background image
Renal Fizyoloji
Böbrein önemli fonksiyonlari vücuda diaridan alinan veya vücutta metabolizma sonu-
cu oluan atiklardan kurtarmak ve vücut sivilarinin hacim ve bileenini kontrol etmektir.
Böbrekler bu önemli görevlerini plazmayi filtre ederek ve filtrattan vücudun ihtiyacina
göre maddeleri deiik hizda uzaklatirarak yaparlar. Son olarak böbrekler gerekli madde-
leri kana geri döndürürken, istenmeyen maddeleri idrarla diari atarak kandan uzaklati-
rirlar.
Böbreklerin görevleri:
· Sivi ve elektrolit dengesinin düzenlenmesi
· Vücut sivilarinin osmolalitesinin ve elektrolit younluunun düzenlenmesi
· Asit-baz dengesinin düzenlenmesi
· Yabanci maddelerin ve metabolik artiklarin atilmasi
· Kan basincinin düzenlenmesi
· Hormonlarin
salgilanmasi
· Glukoneogenez
Sivi ve Elektrolit Dengesinin Düzenlenmesi:
Homeostasisin devami için, elektrolitlerin ve su-
yun alinan ve atilan miktarlari ile tam uyum içinde olmalidir. Böbreklerin sodyum alin-
masindaki deiiklie yanit olarak sodyum atilimini deitirme yetenekleri çok fazladir.
Böbreklerin balica amaci, vücudun ihtiyaci kalmayan metabolizma ürünlerini uzaklatir-
maktir. Bu ürünler arasinda üre, ürik asit, hemoglobin yikiminin son ürünleri ve deiik
hormon metabolitleri sayilabilir. Böbrekler ayni zamanda toksinlerin çounu ve organiz-
mada yapilan veya pestisid, ilaçlar ve besin katki maddeleri gibi diaridan alinan dier
yabanci maddeleri de atar.
Arter Basincinin Düzenlenmesi:
Böbrekler deiebilir miktarda su ve sodyumu itrah ederek
arter basincinin uzun süreli düzenlenmesinde, ayrica vazoaktif ürünler veya vazoaktif
ürünlerin (anjiotensin II) yapimina neden olan renin gibi maddeleri salgilayarak arter ba-
sincinin kisa süreli düzenlenmesine de katkida bulunurlar.
Asit-Baz Dengesinin Düzenlenmesi:
Böbrekler asit itrah ederek ve vücut sivilarinin tampon
stoklarini düzenleyerek, akcierler ile birlikte asit-baz dengesinin düzenlenmesine katkida
bulunurlar.
Eritrosit Yapiminin Düzenlenmesi:
Böbrekler eritrosit yapimini uyaran eritropoetin salgilar-
lar. Normal artlarda dolaimdaki eritropoetinin hemen tümünden böbrekler sorumludur.
Bilateral nefrektomi yapilmi, hemodiyaliz uygulanan ve air böbrek hastalii olan hasta-
larda eritropoetinin yapiminin azalmasi sonucu air anemi geliir.
293
Anestezi ve Böbrek, Ürogenital Cerrahi
Betül en
22