kas-iskelet, dermatolojik, nörolojik ve di¤er nedenlerle olabilir.
lundurulmal>d>r. A¤r>n>n bafllang>c>, karakteri, fliddeti, yeri (fiekil 35-1), art>r>-
c> ve hafifletici faktörler, önceki ataklar, hepsi tan>da önemlidir. Gö¤üs a¤r>s>,
nefes darl>¤> ve öksürük gibi kardiyovasküler semptomlar, idrar tutamama, di-
züri ve vajinal ak>nt> gibi genitoüriner semptomlar ve travma hikayesi mutlaka
sorgulanmal> ve ekarte edilmelidir. Özellikle yafll> hastalarda miyokard infark-
tüsü, disritmi, koagülopati ve vaskülopatiler de mutlaka sorgulanmal>d>r. Ön-
ceki medikal ve cerrahi hikaye al>nmal>, kullan>lan ilaçlar özellikle de steroidler,
antibiyotikler ve non-steroid anti-inflamatuvar ilaçlar (NSA<<) not edilmelidir.
Kad>n hastalarda detayl> jinekolojik anamnez al>nmal>d>r.
de¤erlendirilmelidir. Vital bulgular, kan kayb> veya volüm aç>¤> nedeniyle olufla-
cak hipovolemi aç>s>ndan gözlemlenmelidir. Kullan>lan ilaçlar ya da yafllanma-
n>n do¤as> gere¤i, hipovolemi varl>¤>nda her zaman taflikardi oluflmayabilir. Vü-
cut s>cakl>¤> daima ölçülmelidir ancak, ateflin olmamas> özellikle yafll>larda in-
feksiyonu ekarte ettirmez. Kar>n, önceki skarlar, düzensizlikler, peristaltizm, kit-
leler, nab>zlar ve distansiyon aç>s>ndan inspekte edilmelidir. Hiperaktif, yüksek
at>ml> veya metalik barsak sesleri ince barsak t>kan>kl>¤> olas>l>¤>n> art>r>r.
melidir. Ribound bulgusu peritonitin standart klinik bulgusu olsa da baz> s>n>r-
lamalar> vard>r. Peritonitli hastalarda, rijidite, gerginlik ve özellikle öksürmek-
le olan a¤r> birlikteli¤i genellikle tan> için yeterli olsa da; peritoniti olmayan her
dört hastan>n birinde yalanc> pozitif ribound gerginlik oluflabilir. Bu bulgu ba-
z> arafltr>mac>lar>n öksürükle olan a¤r>dan farkl> olarak ribaund gerginli¤in
önemli bir de¤eri olmad>¤>n> ileri sürmesine yol açm>flt>r. Kar>n a¤r>s>n> de¤er-
Çeviri: Dr. M. Mahir Özmen