B Ö L Ü M 37 Psikiyatri’nin Etik Yönleri JINGER G. HOOP, M.D. LAURA B. DUNN, M.D. Çeviri: Dr. NESL‹HAN KUMSAR Profesyonellik Profesyonellik hekimler için kullan›lan önemli bir kavramd›r. Baz› tan›mlar Tablo 37-1’de özetlenmifltir. Psikiyatristlerin Etik Becerilerinin Gereklilikleri ‹yi e¤itilmifl bir psikiyatristin klinik beceri ve kiflisel yetenekleri yaz›l› k›lavuz, yasa ve kodlar d›fl›nda basitce do¤al ortam›nda etik problemleri çözmesine olanak tan›maktad›r. Bu beceriler Tablo 37-2’de özetlenmifltir. TABLO 37-1. Profesyonelli¤in Tan›mlar› Profesyonel olmak baflkalar›na hizmet etmek ve baz› fleylerin daha iyi olmas› için özveri ile seçilen yaflama biçimini içeren etik bir konudur (Kass 1983). Meslek birincil olarak profesyonelin kiflisel kazançlar›n›n üzerinde baflkalar›n›n iyili¤i olan sosyal bir aktivitedir (Racy 1990). Mesle¤in üç özelli¤i vard›r: e¤itim beceriden farkl› olarak entelektüel olup bilgi içerir, çal›flmak kendi için de¤il baflkalar› için çal›flmak; baflar› finansal gelirden daha fazlas› ile ölçülür (Brandeis 1993). Profesyonellik çabalamak de¤il var olmakt›r (LaCombe 1993). Profesyonellik kendi ihtiyaçlar›ndan önce toplum ve hastan›n ç›karlar›n› gözetmekle sonuçlanan davran›fl, tutum ve de¤erler bütünüdür (Reynolds 1994). Profesyonellik di¤erlerine karfl› fedakarl›k, sorumluluk, mükemmellik, hizmet, fleref bütünlük ve sayg› anlam›na gelir (Stobo ve Blank 1996) Kaynak: Roberts ve Dyer 2004’den adapte edilmifltir, sayfa 15-16 TABLO 37-2. Klinik pratikte etik beceriler Hasta hassasiyetlerinin etik özelliklerini belirleyebilmek Klinisyenin kendi hayat tecrübeleri, davran›fllar› ve bilgisinin hastan›n hassasiyetlerine nas›l etki edece¤ini görebilmek Kiflinin klinik uzmanl›k alan›n› belirleyebilmesi ve bu s›n›rlarda çal›flmas› Etik olarak riskli ve problemli olabilecek durumlar› tahmin edebilmek Etik karmaflalar›n ideal çözümü için bilgi toplayabilmeli, konsultasyon isteyebilmeli ve di¤er uzmanl›k ifllerini yapabilmeli Hastan›n özel durumuyla ilgili etik s›n›rlar› belirleyebilmeli Kaynak: Kaynak: Roberts LW ve Dyer AR: “Clinical DecisionMaking and Ethics Skills” 2004 647