B Ö L Ü M 32 Psikodinamik Psikoterapi ROBERT J. URSANO, M.D. STEPHEN M. SONNENBERG, M.D. SUSAN G. LAZAR, M.D. Çeviri: Dr. VERDA TÜZER Psikodinamik Psikoterapinin Oda¤› Psikodinamik (psikanalitik yönelimli) psikoterapi temel olarak geçmifl deneyimlerin, davran›fl örüntüleri ve beklentileri, tekrarlay›c› hale gelen ve sa¤l›¤› etkileyen belirli bilifller (savunmalar) ve kiflileraras› etkileflim tarzlar› ve alg›lar (aktar›m) yoluyla flekillendirici etkisi üzerinde odaklan›r. Kiflinin geçmifli bellek ve biyoloji yoluyla bugününde de yer al›r. Beklentiler – öngörülen günümüz ve gelecek – kiflinin geçmifl deneyimleri ve biyolojisi taraf›ndan oluflturulur. Benzer flekilde hastan›n dili mecazen kullanma flekli, geçmiflte flekillenmifl ve bugün alg›lama ve davran›fllar› etkileyen belirli bir organizasyonu (duygular, düflünceler ve davran›fllardan oluflan bir küme) yans›tabilir. Psikodinamik psikoterapist olaylar›n geçmiflteki ve bugünkü anlamlar›n› ve onlar› çevreleyen flartlar› araflt›rmakla davran›fllar› düzenleyen etkenleri de¤ifltirmeyi, bilgi ve deneyimin düzenlenme fleklini yeniden yap›land›rmay› amaçlar. Psikodinamik psikoterapi (psikanalitik psikoterapi, araflt›r›c› psikoterapi ya da içgörü yönelimli psikoterapi olarak da adland›r›l›r) psikiyatrik bozukluklar›n tedavisinde davran›fl de¤iflikli¤ini sa¤layabilmek için iki kifli aras›nda sarfedilen sözcükleri kullanan bir tedavi yöntemidir. Psikodinamik psikoterapi di¤er psikoterapilerle ortak bir tan›m› paylafl›r: iki kifli aras›nda geçen, temelde sözel olan, kiflilerden birinin yard›m sa¤layan di¤eri- TABLO 32-1. Psikodinamik psikoterapi Odak Geçmifl deneyimlerin flimdiki davran›fllar üzerindeki etkisi (biliflimler, duygulan›mlar, fantaziler ve eylemler) Amaç Hastan›n savunma mekanizmalar›n› ve transferans tepkilerini, özellikle de doktor-hasta iliflkisinde ortaya ç›kt›¤› flekilleriyle anlamak Teknikler Terapötik ittifak Serbest ça¤r›fl›m Savunma ve aktar›m›n yorumlanmas› S›k görüflmeler Tedavinin süresi Aylar-y›llar süresince nin ise yard›m alan oldu¤u bir etkileflimdir. Amaçlanan hastan›n yaflamla ilgili kendine özgü sorunlar›na aç›kl›k getirmek; umulan ise davran›fl de¤iflikli¤i sa¤lamakt›r. Psikodinamik psikoterapi tedaviyi yürütmek ve terapistin giriflimlerini yönlendirmek için özel teknikler ve ruhsal ifllevsellik hakk›nda belirli bir anlay›fltan yararlan›r. 581