I. GEBELKTE ANNE FZYOLOJS (Tablo 30.1)
A. Solunum Sistemi
1.
Tüm solunum yolu
mukozasindaki kapillerlerdeki dolgunluk
ilk trimeste-
rin erken döneminde balar ve tüm gebelik boyunca artar. Vaktiyle en-
tübasyonda havayolu travmasi olasiliini azaltmak için 6.0-6.5 mm'lik
(iç çap) bir endotrakeal tüp önerilmekteydi; bununla birlikte gerekliy-
se çou hastada daha geni tüplerin kullanimi mümkündür. Termdeki
gebelerde sivi retansiyonu, genel popülasyona kiyasla Mallampati sinif
3 ve 4 havayolundaki prevalansin artiini açiklayabilecek kadar bü-
yümü bir dile neden olabilir. Ek olarak, havayolu muayenesi doum
sürecinde havayolu sinifinda daha fazla artila sonuçlanabilecek ekil-
de deiebilir. Son olarak, mukozal dolgunluk yüzünden epistaksisle
sonuçlanabileceinden en iyisi nazotrakeal entübasyondan hamile
kadinlarda kaçinilmasidir.
2.
Anne ve fetusun artan oksijen ihtiyacini karilamak için
dakika venti-
lasyonu %45 artar
ve bu tidal volümde orantili bir artila salanir. Ha-
milelik ilerledikçe, gebe uterusdan dolayi yükselen diyafram maternal
fonksiyonel rezidüel kapasiteyi
%20 azaltarak apneik hastalarda oksijen
rezervini düürür.
B. Kardiyovasküler Sistem
1.
Gebelikle birlikte
kardiyak debi %50 artar.
Doum sirasinda dolgunla-
mi uterus kasilmalarinin anne dolaimina 300-500 mL'lik bir otot-
ransfüzyon salamasi kardiyak debiyi daha da artirir.
Kardiyak debi
erken postpartum dönemde en yüksek olur
ve doum öncesi deerlerinin
%80-%100 üzerine çikabilir. Kardiyak debideki belirgin artia ramen,
periferik vasküler dirençteki azalmaya bali olarak kan basinci termde
gebelik öncesi seviyelere göre anlamli ekilde yüksek deildir.
2. Supin hipotansiyon
genellikle 20 haft alik gebelikten sonra gebe uterusun
supin pozisyonda hastanin
aorta ve inferior vena cava'sina
baski yapma-
siyla ortaya çikar. Aortakaval basi venöz dönüü azaltir ve maternal
hipotansiyon ve uteroplasental kan akiminda azalmayla sonuçlanir.
Hasta supin pozisyondayken uterusun sola kaymasini salamak bu
problemi hafifl etir.
C. Hematoloji
1.
Gebeliin seyri boyunca
kan hacmi belirgin olarak artar.
Plazma hacmi
kirmizi hücre miktarindan daha fazla arttiindan, nisbi bir dilüsyonel
anemi ortaya çikar.
2.
Gebe hasta hamilelik boyunca
pihtilamaya yatkindir.
Platelet üretimi,
aktivasyonu ve tüketimi gibi koagulasyon faktörlerinin çounun kon-
santrasyonu gebelikte artar. Bu hiperkoagülasyon durumu doumda
kan kaybinin kisitlanmasina yardimci olsa da trombotik komplikas-
yonlar için potansiyel de artar.
D. Sinir Sistemi
1.
nhalasyon anesteziklerinin
minimum alveolar konsantrasyonlari
gebelik
sürecinde %30 azalir. Etiyoloji belli deildir ancak ari eiinde arti
478
30
Obstetrik ve Jinekoloji için
Anestezi
Amy Ortman ve Lisa Leffert
Çeviri: Özcan Pikin