anesteziyoloji Page 18

nhalasyon anestetikleri vücuda soluk alma (inhalasyon) yoluyla alinan, vücuttan soluk ve-
rerek (ekshalasyon) atilan ilaçlardir. Sivi hale getirilmi uçucu gazlar olduklarindan bunla-
ra volatil anestetik veya gaz anestetikler de denilir. Özel vaporizatörlerde buharlatirilarak
anestezi sistemine katilirlar.

Anestezi oluturma özelliine sahip farkli bileikler arasinda, halojenli eterler (izofluran,
halotan, sevofluran, desfluran), inorganik bir molekül olan azot protoksit (N

O=nitröz ok-

sit) ve inert bir element olan zenon (xenon) yer alir. nhalasyon anestetikleri oda sicaklii
ve atmosfer basincinda, gaz veya sivi halde bulunurlar.

Gaz nhalasyon Anestetikleri:

Azot protoksit, zenon, siklopropan, etilen

Sivi nhalasyon Anestetikleri:

Kloroform, eter, fluroksen, halotan, metoksifluran, enfluran,

izofluran, sevofluran, desfluran

Anestezi uygulamalarinin ilk yillarinda tek baina gaz anestezisi kullanilirken, günümüzde
birden fazla gaz anestetik (sevofluran ve N

O kombinasyonu), intravenöz ilaçlarla birlikte

kullanilmaktadir. Böylelikle bu ilaçlar daha düük dozlarda kullanilarak yan etkileri en aza
indirilmektedir.

Genel anestezinin seyri üç evreden oluur: indüksiyon, idame ve uyanma (derlenme).

· Anestezi indüksiyonu, erikin hastalarda genellikle intravenöz ajanlarla gerçekletirilir-

ken, küçük çocuklarda maske ile inhalasyon indüksiyonu uygulanir.

· Anestezi idamesi hastanin yaindan baimsiz olarak, genellikle inhalasyon ajanlari ile

yapilir.

· Uyanma ise temel olarak bu ajanlarin akcierden atilimi sonucu gerçekleir.

nhalasyon anestezisinde, sivi haldeki inhalasyon ajani anestezi cihazindaki vaporizatörde
buharlatirilarak, akcierler araciliiyla kana, beyne ve dier dokulara ulatirilir. laçlar,
intravenöz uygulamaya oranla akcier dolaimi yoluyla arteryel kana daha hizli geçerler.
nhalasyon ajanlarinin son etkileri beyinde oluturduklari terapötik konsantrasyona ba-
lidir. Bu ajanlar santral sinir sistemindeki sinir hücrelerinin membranlarina balanarak
bilinç kaybi olutururlar. Akcierlerdeki anestetik konsantrasyonu, beyindeki anestetik
konsantrasyonu ile ayni kabul edilir. Çünkü bu ilaçlarin yadaki çözünürlüü çok yük-
sektir, hizla ve kolayca dailarak vücut kompartmanlari arasinda eit düzeye ulairlar.
Akcierlerdeki, dolayisiyla beyindeki ilaç konsantrasyonu ne kadar hizli yükselirse, anes-
tezi o kadar hizli oluur. Ayni ekilde, anestezinin sonlandirilmasi ile akcierlerdeki, do-
layisiyla beyindeki ilaç konsantrasyonu ne kadar hizli düerse hasta o kadar çabuk uyanir.

nhalasyon Anestetikleri

Feyza Yayci