B Ö L Ü M 24 Cinsel Kimlik Bozukluklar› ve Parafililer JUDITH V. BECKER, Ph. D. BRADLEY R. JOHNSON, M.D. Çeviri: Dr. EMREM BEfiTEPE Dr. SUAT KÜÇÜKGÖNCÜ Cinsel Kimlik Bozukluklar› Cinsel Kimlik Bozuklu¤u Tan›s› Koymak için Gereken Ölçütler Cinsel Kimlik Bozukluklar›n›n halen kabul edilen iki gerekli bilefleni vard›r: Karfl› cinsle güçlü ve kal›c› özdeflim (sadece di¤er cinsiyetten olman›n getirece¤i kültürel avantajlara ba¤l› de¤ildir) ve kiflinin cinsiyetiyle ilgili inatç› rahats›zl›k hissi ve cinsel rolüyle ilgili olarak uygunsuzluk hissi duymas› (Tablo 24-1). Bireyin efl zamanl› olarak androjen duyars›zl›¤› veya konjenital adrenal hiperplazi gibi fiziksel hastal›klar› varsa bu tan› konmaz.Ayr›ca DSM-IV-TR deki di¤er tan›lar gibi klinik olarak belirgin s›k›nt› ve bozulma yaratmas› gerekir (Amerikan Psikiyatri Birli¤i 2000). yetle uyumlu hale gelir. Yine de cinsiyet de¤ifltirme ameliyat› olmak isteyen bütün bireylerin transeksüel olmad›¤›n› ak›lda tutmakta fayda vard›r.Karfl› cinse geçme iste¤i, transvestisizmde (Örn: erotik nedenlerden karfl› cinsin k›yafetlerini giymek) veya kad›ns› eflcinsel erkeklerde de görülebilir. Efltan›l›k Cinsel Kimlik Bozuklu¤u tan›s› alan yetiflkinlerde yüksek oranda psikiyatrik efl tan› vard›r. En s›kl›kla borderline, antisosyal veya narsisistik kiflilik bozuklu¤u, madde kullan›m› ve intihar e¤ilimi ile kendine zarar verme davran›fllar› görülür (J. K. Meyer 1982). Etyoloji Cinsel kimlik yaflam›n ilk birkaç y›l›ndaki psikososyal faktörlerin etkisiyle olufluyor gibi görünmektedir. Yine de birçok yazar biyolojik faktörlerin cinsel kimlik bozuklu¤una do¤rudan neden olmasa bile bireylerin yatk›nl›¤›n› artt›rd›¤› konusunda hemfikirdir. Eriflkinlerin Cinsel Kimlik Bozuklu¤u Epidemiyoloji Eriflkinlerde cinsel kimlik bozuklu¤unun nadir oldu¤u düflünülür, dünya çap›nda 30.000 olgu oldu¤u düflünülmektedir (Lothstein 1980). Ortalama olarak yetiflkin erkeklerin 1/30.000’i, kad›nlar›n ise 1/100.000’i cinsiyet de¤ifltirme ameliyat› olmak için baflvurmaktad›rlar (Amerikan Psikiyatri Birli¤i 2000). Transseksüel bireyler s›kl›kla cinsiyet de¤ifltirme ameliyat› olmak isterler, böylece fiziksel görünümlerindeki de¤ifliklikler (hormonal ve fiziksel yollarla olan) olmak istedikleri cinsi- Tan› ve De¤erlendirme Cinsiyet düzenleme ameliyat› olmak isteyen kifliler,cinsel kimlik bozukluklar› alan›nda tecrübeli olan bir psikiyatrist veya psikolog taraf›ndan dikkatli bir de¤erlendirmeye tabii tutulmal›d›rlar. Tam bir psikoseksüel de¤erlendirmenin yan›nda psikiyatrik veya psikoloj›k de¤erlendirme de yap›lmal›d›r. Baflka psikiyatrik tan›lar› 425