lendirme, tan> ve tedavi giriflimleri kavramlar> taraf>ndan yönlendirilmelidir.
anormal yaflamsal bulgular, nörolojik defisitler ve di¤er gözle görülür yaralan-
ma bulgular> ile baflvurabilir. Bu iflaretler, altta yatan spesifik yaralanman>n
araflt>r>lmas>n> ve oluflan anormallikleri düzeltmek için h>zl> giriflimleri tetikle-
melidir. Taflikardi, takipne, bilincin hafif bulan>kl>¤> gibi nonspesifik bulgular,
aksi ispat edilene kadar, ciddi yaralanma olarak kabul edilmelidir. Ek olarak,
ciddi travman>n bulgular> olmadan, yaralanman>n mekanizmas> potansiyel
problemleri düflündürmeli ve bunlar dikkatle ele al>nmal>d>r.
hastane öncesi sa¤l>k çal>flanlar>ndan odaklanm>fl bir öykü al>nmas> ile bafllar.
Yaralanman>n flekli, bu yaralanmalara verilen fizyolojik yan>tlar, yaralanmaya
sebep olan olay>n do¤as>na iliflkin hikayenin öyküsünün al>nmas> (örne¤in tek
araç kazas>, yüksekten düflme, duman solunmas> ve çevresel maruziyetler), in-
toksikasyona sebep olacak maddelerin tüketimi, daha önceden var olan t>bbi
durumlar, kullan>lan ilaçlar>n belirlenmesi ile kesin olarak belirlenebilir.
hayat> tehdit eden durumlar>n> h>zl> flekilde tespit etmeyi ve tedavi etmeyi he-
deflemektedir. Bunun için oluflturulmufl olan ABCDE k>saltmas> hastan>n solu-
num yolu (airway), solunumu (breathing), dolafl>m> (circulation), engelleri
(disability-mental durumu, Glasgow koma skalas> (GKS) ve nörolojik muaye-
nesi) ve maruziyetlerinin (exposure) hekim taraf>ndan de¤erlendirilmesini sa¤-
lamay> ve bu yolla gözle görülmeyen yaralanma ve maruziyetlerin belirlenme-
sini amaçlamaktad>r. Bu ilk bak>n>n ard>ndan, detayl> bir tepeden t>rna¤a de-
¤erlendirme (ikincil bak>, Tablo 156-1) yap>lmal> ard>ndan uygun tan>sal test-
ler ve ileri terapötik yaklafl>mlar uygulanmal>d>r.
Çeviri: Dr. Murat Do¤an