
yum alinmasini artirir.
E.
3
Reseptörler
lipoliz ve metabolik hizin regülasyonunda yer alir.
F. Dopaminerjik
Reseptörler
1. Dopaminerjik-1 reseptörler
postsinaptik renal ve mezenterik vasküler
düz kaslarda lokalizedir ve vazodilatasyona aracilik ederler.
2. Dopaminerjik-2 reseptörler
presinaptiktirler ve norepinefrin salinimini
inhibe ederler.
G. Reseptör Regülasyonu.
Reseptör sayisi ve dolaimdaki adrenerjik agonist ve
bu agoniste maruz kalan süre arasinda ters oranti bulunmaktadir. Bu du-
ruma reseptör up-regülasyon ve down-regülasyon denmektedir. -bloker
tedavinin ani kesilmesi miyokard iskemisi ile sonuçlanan rebound hiper-
tansiyon ve taikardi ile ilikili olabilir. Bu durum -reseptör proliferasyo-
nu (up-regülaasyon) ve ayni anda endojen katekolaminlere hipersensiti-
vite sonucunda meydana gelir.
IV. ADRENERJK FARMAKOLOJ (Tablo 19.1)
A.
Agonistler
1. Fenilefrin
normal klinik dozlarda direkt 1 agonist etki ile çok yüksek
konsantrasyonlarda -reseptör aktivitesine sahiptir. Fenilefrin hem
arteriyal hem de venöz konstrüksiyona yol açar. Bu dual aktivite venöz
dönüü (preload) ve ortalama arteriyal kan basincini (aft erload) artirir
ve sikça refl eks bradikardi ile sonuçlanir. Fenilefrin normal kalbi olan
hastada kardiyak outputu idame ettirir fakat iskemik kalpte kardiyak
performansi azaltabilir. Fenilefrinin etki süresi kisa olduu için kolay-
ca titre edilebilir.
2. Klonidin
2
reseptörlerine relatif olarak selektif özelliyle santral etkili
antihipertansif bir ajandir. Etkileri arasinda sempatik tonusu azalt-
mak, parasempatik aktiviteyi artirmak, anestetik ve analjezik gereksi-
nimi azaltmak, sedasyona yol açmak ve sekresyonu azaltmak yer alir.
ntravenöz, intramüsküler, oral, transkutanöz olarak ve intratekal ve
epidural araliklara uygulanabilir.
3. Deksmedetomidin
son zamanlarda youn bakim ünitelerinde mekanik
ventilatördeki hastalara intravenöz sedasyon uygulama amaçli verilen
selektif
2
agonistidir. Dier sedatifl ere oranlara potansiyel avantaji
solunum depresyonu yapmamasi ve daha az olarak deliryumla ilikili
olmasidir. Kan basinci ve kalp hizindaki azalma, dolaimdaki kateko-
laminlerin azalmasina balanabilir.
B.
Agonistler
1. zoproterenol
direkt etkili non-selektif -adrenerjik agonistidir. Siste-
mik vasküler rezistansi azaltirken (SVR) (
2
reseptörler yoluyla), kalp