background image
Bölüm 40 Etik ve Yaam Sonu Konulari
623
D.
Kurum etik kurul komiteleri
genellikle medikal etik konusunda eitilmi pro-
fesyonel salik ekibinden olumaktadir.
1.
Etik kurulun
amaci, etik ikilem ve çözümsüz etik anlamazlik durumlari
için klinisyenlere önerilerde bulunmak ve eitmektir. Etik kurul öne-
rileri vakalarin objektif analizi üzerinden önerilerde bulunur ve temel
etik prensipler rehberliinde, klinisyenler ve aile tedavi için izlenecek
yol konusunda anlamaya varirlar. deal olarak etik kurul, tüm salik
çalianlarina ailelere ve hastalara ulaabilmelidir. Bu durum, hastane
içinde ortaya çikan güç dengesizliklerini azaltir ve bütün baki açilari-
na saygiyi tevik eder.
2.
Etik kuruldan bir vakanin konsültasyonu istendiinde, soru cevaplan-
mali ya da çatimanin nedeni açikça ortaya konmalidir. Hastanin du-
rumu ve prognozu belgelenmelidir. Etik komite üyeleri karar sürecini
kolaylatirmak için aile ile mevcut olasiliklarin organizasyonunda ve
tedavi sürecinde yardimci olabilir.
3.
Etik kurul etik prensipler rehberliinde salik görevlilerine hastalara
ve ailelerine önerilerde bulunabilir. Bu durumda bir tek deneyimli uz-
manin arabuluculuu tartimalidir. Hasta/hasta yakinlari ve doktorlar
arasinda nadir olarak ortaya çikan ve uzlamanin olamadii durum-
larda hastanin kendisini deerlendirecek baka bir uzman doktora
transferi söz konusu olabilir. Sira dii tartimali etik durumlarda çö-
züme ulaabilmek için mahkemeye gidilebilir.
E. Çocuk hastalarin
etik sorunlari özel deerlendirmeyi hak etmektedir. Yasal
olarak bu kararlar aileye birakilir. Etik olarak çocuk, geliim seviyesi ve
karar verme kapasitesi dorultusunda bu kararlara itirak edebilir. Eer
çocuk itirak edemeyecek kadar küçükse ailenin, planlanan tedavinin ya-
rar- zarari kiyaslamasi ve çocuk için en iyi kararin verilmesi konusunda
kararlar verebilmelidirler. Pediatrik anestezistler böyle tartimali durum-
larda bireysel aile dinamikleri ve ebeveyn stillerine kari duyarli olmali-
dirlar.
F. Yehova
ahitler
i siklikla kan ve kan ürünleri (örn. taze donmu plazma,
trombosit solüsyonlari, kriyoprespitat ve albümin) içeren tedavileri dini
inançlari çerçevesinde ölümlerine neden olsa bile reddetmektedirler. Bazi
hastalar oto transfüzyonu ya da cerrahi sirasinda kaybettikleri kanlarin
depolanmi halinin hasta sistemden ayrilmadan geri verilmesini kabul
etmektedirler. Eer hasta küçük, ehliyetsiz ya da sorumluluu bakalari-
na baimli ise ve kesin acil bir durum söz konusu ise homolog transfüz-
yon özel durumlarda kullanilabilir. Yasa ve yargi süreçleri eyaletlere göre
deikenlik gösterdiinden salik uygulayicilari, eyaletlerinin yasalarini
bilmek ve hastane etik kurulunun önerilerini almak durumundadirlar.
Eer preoperatif dönem öncesinde kan transfüzyonu yapilmayacai ko-
nusunda anlama yapilmi ise beklenmeyen bir kanama ortaya çiktiinda
etik ikilem ortaya çikabilir. Bu durumda preoperatif kararin dokümante
edilmesi ve bilgilendirilmi onamin alinmi olmasi zorunludur. Hukuki
örnekler transfüzyonun kabulüyle ilgili olarak hasta otonomisini destek-
ler niteliktedir.
G. Ameliyathanede `'Resisüte edilmeyecek (DNR)''
emirleri otomatik olarak as-
kiya alinmamalidir. Bunun yerine bu durum için kurumun yazili önerile-
ri izlenmelidir. ASA (Amerikan Anesteziyoloji Topluluu) hastanin kendi
kaderini tayine karar vermesi ilkesi dorultusunda hasta, vasi veya ilgili
dier tarafl arla (cerrah ve primer doktor) önceden hazirlanmi vasiyet