k>r>klar> sadece y>kama ve debridman ile tedavi edilebilir. Eldeki di¤er kemiklerin aç>k k>r>klar> y>kama ve debridmana ek olarak antibiyotiklerle tedavi edilmelidir. Be- tadinin osteoblastik fonksiyonlara zarar verdi¤i laboratuar modellerinde gösterilmifl- tir. Belirgin flekilde kontamine ve k>r>k tedavisine 24 saatten fazla gecikme ile bafllan- m>fl veya birden fazla sistemik hastal>¤> olan (diabet, periferik vasküler hastal>k, teda- vi alt>ndaki kanser hastalar>, enfeksiyon hastal>¤> bulunanlar, AIDS v.s) hastalar>n te- davisine üçüncü kuflak bir sefalosporin eklenmelidir. Ezilme yaralanmalar> için teda- viye aminoglikozid grubu bir ilaç, çiftlik ve >s>r>k yaralanmalar> için ise penisilin ek- lenmelidir. te sa¤layaca¤>ndan ötürü, deplase olmayan tuft k>r>klar> k>r>¤>n parçalanma miktar>na bak>lmaks>z>n sadece atelle tedavi edilebilir. Nadiren efllik eden t>rnak yata¤> tamirine dengeli (stabil) bir yatak haz>rlamak için küçük çapl> kirschner telleri (K-teli) ile tespit gerekebilir. Aç>k yara bulunan tuft k>r>kla- r>, antibiyotik kullan>lmas>na ihtiyaç duyulmadan sadece dikkatli debrid- manla tedavi edilebilir. nal matriks ile t>rna¤>n geri kalan k>sm> alt>nda görünen k>rm>z> doku olan steril matriksten oluflur. Germinal matriks t>rnak uzamas>n>n %90'>n> sa¤- larken, steril matriks esasen t>rna¤>n sabit durmas>ndan sorumludur. T>rna- ¤>n proksimali, lunulan>n üzerini kaplayan doku olan eponiflyum ile örtülü- dür (fiekil 13.1). T>rnak katlant>s>n>n çat>s> olan eponiflyum t>rnak rengini üreten hücreleri sa¤lar. Hiponiflyum, t>rna¤>n distal s>n>r>nda bulunan ve enfeksiyonlare karfl> bariyer oluflturan keratinize cilt dokusudur. Paronifl- yum t>rna¤>n lateral s>n>r>n>n üzerine örten cilt katlant>s>d>r. Bu alan t>rna- ¤>n enfeksiyonlara karfl> en hassas bölgesidir. Surasak Jitprapaikulsarn ve Dr. Mehmet Demirtafl |