background image
hissetmeyen hastay> düflünün. Çok büyük bir s>k>nt>s> oldu¤una kanidir ve
tüm çabalar>n>za ra¤men aksine ikna edemezsiniz.
Bu hastalar kafam>z> kar>flt>r>r ve huzursuz eder. Kendimizi yetersiz, cahil ve meydan
okunmufl hissederiz. Sonuç olarak da ilk hasta (A) temaruzla yaftalan>r, ikincisine
(B) "kronik bölgesel a¤r> sendromu" tan>s> konur ve üçüncüsüne (C) tetkik üstüne
tetkik yap>l>r, ta ki birisi bir teflhis koyup -en kötü ihtimalle- cerrahinin faydadan zi-
yade zarar verece¤i bir durumda ameliyata karar verene kadar; bu durumda olas> bir
olumlu sonuç ancak plasebo etkisine ba¤l> olacakt>r.
Muhtemelen en iyisi, bilgisizlik, s>n>rl> teknik beceri veya hastan>n s>k>nt>lar>n>n
altta yatan sebebini anlamada yetersizlik düflüncelerini bir kenara b>rak>p o huzur-
suzluk hissine güvenmektir. Tan>lar>m>z ve tetkiklerimiz olmalar>n> istedi¤imiz kadar
kesin de¤ildir, uygulad>¤>m>z cerrahilerin ­özellikle a¤r> için olanlar>n>n­ ço¤u daha
basit tedaviler veya plasebo ile yeterince karfl>laflt>rmal> olarak test edilmemifllerdir.
Huzursuzluk hissine güvenerek kaynaklar>na inmeye çal>flman>n belki de en iyi nede-
ni, depresyon, katastrofize etme ve artm>fl hastal>k endiflesinin teflhis edilmeleri ha-
linde tedaviye çok iyi yan>t vermeleridir. Üst ekstremite hastal>klar> üzerindeki hatr>
say>l>r psikolojik tesiri de göz önüne al>rsak, umulan bizim de bir gün bu hastal>kla-
r> t>pk> pek çok omurga merkezi ve kronik a¤r> program>nda oldu¤u gibi, bünyesin-
de davran>flsal t>p uzmanlar> da bar>nd>ran multidisipliner ekiplerle tedavi etmemiz-
dir. O zamana kadar cerrah psikolojik tedavi sa¤layamayabilir hatta öneremeyebilir.
Ancak flaflk>nl>klar>, huzursuzluklar>, hasar ve sakatl>k aras>ndaki kopukluklar, oran-
t>s>z ve anatomik olmayan yak>nmalar ve ekstremite için neyin sa¤l>kl> oldu¤u konu-
sunda dürüst olabilir. Bütün bunlar, empatinin iletildi¤i ve hastan>n rahats>zl>¤>n>n -
ne kadar>n>n biyolojik, ne kadar>n>n psikolojik/davran>flsal oldu¤una bak>lmaks>z>n-
mazur görüldü¤ü bir ba¤lamda yap>lmal>d>r.
II.
A. Empati
Hastan>n sözünü kesmeyin
1.
Ucu aç>k sorular sorun. B>rak>n hasta hikayesini anlats>n
2.
3.
Sorunu hastan>n sözleriyle özetleyin. Hasta "iflitildi¤ini" hissedecektir.
4.
Hastan>n endiflelerini tekrarlayarak rahats>zl>¤> mazur gösterin, onlar>
tasdik veya inkar etmeyin. Bunun yerine onlar> mazur gösterecek bir bi-
çimde tekrar ortaya koyun.
5.
Seçenekleri sunun, hastan>n tercihlerini de¤erlendirin. Hastadan daha
az konuflmal>s>n>z. Hastalar sizden ihtiyaç duyduklar> fleyi ald>klar>n>
hissetmeliler
a)
göstermenin etkili bir yoludur. "Cerrahinin ne-
leri kapsad>¤>n> anlatabilir miyim?" "Sizin için de uygunsa, a¤r>n>z
hakk>nda baz> ayr>nt>lar> sormak istiyorum"
6.
"Bununla böyle güzel bafl ediflinize gerçekten hayran>m" veya "Sizin
için zor olmal>" tarz> ifadeler hastan>n duygusal banka hesab>na temi-
nat yat>rman>za yard>mc> olabilir. Hastayla aran>zda ortak bir fley veya
ilginç bir nokta bularak bir ba¤lant> kurun. Bu ba¤lant> ve yak>nl>k, bir
fleyi söylemeyi istedi¤iniz biçimde söyleyemedi¤inizde, veya zor bir tav-
siyede bulunman>z gerekti¤inde yard>mc> olacakt>r.
554
K>s>m III · Di¤er Hastal>klar