D. Yeniden flekillenme faz>nda ise tendon onar>m bölgesinin direnci artar. Kol-
lagen fibriller yaralanmam>fl tendonlar ile paralel hale gelirler. Tendon iyi-
leflmesi boyunca yap>fl>kl>k oluflumunu engellemesi, tendon kaymas>n>n sa¤-
lanmas> ve onar>m>n gücünün artmas> için tendona aktif ve pasif hareket ve-
rilmesi gereklidir.
III. Büyüme Faktörleri
Tendon iyileflmesinin moleküler temelini inceleyen çok say>da çal>flma yap>lm>fl ve
baz> büyüme faktörlerinin tendon iyileflmesinde etkili oldu¤u saptanm>flt>r. Bunlar-
dan baz>lar> damarsal endotelial büyüme faktörü (VEGF=DEBF), insülin benzeri bü-
yüme faktörü (IGF-mel fibroblast büyüme faktörü (bFGF-tFBF) ve dönüfltürücü büyüme faktörü beta
(TGF
=DBF) dir.
A. DEBF tümör anjiogenezisinde rol oynayan ve ayr>ca tendon yaralanmas> gi-
bi doku yaralanmas> sonras> angiogenesisi h>zland>ran bir büyüme faktörü-
dür. DEBF mRNA düzeyi yaralanmadan onar>mdan 7-10 gün sonra en üst
düzeye ç>kar 14 gün sonra ise eski düzeyine iner.
B. IBF-1; yara iyileflmesinde h>zland>r>c> role sahiptir ve IBF-1 in bulunmas>
streoidlerin negatif etkisini ortadan kald>r>r. Daha fazla olas>l>kla tenosit
hücre proliferasyonu olmak üzere hücre proliferasyonu artt>r>c> etkisi var-
d>r. Prolifere hücrelerin ve kollogenin stimulasyonu ile tendon iyileflmesi
ilerler. Bunun sonucunda da yaralanma bölgesi küçülür ve tendonun güçü
artar.
C. tFBF tendon onar>m>ndan 8 hafta sonra artar. Tendon fibroblastlar>n>n sa-
y>s>n> ve Tip II kollojen miktar>n> artt>r>r.
D. TTBF doku yaralanmas>ndan sonra çok h>zl> ortaya ç>kar. Fibroblast proli-
ferasyonunda, kollojen depolanmas>nda ve anjiogenezisde rol oynar. Teno-
sitlerde DNA, m>n> artt>rarak tendon iyi-
leflmesini artt>rd>¤> bulunmufltur.
E.
DBF-
vücutta birçok hücre taraf>ndan salg>lanan heryerde bulunan büyü-
me faktörüdür. Tendonlarda ve tendon k>l>flar>nda yaralanmadan sonra bu-
lunmufltur. Kollajen yap>m>n> tenositlerde artt>rmaktad>r. Bu skar formas-
yonunu ve fibrozisini artt>r>r. Araflt>rmalarla, DBF-
inhibe edilirse tendon
tamirini skar formasyonunu ve tendon yap>flmas>n> engelledi¤i bulunmufl-
tur. ve dekorin ve mannoz 6 fosfat içerir. Ça-
l>flmalar, dekorin ve mannoz 6 fosfat eklenmesinin DBF-
ile uyar>lm>fl kol-
lojen sentezini azaltt>¤>n> göstermifltir. lanmas>n>n postoperatif hareket aç>kl>¤>n> anlaml> flekilde artt>rd>¤> gösteril-
mifltir.
IV. Gelecek Yönelimler
Tendon tamiri ve rehabilitasyonundaki son geliflmeler çoklu bacakl> teknikleri ve er-
ken aktif hareket protokollerini içerir. aç>kl>¤> terimlerini içerirken, bu zor sorun için, daha iyi ve ayr>nt>l> çal>flmalara ihti-
yaç vard>r. Gelecekte, büyüme faktörlerinin manuplasyonu ile tendon iyileflmesinin
h>zland>r>lmas>na ve/veya afl>r> iyileflme ve yap>flma formasyonunun inhibisyonuna
izin verecektir.
94
K>s>m II · Özel Durumlar