background image
Hekim-hasta iliflkisi, kanunlarla belirlenmifl z>mni bir sözleflme fleklindedir ve hasta
bak>m>nda, hekimin rolünün oluflmas>na hizmet eder. Bu yüzden hukuki içeri¤i an-
lamak cerrah olarak çal>flan her hekim için zorunludur. Dahas>, t>bb>n bu ihtilafl> ta-
raf> 1975'ten beri sürekli yükselifltedir. Malpraktis davalar> %11.5 yükselirken, top-
lam maliyeti 2005 y>l>nda 29.4 milyar dolara ulaflm>flt>r. Bir ortopedist veya el cerra-
h>n>n mesleki kariyeri boyunca ortalama 2 defa daval> duruma düflebilece¤i beklen-
mektedir.
Ço¤u t>bbi-hukuki davalar, ki bunlara malpraktisler, kiflisel hasarlar ve çal>flan>n
tazminat> (workers compensation) dahil edilebilir, tazminat hukuku kapsam>ndad>r.
Bu tazminat hukuku, z>mni sözleflmeyi ihlal eden sivil hatalarla u¤rafl>r. Z>mni bir tür
sözleflme olan hasta-hekim iliflkisi, bu sözleflmenin ihmal ve ihlali halinde kanunlar
ve daha önceki mahkeme kararlar> do¤rultusunda hüküm veren tazminat hukuku
kapsam>na girer. Bu durumda hekimin rolü bafll>ca iki kategoriye girer; daval> olan
hekim veya tan>k olan hekim.
T>p ile u¤rafl>rken hekim bir yandan ö¤retmen, bir yandan da bilgili iyilefltirici
olmak için u¤rafl>r. Bize yard>msever ve merhametli olmak ö¤retilir. Amac>m>z iyilefl-
tirmek ve mutlu etmektir. Ne yaz>k ki, biz ne t>p fakültesinde ne de asistanl>¤>m>z s>-
ras>nda yeteri kadar hukukla iliflki içinde olam>yoruz. Olmas> gereken sa¤alt>m> yap-
t>ktan sonra tedavi eden hekim olarak tan>kl>¤>m>za baflvurulabilir. Bu durum s>kl>k-
la kaza sonras> yaralanan bir hastan>n t>bbi harcamalar> ve bafl>na gelen zararlardan
do¤an ödemeler için olacakt>r. Bir ortopedist/el cerrah>/terapist genellikle tedaviyi
tekrar anlatmak, oluflan kazan>n sebebi ve kal>c> hasar> hakk>nda fikir vermek amaç-
l> ça¤>r>labilir. Bilgimiz, tecrübemiz ve e¤itimimiz bu durumlar hakk>nda bizim bilir-
kifli olarak görev yapmam>z> sa¤lar. Daval> veya davac> bizi ça¤>rabilir. Her durumda
da kontrollü bilirkifli tan>klar olarak görev yapar>z.
Bir hukuk firmas> için bir hastaya bakmam>z veya kay>tlar>n> gözden geçirmemiz
istenebilir. Bu, bir çal>flan>n tazminat bedeli veya bireysel sakatl>k iddias> hakk>nda
olabilir ve hem davac> hem de daval>y> ilgilendirebilir. Bu senaryoda kontrollü bilir-
kifli tan>k olarak görev yapar>z.
T>bbi malpraktis Amerika Birleflik Devletleri'nde önemli bir durum olmaya de-
vam ediyor. Birçok eyalet, bu flikayetler ve davalar>n devam etti¤i, ortopedist olarak
çal>flanlar> adeta veba gibi etkileyen bir tür kriz alt>nda. Sigorta primleri gittikçe art-
makta ve baz> eyaletlerde ortopedi uzmanl>¤> yapanlar>n say>s> azalmaktad>r. Mal-
praktis primlerinin tutar> büyük endifle kayna¤> olmaktad>r. Malpraktis sürecinin
önemli bir parças> da, malpraktise neden olan eylemi oluflturan uzman tan>klar>n
kullan>lmas>d>r. Bu uzman tan>klar, daval>/hastan>n sahip oldu¤u hasar> de¤erlendi-
rir ve standart tedavinin ihlal edilip edilmedi¤i konusunda önerilerde bulunabilirler.
Davan>n bir eyalet veya federal mahkemede ele al>nma sürecinde bilirkifli tan>klar>n
bulduklar> do¤rulara itimat edilir. Hekimler tarafs>z bilirkifli veya kendi davalar>nda
savunma yapan bir uzman olarak önemli bir rol oynayabilir veya oynamal>d>r.
I. Daval> Olarak Hekim
Hukuk sisteminde bir hekimin en stresli rolü bir t>bbi sorumluluk davas>nda daval>
olmakt>r.
533
Medikolegal
Charles Carroll VI ve David S. Wellman
Çeviri: Dr. Kadir Büyükdo¤an ve Dr. Ak>n Üzümcügil
35
*Editörün Notu: Ülkemizdeki hukuki uygulamalarla A.B.D'deki uygulamalar farkl>d>r.