Bölüm 13 Havayolunun Deerlendirilmesi ve Yönetimi
181
lir, bu da vokal kordlarin gerilmesi ve havayolunun kapanmasi ile
sonuçlanir.
C. Glottis
vokal pililer (gerçek ve "yalanci" kordlar) ve rima glottidisten olu-
ur.
1. Rima glottidis
vokal kordlar arasindaki açiklii ifade eder.
2. Glottis
erikin havayolunun (8 yaindan büyüklerde) en dar yeridir,
krikoid kartilaj ise infant (doumdan 1 yaina kadar) havayolunun en
dar bölümüdür.
D. Alt havayolu
subglottik larinksten bronlara kadar uzanir.
1.
Subglottik larinks vokal pililerden krikoid kartilajin alt sinirina kadar
uzanir (C6).
2. Trakea
erikinlerde 10-12 cm uzunluunda, çapi yaklaik 20 mm olan
fibromüsküler bir tüptür. Krikoid kartilajdan karinaya kadar uzanir.
Trakea 16-20 tane, açikliklari arkaya bakan, U eklinde kikirdak ile
desteklenmitir. Arka duvarda kikirdak halkalarin olmamasi trakeob-
ronial aacin fiberoptik muayenesi sirasinda anterior-posterior or-
yantasyonunu salar.
3.
Trakea karinada sa ve sol ana brona ayrilir. Sa ana bron yaklaik
2.5 cm uzunluundadir ve çiki açisi da yaklaik 25°'dir. Sol ana bron
ise yaklaik 5 cm uzunluunda ve çiki açisi yaklaik 45°'dir.
II. DEERLENDRME
A. Anamnez.
Geçmite zor havayolu hikayesinin olmasi zor havayolunun en
iyi göstergelerinden birisi olabilir. Eer eski tibbi kayitlara ulailabiliyor-
sa önceki anestezi kayitlari entübasyon ve ventilasyon kolayliini gözden
geçirmek için incelenmelidir (maske ventilasyonun kolaylii, entübasyon
denemelerinin sayisi, kullanilan laringoskop bleydinin tipi, stile kullani-
mi veya teknikteki herhangi bir deiiklik). Havayoluna etki edebilecek
hastaliklara özellikle dikkat edilmelidir. Havayolu tikaniklii ile ilikili
olabilecek semptomlar, (ses kisiklii, stridor, wheezing, disfaji, dispne ve
pozisyonal havayolu obstrüksiyonu gibi), gözden kaçirilmamalidir.
1. Artrit veya servikal disk hastalii
boyun hareketini azaltabilir. Romatoid
artritte servikal omurga instabilitesi ve mandibular hareketin kisitlan-
masi sik görülür; temporomandibular ve krikoaritenoid eklemler de
tutulabilir. Agresif boyun manipülasyonlari bu hastalarda atlantoak-
siyal eklemin subluksasyonuna ve spinal kord hasarlanmasina neden
olabilir. Ciddi el deformiteleri ve cilt lezyonlari olan hastalarda atlan-
toaksiyal eklem subluksasyonu riski en fazladir.
2. Enfeksiyonlar.
Aiz tabaninda, tükrük bezlerinde, tonsillerde veya fa-
rinkste enfeksiyon varlii ari, ödem ve trismusa neden olarak aiz
açikliini kisitlayabilir.
3. Tümörler
havayolunu tikayabilir veya ditan basiya ve trakeal deviyas-
yona neden olabilirler.
4. Morbid obezite zor havayolu yönetimi ile ilikilidir.
Zor entübasyon kural
olmasa da obez hastalarda fonksiyonel rezidüel kapasite azalmitir ve
obstrüktif apne insidansi çok yüksektir. Bu durum anestezi indüksiyo-
nundan sonra hizli bir desatürasyon ve yüksek oranda zor maske ven-
tilasyonu ile sonuçlanacaktir. Morbid obeziteye dier zor entübasyon
belirteçlerinin (Mallampati klasifikasyonu III ve IV ve boyun çevresi-
nin kalinlamasi) gibi, elik etmesi zor entübasyon için belirleyicidir.
5. Travma
havayolu ve servikal omurga yaralanmalari, kafa tabani kirik-
lari veya intrakraniyal hasarlanma ile ilikili olabilir.