background image
I. GENEL
DURUMLAR
Populasyonun yaklaik %5'inde, yala birlikte artan bir prevalansla böbrek
hastalii vardir. Perioperatif böbrek disfonksiyonu hasta yönetimini kompli-
ke hale getirir, morbidite ve mortalite artar. ntravasküler volümün optimize
edilmesi diinda akut böbrek yetmezlii (ABY) gelimesi konusunda proflak-
tik olarak belirgin baka bir konsensus yoktur. Buna ramen, böbrek hastalii
ile ilgili hususlar anlaildikça morbidite ve mortalite azaltilabilir.
II. FZYOLOJ
Böbreklerdeki kan akimi intrinsik otoregulatuvar mekanizmalarla düzen-
lenir. Bu mekanizmalar volüm ve vücut sivi komponentlerinin kompozis-
yonunun salanmasinda, metabolit ve toksinlerin atilarak, besin tuzlarinin
tutulmasinda yardimci olur. Böbrekler, sivi ve solut alimindaki büyük dal-
galanmalara ramen stabil internal bir denge salar. Böbrekler, intravasküler
volümü, osmolaliteyi, asit-baz ve elektrolit dengesini düzenler, metabolizma
ve ilaç son ürünlerinin yani sira hormon salgilarlar.
A. Kan Akiminin Düzenlenmesi
1.
Böbrek korteksi total kan akiminin %94'ünü alirken, böbrekler total
kardiak outputun %20'sini alir. Böbrek medullasi total böbrek kan aki-
minin sadece %6'sini ancak gelen oksijenin ise yaklaik %80'nini alir.
Özellikle Henle'nin medullar kalin çikan kolu iskemiye çok duyarlidir.
2. Böbrek kan akimi,
aff erent ve eff erent arteriolar tonusu dengeleyen int-
rinsik mekanizmalar tarafindan 60-150 mm Hg ortalama arteriyel
basinçlar arasinda otoregüle edilir. Sempatik vazokonstriktör inner-
vasyon, dopaminerjik reseptörler gibi ekstrinsik faktörler ve renin-an-
jiotensin sistemi de böbrek kan akimini deitirir. Otoregülasyon; cid-
di sepsis, ABY ve belki kardiyopulmoner by-pass'a bali bozulabilir.
Böbrek 2-reseptörlerinden oldukça fakirdir.
B. Sivi Düzenlenmesi
1. Total vücut sivisi
(TVS) vücut airliinin yaklaik %60'dir. Obezlerde,
TVS'ni ideal vücut airlii üzerinden hesaplamak daha pratik ve kesin
olabilir.
a.
TVS'nin üçte ikisi
intrasellülerdir.
b.
TVS'nin üçte biri
ekstrasellülerdir.
(1)
Ekstrasellüler sivinin üçte ikisi
interstisyel
ve üçte biri
intravaskü-
lerdir.
(2) Tahmin edilen kan volumü
70 mL/kg, tahmin edilen plazma
volümü 50 mL/kg'dir.
2.
Kalin çikan kolun
makula densa
hücreleri kemoreseptördürler. Bu re-
septörler tubüler sodyum konsantrasyonunu algilayarak volüm duru-
munu düzenlerler.
40
4
Böbrek Hastalii ile lgili
Özel Hususlar
Rafael Vazquez ve William Benedetto
Çeviri: N. Mehmet Mutlu