B Ö L Ü M 1 Normal Çocuk ve Ergenin Geliflimi RALPH J. GEMELLI, M.D. Çeviri: Dr. ‹BRAH‹M DURUKAN B ebeklikten eriflkinli¤e kadar yaflam döngüsünün her aflamas› için geliflimsel görevler tan›mlanm›flt›r (Erikson 1959) (Tablo 1-1). Bebe¤in Bedeni ve Çevreleyen Dünya Hakk›nda Do¤ru Bilgi Sa¤lama Bebeklik döneminin temel geliflimsel görevlerinden biri bebeklerin anne-babalar›na güvenebileceklerinin fark›na varmalar›d›r (Erikson 1959). Anne-babalar bebeklerine içinde bulunduklar› dünya hakk›nda düzenli bir flekilde güvenli bilgi sa¤lad›kça bebeklerine güven duygusu afl›lam›fl olurlar (Magnusson ve Allen 1983). Zihinsel Geliflimin Bebeklik Dönemi (Do¤umdan 18. Aya Kadar) Bebekli¤in Ana Geliflimsel Görevleri 1. Bebekler, anne-babalar›ndan ayr› olduklar› ve annebabalar› taraf›ndan de¤er gördükleri ve sevildikleri ile ilgili fark›ndal›k gelifltirirler. 2. Bebekler duygusal olarak daha haz verici yollarla uyar›lma, beslenme, korunma, bar›nma ve konusunda anne-babalar›na güvenebilecekleri konusunda fark›ndal›k gelifltirirler. 3. Bebekler anne-babalar›yla hem aeylem gerçeklefltirerek hem de tepki verme yoluyla etkileflim içinde olduklar›n›n fark›na var›rlar. Uyaran›n Düzenlenmesi ve Korunman›n Sa¤lanmas› Anne-babalar bebeklerinin maruz kald›¤› uyaran›n kalitesini düzenleyerek de sosyal ifllev görürler. Böylece anne-babalar tüm uyaranlar› bebe¤e en uygun çizgide tutarlar. Örne¤in, anne-babalar bebeklerini afla¤›da s›ralananlardan korumal›d›rlar: 1. Çok fazla uyaran almas›ndan. 2. Yetersiz uyaran almas›ndan. 3. Fazlaca tekrarlayan ve potansiyel olarak monoton uyaran almas›ndan. 4. Bebe¤in afl›r› uyar›lm›fl alg›lara yol açacak bir duyu modalitesinde uyaran almas›ndan. Sosyal Çevrenin ‹fllevleri Yaflam döngüsünün tüm aflamalar› boyunca dinamik olarak de¤iflen, geliflime paralel olarak artan ve çocuklar›yla etkileflimde uyumu sa¤layan befl ifllev anne-babalar› desteklemektedir. Yüreklendirme, Destekleme ve Hayranl›k Duygusu Edindirme Bebekler içsel gereksinimlerinden kaynaklanan bir davran›fl› yaparken ya da o davran›fl› tamamlad›klar›nda, 3