lenmesi normal ekstremite geliflimi ve ifllevi için çok önemlidir. Örne¤in, en çok ra-
diyal parmaklar>n, baflparma¤>n, di¤er parmaklardan net morfolojik farkl>l>klar> var-
d>r. Hem üst hemde alt ekstremitenin ön arka eksen boyunca geliflimin düzenlenme-
sinden sorumlu doku bölgesi polarize aktive edici bölge (ZPA) olarak adland>r>lan
kürek fleklindeki ekstremitenin posterior s>n>r> boyunca bulunan bir bölgedir. Pola-
rize aktive edici bölge (ZPA) dokusu, tek bafl>na normal ön arka geliflimi için gerekli
gizemli sinyali sa¤layan sonik dikenli kabuk fleklinde yap>dan oluflur (Shh). Polarize
aktive edici bölgedeki (ZPA) sinyallerinin primer fonksiyonu anterior posterior geli-
flimin koordinasyonudur. Bununla birlikte onun sinyali her üç eksen boyunca uzay-
sal koordinasyonu sa¤layan PD ve DV eksenlerinin geliflim sürecini de etkiler.
dorsal ve ventral yap>lar>n normal geliflimine izin verir.Bu, dorsal mezodermde
transkripsiyon faktör Lmx1b'i indükleyen dorsal ektoderm içinden sal>nan Wnt7a
sinyal molekülünün marifeti ile sa¤lan>r. Dorsal ektoderm normal dorsoventral yön-
de büyüme için gerekli olan doku gibi görünmektedir. Ventral ekdodermdeki trans-
kripsiyon faktörü Engrailed1 in sal>nmas> normal ventral ekstremite geliflimi için ge-
reklidir.
haftas>nda görülür.
aras>nda ayn> olmas>na ra¤men, eller ve ayaklar aras>nda belirgin fonksiyonel ve mor-
folojik farkl>l>klar vard>r. Ayr>nt>lar ve insan iliflkisi henüz tam olarak belirlenmeme-
sine ra¤men, ektremite kimli¤inin belirlenmesine kat>lan alt ve üst ekstremiteye öz-
gü birçok gen vard>r. TBX5 geni spesifik olarak erken üst ekstremite geliflimi s>ras>n-
da sal>narak üst ekstremite kimli¤inin aktar>lmas> ile ilgiliyken, TBX4 ve Pitx1 genle-
ri spesifik olarak alt ekstremiteden sal>n>r ve alt ekstremite kimli¤inin belirlenmesi ile
iliflkilidir.
gerekli olan özel dokular oluflmaya bafllar.Erken ekstremite gelifliminde oldu¤u gibi
fonksiyonel bir ekstremite oluflumu için hem zamansal hem mekansal geliflimin ko-
ordinasyonu gereklidir. Bu özel dokular>n ço¤u ayr> moleküler sinyaller ile oluflturul-
mas>na ra¤men, erken ekstremite gelifliminde kullan>lan moleküler mekanizman>n
parçalar> muhafaza edilir ve daha sonraki olaylar için kullan>l>r.
k>rdak embrionik hücrelerle k>k>rdak iskelet yap>y> olufltururlar. Düflük oksijen ba-
s>nc>n>n, bafllang>ç kümelenmesi ve bu kitlelerin k>k>rdak taslaklara dönüflümü için
gerekli oldu¤u düflünülmektedir. Daha sonra k>k>rdak taslaklar kemikleflmenin bafl-