A. Tan>m: Dikkatsizlik sonucu bas>nçl> boya, makine ya¤>, ya¤ veya di¤er s>v>-
lar>n parmaklara ve ele girmesiyle acil cerrahi de¤erlendirme ve tedavi ge-
rektiren, lokal yüzeyel ve derin doku nekrozu, vasküler ve nörolojik rahat-
s>zl>¤a yol açan durumlard>r.
Herhangi bir s>v>n>n (organik, inorganik, suda çözülen) yüksek bas>nç
ile enjeksiyon yaralanmalar>, muhtemel insizyon, drenaj, debridman ve y>-
kama aç>s>ndan acil cerrahi konsültasyon endikasyonudur. Yeterli yara te-
mizli¤inin sa¤lanmas> için bu cerrahi tedavilerin, k>sa zaman içerisinde de-
falarca (bazen günlük) tekrarlanmas> gerekebilir. Debridman sonras>nda,
deri grefti veya flepler (lokal veya uzak) ile yumuflak doku örtüsünün sa¤-
lanmas> gerekebilir.
B. Patogenez
1.
Doku y>k>m>n>n etiyolojisinde hem lokal bas>nc>n doku perfüzyonuna
etkisi, hem de enjekte olan zararl> maddenin kendi doku y>k>m> vard>r.
Yüksek bas>nçla enjekte olmufl boya veya kayganlaflt>r>c> ya¤>n varl>¤>na
ba¤l> geliflen inflamatuar cevab>n da devam eden doku hasar>nda etkisi
belirtilmektedir.
2.
sa bir süre olanlar, bu grup hastalar içerisin-
de yüksek oranda görülmektedir.
C. Sonucu etkileyen faktörler
1.
Parma¤a enjeksiyonlar avuç içerisine enjeksiyonlara göre daha kötüdür
2.
Boya enjeksiyonlar>, ya¤ veya makine ya¤> enjeksiyonlar>na göre daha
kötüdür
3.
Enjekte olan maddenin hacmi kötü sonuçla ba¤lant>l> olabilir.
4.
Stark, yaralanma ile cerrahi tedavi aras>nda geçen zaman>n nihai sonuç-
ta as>l faktör oldu¤unu savunsa da; erken cerrahi tedavi mutlaka iyi so-
nuca ulaflt>ramayabilir (Gelberman)
5.
Amputasyonlar (e¤er gerekiyorsa) tedavinin erken dönemlerinde yap>-
l>rsa, hastalar>n fonksiyonlar> daha iyi sonuçlan>r.
D. Steroid kullan>m>: Baz>lar> taraf>ndan savunulsa da. yayg>n kullan>m> için
kan>ta dayal> destek yoktur
E.
Radiografi
1.
Zorunludur.
2.
Enjekte olan madde genellikle radio-opak de¤ildir.
3.
Düz grafiler derin doku tutulumunu ve enjekte olan maddenin yerini
tam olarak de¤erlendirmek için yeterli olmayabilir.
F.
Fizik muayene
1.
S>kl>kla iflaret ve/veya orta parmak ucunda küçük delik yaras>,
2.
Yarada enjekte olmufl madde görülebilir.
3.
Parmakta veya avuç içerisinde enjekte olan maddeye (boya kayganlaflt>-
r>c> ya¤lara göre daha enflamatuard>r) ve enjeksiyon sonras> geçen za-
mana göre de¤iflen miktarda ödem.
4.
Enjekte olan madde fleksör k>l>f boyunca avuç içerisine ilerleyebilir.
493
Enjeksiyon Yaralanmalar>
Martin I. Boyer
Çeviri: Dr. Fatih Kabakafl
28