background image
Üreme ça¤>nda olan veya perimenopozal kad>nlarda, kanama uterus veya
serviksten kaynaklanabilir ve en s>k olarak anovülasyon, gebelik, eksojen hor-
mon kullan>m>, koagülopati, uterin leiyomiyomlar, servikal ve endometriyal
polipler, pelvik infeksiyonlar ve tiroid disfonksiyonuna ba¤l>d>r. Postmenopo-
zal kad>nlarda vajinal kanaman>n en s>k sebepleri eksojen östrojenler, atrofik
vajinit, kanseri de içeren endometriyal lezyonlar ve di¤er tümörlerdir. Primer
koagulasyon bozukluklar> adölesanlarda menorajinin %20'sini olufltururlar ve
von Willebrand hastal>¤>, miyeloproliferatif hastal>klar ve immün trombosito-
peniyi içerirler. Petefli gibi deri bulgular> olmayabilir.
Disfonksiyonel uterin kanama (DUK) tan>s> sadece kanaman>n organik ve
sistemik sebepleri d>flland>¤>nda konulabilir. DUK ovulatör veya anovulatör
olabilir. Tipik olarak perimenarflal ve postmenopozal DUK anovulatördür.
Anovulatör siklusu olan hastalar uzam>fl mensler, düzensiz sikluslar ve inter-
menstruel kanamalarla baflvururlar. Kanama s>kl>kla a¤r>s>z ve minimaldir, an-
cak anemi ve demir eksikli¤iyle sonuçlanan a¤>r kanamalar oluflabilir.
Üreme ça¤>ndaki tüm kad>nlara kanama sebebi olarak gebeli¤i d>fllamak
için gebelik testi yap>lmal>d>r. Di¤er laboratuar ifllemlerine öykü ve fizik mu-
ayene yön verir. Afl>r> kanama veya anemi mevcutsa bir Tam kan say>m> kon-
trolü yap>lmal>d>r. PT veya INR bir koagülopatiyi gösterebilir. Tiroid disfonk-
siyonu bulgu ve semptomlar> olan hastalara tiroid fonksiyon testleri yap>l>r. Ul-
trasonografi uterus boyutunu, endometriyum özelliklerini de¤erlendirmede ve
yap>sal anomalileri araflt>rmada önemli bir görüntüleme arac>d>r. Stabil bir has-
tada ultrason ayaktan takipte yap>lmak üzere ertelenebilir.
Acil Serviste Bak>m ve Taburculuk
Vajinal kanamas> olan birçok hasta hemodinamik olarak stabildir ve akut giri-
flim gerektirmezler. kanamas> olan instabil hastalara resüsitasyon gerekir:
IV kristaloidler, kan ürünleri ve acil dilatasyon ve küretaj için jinekoloji konsül-
tasyonu.
1. A¤>r vajinal/disfonksiyonel kanamas> olan hastalar için östrojenlerle hor-
monal manipülasyon denenebilir. PO ve IV formülasyonlar>n etkinli¤i
benzerdir. Kanama yavafllayana kadar konjuge östrojen (Premarin v.b.) 25
mg IV her 2-6 saatte bir veya konjuge östrojen 2,5 mg PO günde 4 defa bafl-
lanabilir. Kanama durunca medroksiprogesteron (Provera v.b.) günde 10
mg bafllan>r; her iki ilaca 7-10 gün devam edilir.
2. DUK tan>s>n>n kesin oldu¤u stabil hastalarda k>sa dönem hormonal tedavi
reçete edilebilir. Seçenekler afla¤>dakilerdir:
a.
Oral kontraseptif rejimi: etinil estradiol 35
g ve noretindron 1 mg
(Ortho-Novum 1/35 v.b.) 7 gün süreyle günde 4 tablet. Alternatif ola-
rak 2 gün 4 tablet, 2 gün 3 tablet, 2 gün 2 tablet ve 3 gün 1 tablet flek-
linde de verilebilir.
b. Medroksiprogesteron 10 gün boyunca günde 10 mg.
c.
Traneksamik asit (Lysteda v.b.), antifibrinolitik bir ajand>r, 3 gün bo-
yunca 8 saatte bir 1300 mg verilir. Çekilme kanamas> a¤>r olabilir ve ti-
pik olarak hormonal tedavinin durdurulmas>ndan 3-10 gün sonra olu-
flur.
3. Malignite için herhangi bir endifle varsa, hormonal tedavinin hastan>n jine-
kolo¤u taraf>ndan de¤erlendirilmesi ve biyopsi için karar verilene kadar er-
telenmesi en iyisidir.
280
KISIM 8: Jinekoloji ve Obstetrik