hücre d>fl> s>v>lar>n kristalizasyonu ve donmaya kadar de¤iflebilen so¤uk yaralanma- lar> yelpazesini kapsar. Rüzgar yoksa, so¤uk >s>r>¤> yaralanmalar> -2°C derecenin al- t>ndaki ortam s>cakl>klar>yla iliflkilidir. Doku hasar>n>n boyutu; so¤uk maruziyetinin süresi, so¤uk rüzgar etkisi, yükseklik ve >s> kayb>n>n h>z> (çeflitli homeostatik meka- nizmalardan etkilenir) gibi etmenlere ba¤l>d>r. El ve ayak parmaklar>, burun ve ku- laklar en çok etkilenir. olmayanlar, ayr>ca ileri yafl veya mental bozukluklar sebebiyle zay>f muhakeme yete- ne¤i olanlar için her zaman var olan bir tehlikedir. Baz> etmenler so¤uk >s>r>¤> riski ve ayn> zamanda yaralanman>n ciddiyeti ile iliflkilidir. kisi vard>r ve dolay>s>yla so¤uk >s>r>¤> yaralanmas>n> bafllatabilir. Böyle- ce genellikle ilk olarak cilt ve cilt dolafl>m> etkilenir. So¤uk ortam>n eks- tremite cildine olan etkisine karfl> koymak için derin dokulardan >s> üre- tilir, bu da ekstremitenin kas kitlesi ile orant>l>d>r. Bu sebeple eller; vü- cut merkezine olan uzakl>klar>, göreceli olarak genifl yüzey alan>na ve küçük kas kitlesine sahip olmalar> sebebiyle özellikle savunmas>zd>r ve etkilenirler. ve rüzgarl> ortam koflullar> (özellikle nem cilt ile temas halindeyse) or- tam s>cakl>¤>n>n etkisini artt>r>r ve >s> kayb>n> h>zland>r>r. ¤u konusunda insan ve hayvan deneylerinden elde edilen kan>tlar mev- cuttur. Bu aklimasyon (iklime al>flma) aral>kl> afl>r> so¤uklara karfl> ko- ruyucudur. Alaska Eskimolar>nda gözlenen bu aklimasyon için varsay>- lan bir mekanizma, özellikle ellerde, artm>fl periferal kan dolafl>m>d>r. olmasa da, so¤uk >s>r>¤> sa¤l>kl> eriflkinlerle karfl>laflt>r>ld>¤>nda sa¤l>kl> çocuklarda daha s>kt>r. Çocuklardaki so¤uk >s>r>klar>n>n ço¤u önlenebi- lece¤i gibi; genelde yetersiz giyinmek veya d>fl ortam aktivitelerinde gö- zetim olmamas>na ba¤lanabilir. Ayr>ca so¤uk >s>r>¤> çocuklarda genelde parmaklar ve elleri etkilerken, eriflkinlerde ayak ve ayak parmaklar>nda so¤uk hasar> daha yayg>nd>r. a) |