Giri v
Artritik Süreçlerin Klasik Görünümü
pik bir görünüme ulair. Kismen erken ya da orta evredeki
bir hastalikta, radyografiler genellikle doru taniya var-
mak için yeterlidir. Tani genellikle eklem anormalliklerinin
lokalizasyonuna ve die birçok radyografik özelliklere balidir.
tal interfalangeal eklem hastalii siklikla psöriatik artrit,
osteoartrit ve eroziv artritte görülür. Bununla birlikte,
romatoid artritte görülmediinden bu tani olasilii dik-
kate alinmaz. Benzer ekilde, sakroiliyak eklemleri tut-
mu bir hastalik ankilozan spondilit, inflamatuar barsak
hastalii artriti, psöriatik spondilartropati, kronik reaktif
artrit, osteoartrit ve difüz idiyopatik iskelet hiperostozisi
(DH) olasiliini arttirir. Sik tutulan eklem lokalizasyon-
lari bu bölümde ematik ekilde resimlerle gösterilmi-
tir. Erken dönemde ve en sik tutulan eklemlerin dier
daha az siklikla ya da hastaliin son evresinde tutulan
eklemlerden ayirt edildiine dikkat ediniz.
yukaridaki örneklerde olduu gibi liste göreceli olarak
uzun olabilir. Bu listenin tek bir taniya indirgenmesine
yardimci olacak bir çok farkli parametre izleyen tablolar
içinde özetlenmitir. Bu parametrelerin bazilari hakkin-
da aaidaki gibi daha ileri açiklamalar yardimci olabilir.
lik artropati, inflamatuar barsak hastalii artropatisi ve
septik eklem) ve gençleri (çocukluk çainda görülen-
lere ek olarak erken balangiçli erikin romatoid artrit
ve ankilozan spondilit) etkileyen çok az sayida artritik
süreç mevcuttur. Bazi hastaliklar bir cinsiyette daha sik
bulunrken (erkeklerde gut, ankilozan spondilit, kronik
reaktif artrit ve kadinlarda romatoid artrit) bazi hastalik-
lar sadece bir cinsiyette görülür (hemofilik artropati ve
hemokromatozis).
grubun en tipik olanidir. Dierleri sadece kemik-yapici
(ayni zamanda "prodüktif" olarak da adlandirilir) özel-
liktedir. Bu kemik yapimi osteofit (osteoartritte olduu
gibi), entesopati ya da ligamentöz osifikasyon (ankilo-
zan spondilit, DH ve posterior longitudinal ligaman
osifikasyonu (PLLO) da olduu gibi) ya da periostit (psö-
riatik artrit, kronik reaktif artrit ve jüvenil idiyopatik
artritte olduu gibi) eklinde görülebilir. Dier süreçler
kariik olabilir, bazen erozyonlarla balayip osteofitlerle
devam ederken (pirofosfat artropati ya da gutta olduu
gibi) bazen de periostit ile balayip erozyon ve osteofit-
lerin bir arada olmasiyla devam eder (psöriatik artrit ya
da kronik reaktif artritte olduu gibi). Bu süreçler zaman
içinde tam olarak oturduklarinda artritin her tipi için
farkli olmaya eilimlidirler; hastada sürecin karakteri ve
primer lokalizasyonunun deerlendirilmesiyle tani ge-
nellikle güvenceye alinabilmektedir.
metrik görünümüyle iyi taninir. Romatologlarin artriti
spesifik eklemlerinin tutulumuna ihtiyaç duymadiklarina
dikkat ediniz. Örnein, sol elin beinci PF eklemi ve sa
elin üçüncü PF eklemi her iki elin PF eklemleri tutulmu
olduundan simetrik hastalik olarak kabul edilebilmekte-
dir. Romatoid artrit de dahil olmak üzere artritik hastali-
in erken evrelerinde bilateral simetri olmayabilir. Benzer
ekilde ankilozan spondilitin sakroiliyitinin genellikle
bilateral simetrik olduu düünülürse de hastaliin erken
evrelerinde simetri airtici bir ekilde siklikla yoktur. Bu
nedenle bilateral simetriye dair yararli genelleme çou
kez hastalik sürecinin olgunlanmi evrelerinde yapilir.
Fakat, erken artriti deerlendirirken simetri "kurallari"
nin sert bir biçimde uygulanilmasindan kaçinilmalidir.
mak, eklem araliinda daralma ya da eklemde erozyon
olmadii durumda bile hafif periostitin fark edilmesini
salayabilir. Metakarpofalangeal eklemi çevreleyen ilik
metakarp bainin daha ayrintili incelenmesine neden
olarak erken inflamatuar hastalikta kortikal silikliin ya
da nokta-çizgi paterninin gözlemlenmesini salayabilir.
Bu anormallikler komu eklemin daha yakindan incelen-
mesine neden olduklarindan her görüntü penceresinde
yumuak dokularin deerlendirildiinden emin olun.
salayabilirler. Deiik derecelerde dens doku içeren bir
kitle olarak görülen gut tofüsü tanisal olabilir. Baka bir
örnek olarak, akroosteoliz ve interfalangeal eklem eroz-
yonlari ile birlikte görülen yumuak doku nodülleri na-
dir bir hastalik olan multisentrik retikulohistiyositozisin
tanisini salayabilir.
desmofitleri ve psöriatik artrit ile kronik reaktif artritin
paravertebral osifikasyonunun ayirici tanisinda para-
vertebral osifikasyonun özellii siklikla doru taniyi
gösterir. Ancak dier parametrelerde olduu gibi bu an-
titelerin her birinde olgunlami paravertebral osifikas-
yonun birbirine benzer görünüme sahip olabileceini
bilmek önemlidir. Gerçek osteofitler disk araliini köp-
rüleerek geçebilir ve DH'in akici ligamantöz osifikas-
yonuna benzer görünüm oluturabilir. Olgun ankilozan
spondilitte erken dönemde görülen ince vertikal osteo-
fitlerden çok daha iri sindesmofitler mevcuttur.
nunla birlikte, nadiren subkondral kistler o kadar büyük
olur ki tani için yarar salayacak karakteristik ekle dönü-
ebilir. Dier özellikleriyle romatoid artrite benzeyen bir
süreçte büyük subkondral kistlerin varlii dirençli roma-
toid artrit tanisini salar. Çok büyük kistler pirofosfat art-
ropatisi ve pigmente villonodüler sinovitte de izlenir. Os-
teoartrit ve gut da çok büyük subkondral kistler oluturur.
hastalar üzerine eklenmi romatoid artrit (klasik olarak
yaygin osteoporoz tarafindan takip edilen jukstaartikü-
ler osteoporozun nedeni olarak tanimlanirlar) olsun ya
da olmasin genellikle yaygin osteoporoza sahip olacak-