6
3
Kas skelet T
utulum
u Gösteren Sistemik Hastaliklar
:
Genel
PARAPLEJNN KOMPLKASYONLARI
TERMNOLOJ
Tanimlar
· Parapleji ile ilikili kas iskelet komplikasyonlari
GÖRÜNTÜLEME
Radyografik Bulgular
· Dekübit ülserleri
Riskli yerler: sakrum, iskiyal tuberosit, büyük trokanter
Sinüs traktusunda hava; + kemie uzanan
· Osteoporoz
Balangiçta genç yeni paraplejik hastalarda agresif
görünebilir
· Subkondral lineer lusensi veya metafizer bantlar
· "Güve yenii" paterni, enfeksiyon veya tümörü akla
getirebilir
Kronikleme ile, kemik dansitesinde difüz azalma
geliir
Özellikle alt ekstremite eklemlerinin etrafinda art-
mi kirik riski, güçlü fizik tedavi sonrasi
· Heterotopik osifikasyon (HO)
Spinal kord bozukluklarinin yaygin komplikasyonu
· Paraplejik hastalarin %16-53'ünde geliir
· Spastik paralizi gevek paraliziden daha siktir
Eklem çevresi, özellikle spastik kaslarin çevreledii
eklemlerde
Genellikle yetikinlerde 2-6 ay paralizi (felç) sonrasi
görülür
Çocuklarda yaklaik travma sonrasi 1 yil içinde
görülür
Osifikasyonun progresyonu baka bir yerdeki hete-
rotopik osifikasyonun zamanlamasini takip eder
Balangiçtan 0-2 hafta sonrasi: etraftaki yumu-
ak doku planlarindan ayirt edilemeyen yumu-
ak doku kitlesi
3-4 hafta: kitlenin içinde amorf osteoid oluu-
mu; komu periost reaksiyonu görülebilir
6-8 hafta: dantelimsi santral kemik kitlenin ke-
narlari keskinlemeye balar
5-6 ay: olgun kemik oluumu
HO 2-6 ay sonra olgunlatiinda ayirtedici zon (hat)
oluur
Periferde matür (olgun) kortikal kemik
Santralde, daha az olgun kemik, + yumuak doku
ve kistik bölgeler
Heterotopik osifikasyonda MR
BT ve radyografi de görünüm lezyonun yaina
balidir
Herhangi bir yata kemik ilii ödemi, periost reak-
siyonu ve periferal ödem gösterilebilir
Erken dönem
T1: kas ile izointens
Siviya duyarli sekanslar: hiperintens, belirgin in-
homojen
ntermediate (orta) dönem
T1: Kas ile izointens, ya planlarinin lokal dis-
torsiyonu ile birlikte
Siviya duyarli sekanslar: hiperintens kitle, lez-
yon etrafindaki körvilineer ve irregüler alanlar-
da sinyal intensitesinda azalma
T2 A görüntülerde düük sinyal `halo' inkomp-
let olabilir fakat HO'yu kemik tümörü oluu-
mundan ayirmada yardimcidir
Erken dönemde iyi organize kortikal rim rad-
yografide veya BT de görülebilir
Geç dönem
Kemik ile uyumlu sinyal veren iyi sinirli inho-
mojen kitle
Santral kistik alanlar görülebilir
Ödem olmaz
· Osteomiyelit
Dekübit ülserlere elik eder
Kemik harabiyet bölgesine ± hava sinüs traktusu
görülebilir
Permeatif kemik deiiklikleri, kortikal yikim
Periost reaksiyonu
Önceki debridman/kemik rezeksiyonuna bali
komplikasyon görülebilir
Vertebra osteomiyeliti/disk aralii enfeksiyonu
Nörojenik mesane, kronik düük dereceli enfeksi-
yon ve posterior vertebral korpuslara venöz plek-
susla yayilima sekonder yüksek risk
Disk mesafesinde daralma, komu vertebra korpus
platolarinda yikim
Paravertebral yumuak doku kitlesi
Osteomiyelitte MR
Erken: T1 de düük sinyal intensitesi, T2'de yük-
sek sinyal intensitesi, kontrast tutulumu
Geç: Periost reaksiyonu birlikte kemik harabiyeti
(T1'de düük sinyal intensite, T2 de yüksek sinyal
intensite)
Komu apselerde, kontrastli görüntülerde sivi çev-
resinde halka tarzinda parlaklama
+ düük sinyal hava, kontrastlanmi sinüs traktu-
suna benzer
· Nöropatik eklem
Özellikle paraplejik hastalarda omurga riskte olur
Stabilizasyon enstrümanlarinin altindaki seviyede
olur
Paraplejik seviyenin altinda omurganin korunmasiz
hareketi osteoporotik kemiin fragmantasyonuna,
destekçi ligamanlarin bozulmasina neden olur
Disk mesafesinin kaybi
Kemik fragmantasyonu
Subluksasyon, siklikla çoul seviyelerde
Genellikle paraspinöz yumuak doku kitlesi ol-
maz, diskitten ayirmada yardimci olabilir
· Skuamöz hücreli karsinom
Nadir kemik tümörü, dekübit ülserlerindeki uzun
süreli sinüs traktuslarala ilikili, karsinom sinüs trak-
tus boyunca geliir, komu kemie uzanir
Airi hizli kemik yikimi, kötü prognoz
Osteomiyelitten ayirici tani; karsinom ile yumuak
doku kitlenin boyutu ayrimda yardimci olur
· Kikirdak atrofisi
Sinoviyal sivi üretimi hareketsizlikle azalir
Fibrilasyon, erozyon ve kikirdak rezorpsiyonu
Sakroiliyak, kalça, diz eklem mesafesinde daralma
Paraplejik hastalarin %61'inde sakroiliyak eklem-
ler anormal
Eklem çevresi osteoporoz, eklem araliinda da-
ralma, bazen ankiloz
Tahmin edilen sakroiliyak eklem süreci etiyoloji-
si: paravertebral venöz pleksus yoluyla nörojenik
mesaneden kronik düük dereceli pelvik sepsis
Dier öneriler kronik osteoporoz, kikirdak atro-
fisi vemekanik strese sekonder düünülmütür
SEÇLM KAYNAKLAR
1 Reasell RW et al: A systematic review of the therapeutic
intervention for heterotopic ossification after spinal cord
injury. Spinal Cord. Epub ahead of print, 2010