background image
ayazlama yaralanmalar>nda dokuda ve subdermal pleksusda donma sonucu he-
morajik büller ve deri nekrozu görülür. Dördüncü derece so¤uk çarpmas> kas,
tendon ve kemiklere kadar uzan>r, benekli deri, beyazlaflma olmayan siyanoz ve
sonuç olarak kuru, siyah, mumyalaflm>fl skar formasyonu görülür. Bafllang>çta
hasar>n derinli¤ini de¤erlendirmek zor oldu¤undan erken yaralanmalar> yüzey-
sel veya derin olarak s>n>fland>rmak daha do¤rudur. so¤uk vurmas> tan>s> için
laboratuvar testlerine veya görüntüleme yöntemlerine gerek yoktur.
Tedavi
1. 40°C-42°C (104.0 F-107.6 F) sirküle olan suda doku yumuflayana ve erite-
matöz olana kadar tekrar >s>tma sa¤lanmal>d>r.
2. Berrak büllerin debridman> ve hemorajik büllerin aspirasyonu tart>flmal>-
d>r. Lokal tercihler için cerrahi konsültasyonu istanmelidir.
3. Her 6 saatte bir topikal aloe vera uygulan>r.
4. A¤r> yönetimi, lokal yara bak>m> ve pansuman> sa¤la. Etkilenen ekstremi-
teyi atele al ve eleve et. Hastalara bafllang>çta parenteral opiyatlar sonras>n-
da oral NSA<< gerekebilir.
5. Tetanoz immünoprofilaksisini yenile.
6. Süperfisyal lokal so¤uk vurmas> olan hastalar yak>n takiple eve taburcu edi-
lebilir.
7. Daha derin yaralanmas> olan hastalar devaml> bak>m için yat>r>lmal>d>r.
8. Profilaktik basitretin merhemi, profilaktik antibiyotik ve gümüfl sülfadiya-
zin kullan>m> tart>flmal>d>r.
H
Hipotermi >s> iletimi, konveksiyon, radyasyon veya buharlaflmaya ba¤l> olarak
>s> kayb> sonucu vücut iç (core) s>cakl>¤>n>n <35°C (95F) alt>na düflmesidir.
Klinik Özellikler
Hafif hipotermisi (32C-35C[90 F-95 F]) olan hastalarda titreme, taflikardi, ta-
flipne ve hipertansiyon bulunur. Vücut iç s>cakl>¤> 32 °C(90F)'nin alt>na düfltü-
¤ünde titreme durur ve kalp at>m h>z> ve kan bas>nc> düfler. S>cakl>k düfltükçe
hasta konfüze, letarjik hale gelir ve sonras>nda koma hali görülür. Pupil reflek-
si kaybolur. Solunum h>z> azal>r, gag ve öksürük refleksi azal>r, bronkore olu-
flur. Aspirasyon s>kt>r. Bozulmufl renal konsantrasyon so¤uk diürezi ve hemo-
konsantrasyona neden olur. S>cakl>k düfltükçe sinüs bradikardisinden yavafl
ventriküler cevab>n oldu¤u atriyal fibrilasyona, ventriküler fibrilasyona, asisto-
le ilerleme olur. S>cakl>k <30 °C oldu¤unda disritmiler için risk artar.
Tan> ve Ay>r>c> Tan>
Hipotermi tan>s> vücut iç >s>s>na göre konur ve bafllang>çta öyküsünde özellikle
aç>k yerlerde uzam>fl çevresel maruziyetin eksik oldu¤u durumlarda belirgin ol-
mayabilir. S>cakl>¤> ölçebilmek ve s>cakl>¤> monitorize edebilmek için düflük s>-
cakl>klar> okuyabilen termometreler gereklidir. Labrotuvar incelemeleri altta
yatan sebebi ve komplikasyonlar> belirlemeye yöneliktir ve glukoz, CBC, elek-
trolitler, p>ht>laflma profili, kan gaz> ve EKG'yi içermektedir. Asit-baz bozuk-
luklar> s>kt>r fakat tahmin edilebilir patern izlemezler. Damar içi tromboz, em-
boli ve DIK geliflebilir. Elektrokardiyografideki de¤ifliklikler aras>nda PR, QRS
ve QT uzamas>, T dalga inversiyonu ve QRS sonunda yavafl pozitif defleksiyon
578
KISIM 12: Çevresel Yaralanmalar