saptanmas> ve tedavi edilmesi gereklidir. Travma hastas>na sistematik
yaklafl>m>n basamaklar> hat>rlanmal>d>r. S>ras>yla hava yolu, servikal
vertebra, solunum, dolafl>m, nörolojik kay>plar ve hastan>n maruz kal-
d>¤> çevresel etkenlere bak>l>r.
peden t>rna¤a muayenesini kapsar. Yaflam> tehdit eden yaralanmalar>n
tedavisi ekstremiteyi tehdit edenlerden önce gelir.
ba¤l> hipotansiyon, uygun s>v> replasman> ile tedavi edilmelidir. Hemo-
dinamik stabiliteyi sa¤lamak için intravenöz yol aç>lmal>d>r.
n>n hemen proksimaline yap>lacak bas>nçla kontrol alt>na al>n>r. Bu ma-
nevra ile hem kan kayb> s>n>rland>r>lm>fl, hem de kollateral kan ak>m>na
izin verilerek ekstremitenin yaflamas> sürdürülmüfl olur. Kanayan da-
marlar>n acil serviste körlemesine klemplenmeye çal>fl>lmas>, ek sinir ve
tendon hasar>na neden olabilece¤inden kontrendikedir. Kan kayb> bafl-
ka yollarla kontrol alt>na al>nam>yorsa turnike uygulanabilir. Yaralan-
malarda turnikeye ba¤l> iskemi, kol amputasyonlar>n>n s>k görülen bir
nedenidir. Bir tansiyon aleti veya cerrahi turnike 250mmHg'ya kadar s>-
k>larak geçici olarak kullan>lmal>d>r.
keskin kenarlar oluflturarak yüksek bas>nç nedeniyle daha fazla yumuflak
doku hasar>na neden olabilece¤inden, bunlar>n kullan>m>ndan kaç>n>l-
mal>d>r. Büyük arter yaralanmalar> acil cerrahi tedavi gerektirir.
atellenmelidir. Atel, kemik ve yumuflak dokular> geçici olarak tesbit
ederek a¤r>y> azalt>r ve kan kayb>n> s>n>rland>r>r.
n>r.
deste¤i sa¤lan>r. Kardiyak monitorizasyon yap>l>p periferik oksijen sa-
turasyonu probu tak>l>r. Servikal vertebra, toraks ve pelvis grafileri çe-
kilir.
hale getirilmesinden sonra detayl> anamnez ve ve muayene gerçeklefltirilir.
1.
a)
c)
muflak dokuda daha fazla hasar oluflturur. Ciltteki yaran>n büyük-
lü¤ünün yan> s>ra, yaralanman>n yeri de dikkate al>nmal>d>r. Parça-
lanma (crush) tarz>ndaki yaralanmalar genellikle "giyotin" tarz>
yaralanmalara göre daha genifl ve daha ciddidir. Travmatik olay>n
mekanizmas>, yaralanman>n zonunu, yaran>n kanlanmas>n>, iyilefl-
me potansiyelini ve skar oluflumunu belirleyerek prognozu etkiler.
sal yaralanmalarda ev yaralanmalar>ndan daha farkl> bakteriyel
kontaminasyon beklenir. Antibiyotik seçimi ve tetanoz profilaksisi
de buna göre ayarlanmal>d>r.